Magazyn Capital Finance International przyznał w tym tygodniu Narodowemu Bankowi Centralnego (NBP) nagrodę „ Najlepiej zarządzany bank centralny w Europie w 2021 roku”.

Jak napisano w uzasadnieniu wniosku NBP kierowany przez prof. Adama Glapińskiego zareagował na skutki pandemii koronawirusa w gospodarce w bardzo szybki sposób i w ten sposób zabezpieczył polską gospodarkę przed najgorszym scenariuszem głębokiej recesji i wysokiego bezrobocia. Wcześniej pozytywne opinie o działaniach NBP ograniczających negatywne skutki pandemii kornawirusa ogłosiły Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy MFW), a także Europejski Bank Odbudowy Rozwoju.

Przypomnijmy, że w połowie MFW zakończył doroczny przegląd polskiej gospodarki, w ramach którego dokonał także oceny działań NBP podczas kryzysu spowodowanego przez pandemię Covid 19. MFW podkreślił wtedy w komunikacie, że „szybka i właściwa” polityka luzowania pieniężnego prowadzona przez NBP, pomogła zmniejszyć negatywny wpływ pandemii na gospodarkę i sektor bankowy w Polsce. Co więcej MFW rekomendował utrzymanie dotychczasowego akomodacyjnego (dostosowawczego) kursu polityki pieniężnej NBP do czasu, gdy w Polsce utrwali się ożywienie gospodarcze

Szybka reakcja NBP

Przypomnijmy, że NBP jako jeden z pierwszych banków w krajach UE, wyprzedzająco zareagował na spodziewane pogorszenie sytuacji gospodarczej już w połowie marca poprzedniego roku. Jak podkreśla teraz prezes NBP prof. Adam Glapiński, dzięki tym działaniom udało się uniknąć najczarniejszego scenariusza, co więcej na tle innych unijnych gospodarek, perspektywy naszej wyglądają bardzo dobrze (w 2020 roku jeden z najniższych spadków PKB wśród krajów UE, tylko -2,7 proc.). Według szacunków NBP działania banku centralnego spowodowały, że sumarycznie PKB naszego kraju w latach 2020-2021 będzie wyższy przynajmniej o 1,4 punktu procentowego, niż wtedy gdyby takie działania nie zostały podjęte.

Prof. Glapiński przypominał przy tej okazji, że poluzowanie polityki pieniężnej przez NBP przyczyniło się po pierwsze do obniżenia oprocentowania kredytów dla przedsiębiorców i gospodarstw domowych, co pozostawiło w kieszeniach kredytobiorców tylko w roku 2020 około 7 mld zł. Po drugie umożliwiło sprawną realizację i finansowanie rządowych działań osłonowych, dzięki którym przedsiębiorcy i polskie rodziny otrzymali wsparcie finansowe, zarówno z 6. tzw. Tarcz rządowych jak i z 2. Tarcz Finansowych. Po trzecie wreszcie kroki podjęte przez NBP w tym skup obligacji skarbowych i obniżenie stopy rezerwy obowiązkowej banków wraz z rekomendacją KNF dotyczącą zniesienia 3 proc. bufora ryzyka systemowego, przyczyniły się do istotnego zwiększenia możliwości prowadzenia akcji kredytowej przez banki. Prezes Glapiński podkreślił także, że tak szeroka reakcja polskiego banku centralnego na szok gospodarczy spowodowany pandemią koronawirusa nie byłaby możliwa, gdyby Polska znajdowała się w strefie euro i tę uwagę należy zadedykować tym politykom i ekonomistom w naszym kraju, którzy od kilku lat chcą nas „wepchnąć” do strefy euro.

Działania w czasie pandemii

Przypomnijmy także, że od połowy marca poprzedniego roku, Rada Polityki Pieniężnej (RPP) dokonała aż 3-krotnej obniżki stóp procentowych w wyniku których np. stopa referencyjna zmalała z 1,5 proc. do zaledwie 0,1 proc., a to w konsekwencji spowodowało zmniejszenie oprocentowania kredytów i zmniejszenie ich kosztów dla przedsiębiorców i gospodarstw domowych z tytułu odsetek jak szacuje NBP o 7 mld zł rocznie. Z kolei luzowanie polityki monetarnej między innymi poprzez operacje otwartego rynku czyli skup obligacji skarbowych na rynku wtórnym na kwotę ponad 113 mld zł, co pozwoliło na utrzymanie płynności na rynku obligacji, a tym samym ułatwiło plasowanie na rynku pierwotnym dodatkowych emisji dokonywanych przez ministerstwo finansów, Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) czy Polski Fundusz Rozwoju (PFR). A te emisje, pozwoliły na finansowanie przez BGK tzw. funduszu covidowego, a PFR- Tarcz finansowych, sumarycznie na kwotę blisko 200 mld zł z czego ponad 185 mld zł do tej pory przekazano pracodawcom i pracownikom. Wreszcie podjęcie przez RPP decyzji o obniżeniu stopy rezerwy obowiązkowej o 3 punkty procentowe (z 3,55 do 0,5 proc.) i rekomendowanie przez KNF zniesienia 3% buforu ryzyka systemowego dla banków, stworzyło dodatkową przestrzeń do zwiększenia rozmiarów akcji kredytowej przez banki komercyjne.

Należy także podkreślić, że od połowy grudnia poprzedniego roku zarząd NBP dokonuje zakupu walut obcych na rynku walutowym w celu wzmocnienia oddziaływania polityki pieniężnej banku centralnego na gospodarkę. Prezes NBP podkreślił, że w naszym otoczeniu wszystkie banki centralne (w tym przede wszystkim EBC) kontynuują luzowanie polityki pieniężnej, dlatego rośnie presja na wzrost wartości złotego. A to jest szkodliwe dla odbicia wzrostu PKB i utrzymania dynamiki naszego eksportu, a przy projekcji niskiego poziomu inflacji w 2021 roku, tworzy to przestrzeń do zdecydowanych interwencji banku centralnego na rynku walutowym. Te wszystkie działania NBP i ich pozytywne efekty w polskiej gospodarce, zostały dostrzeżone zarówno przez międzynarodowe instytucje finansowe (BŚ,MFW, EBOiR), a teraz także magazyn Capital Finance International, stąd nagroda „Najlepiej zarządzany Bank Centralny w Europie w 2021 roku”.