Resort finansów właśnie opublikował dane dotyczące szacunkowego wykonania budżetu w okresie styczeń-maj 2021 roku, z których wynika, że po 5 miesiącach mamy w nim nadwyżkę wynoszącą 9,4 mld zł, co jest zaskakujące, ponieważ wg. tzw. szybkiego odczytu dokonanego przez GUS, PKB w Polsce w I kwartale spadło o 1,2 proc.

Nadwyżka budżetowa

Dochody budżetu państwa po 5 miesiącach tego roku, były wyższe aż o 24,4 mld zł od tych z tego samego okresu roku ubiegłego, przy czym dochody podatkowe były wyższe aż o 26,7 mld zł.

To wynik zaskakująco dobry, w sytuacji kiedy część polskiej gospodarki doświadczyła w tym roku blisko 5 miesięcznego lockdownu, ograniczenia w działalności niektórych branż wprowadzono jeszcze w poprzednim roku i trwały one do właśnie do początków czerwca tego roku.

Dochody w okresie styczeń-maj 2021 r.

W okresie styczeń-maj 2021 roku zrealizowano dochody w wysokości 181,5 mld zł, tj. 44,9 proc. planowanych i 172,1 mld zł czyli 35,4 proc. planowanych wydatków, co oznacza, że jak już wspomniałem w budżecie mamy nadwyżkę w wysokości 9,4 mld zł, przy planowanym na cały rok deficycie w wysokości 82,3 mld zł.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że mimo recesji, a więc spadku PKB w I kwartale tego roku, wpływy ze wszystkich podatków za 5 miesięcy tego roku były wyższe niż w roku ubiegłym, natomiast wpływy z VAT i PIT były wyższe aż o ponad 20 proc.

Po 5 miesiącach wpływy z podatku VAT były wyższe od ubiegłorocznych aż o 17,7 mld zł (czyli aż o 26,6 proc.), wyższe były także dochody z podatku akcyzowego i podatku od gier o 1,5 mld zł (czyli o 5,6 proc.), a także z podatku od niektórych instytucji finansowych o 0,2 mld zł czyli o 10,6 proc.(wszystko w ujęciu r/r).

Z kolei dochody z PIT były wyższe o ok. 5,3 mld zł czyli aż o 22,7 proc., natomiast dochody z podatku CIT były wyższe o 0,6 mld zł czyli o 3,7 proc. (oznacza to także wyższe wpływy do budżetów jednostek samorządu terytorialnego - łącznie wszystkie jest mają blisko 50 proc. udziału w PIT i prawie 25 proc. wpływów z CIT).

W tej sytuacji wpływy z podatku VAT po 5 miesiącach wyniosły blisko 76 mld zł, dochody z akcyzy blisko 27,5 mld zł, dochody z PIT wyniosły blisko 28,5 mld zł, dochody z podatku CIT przekroczyły 17,2 mld zł, a podatek od niektórych instytucji finansowych zbliżył się do kwoty 2,1 mld zł.

Całościowo dochody budżetowe zbliżyły się do 44,9 proc. tych planowanych, natomiast dochody podatkowe do 44,1 proc. planowanych, a więc wszystko wskazuje na to, że nie powinno być kłopotów z ich pełną realizacją w ciągu całego roku.

Trochę gorzej wyglądała po 5 miesiącach tego roku realizacja dochodów niepodatkowych, wyniosło ono blisko 18,3 mld zł i było niższe o ok. 2,3 mld zł (tj. o 11,2 proc.) w stosunku do ich wykonania w okresie styczeń - maj 2019 roku.

To gorsze wykonanie dochodów niepodatkowych wynika między innymi z braku dodatkowych wpłat z aukcji pozwoleń na emisję CO2, oraz dodatkowych dochodów z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa.

Z kolei wydatki budżetowe w okresie styczeń - maj 2021 wyniosły, jak już wyżej zaznaczyłem 172,1 mld zł tj. 35,4 proc. tych planowanych, były one o 10,8 mld zł niższe (tj. o 5,9 proc.) niż w tym samym okresie 2020 roku.

Niższe wykonanie wydatków było głównie spowodowane niższymi środkami przekazanymi do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (mniej o ok. 11,9 mln zł), wynikającymi z bieżącego zapotrzebowania na finansowanie uzupełniające oraz mniejsze środki na obsługę długu Skarbu Państwa (mniej o 2,4 mld zł).

Jednocześnie wyższe było wykonanie wydatków z tytułu środków własnych Unii Europejskiej o ok. 1,5 mld zł, co wynikało przede wszystkim ze wzrostu polskiej składki członkowskiej spowodowane Brexitem, ale także wyższego poziomu budżetu UE na lata 2021-2027 (poziom zobowiązań wzrósł z 1,2 DNB do 1,4 DNB).

Wyższe było także wykonanie wydatków w części budżetowej Zdrowie o 2,6 mld zł, ze względu przekazania dotacji podmiotowej do NFZ oraz przekazania większych środków do samorządów w ramach subwencji ogólnej dla jst o kwotę 1,6 mld zł.

W sytuacji kiedy PKB w I kwartale spadł o 1,2 proc., w ujęciu r/r, a jednocześnie wpływy ze wszystkich podatków za pierwsze 5 miesięcy tego roku, są wyraźnie wyższe w ujęciu r/r, a z VAT i PIT wyższe o ponad 20 proc., wszystko to świadczy o poszerzeniu bazy podatkowej i dalszym uszczelnieniu systemu podatkowego.