Rzecznik generalny TSUE w wydanej opinii oświadczył, że Trybunał powinien oddalić odwołanie Niemiec od wyroku, w którym Sąd UE stwierdził nieważność decyzji KE z 2016 r. dotyczącej gazociągu OPAL. Decyzja ta dała Gazpromowi możliwość przesyłu większej ilości gazu tą lądową odnogą Nord Streamu.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

— Polska wygrywa z Gazpromem! Sąd UE uchylił decyzję KE ws. gazociągu OPAL: „Wydana z naruszeniem zasady solidarności”

— NASZ WYWIAD. Dr Żółtaniecki: Korzystny wyrok dla Polski ws. Gazpromu pokazuje, że UE odchodzi od dyktatu Francji i Niemiec

— Georgette Mosbacher: Z zadowoleniem przyjęłam decyzję sądu UE ws. gazociągu OPAL

Sąd UE przyznał rację Polsce

W 2016 r. Niemcy przedłożyły Komisji Europejskiej wniosek o zmianę zasad korzystania z gazociągu OPAL. Komisja wydała decyzję, w której zmieniła warunki eksploatowania tej nitki, umożliwiając Gazpromowi korzystanie w praktyce z całej przepustowości odnogi Nord Streamu. Spowodowało to redukcję przepływu gazu gazociągami jamalskim i Braterstwo, transportującymi rosyjski gaz do Unii Europejskiej przez Białoruś i Ukrainę.

Polska, popierana przez Łotwę i Litwę, wniosła do Sądu Unii Europejskiej sprawę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji, o którą zawnioskowały Niemcy. Zdaniem Polski przyznanie nowego wyłączenia dla gazociągu OPAL zagraża bezpieczeństwu dostaw gazu w Unii, w szczególności w regionie Europy Środkowej.

Sąd UE wyrokiem z 10 września 2019 r. przyznał rację Polsce. Stwierdził nieważność decyzji Komisji z 2016 r. w związku z naruszeniem zasady solidarności energetycznej.

Niemcy wniosły odwołanie

Niemcy jednak wniosły do Trybunału Sprawiedliwości odwołanie od tego wyroku, podnosząc przede wszystkim, że solidarność energetyczna jest jedynie pojęciem o charakterze politycznym, nie zaś prawnym. Berlin wskazywał, że solidarność energetyczna przesądza o istnieniu obowiązku wzajemnej pomocy jedynie w sytuacjach kryzysowych. Polska, popierana przez Łotwę i Litwę, broniła wykładni przyjętej przez Sąd UE.

SPRAWDŹ SZCZEGÓŁY: Niemcy odwołały się od decyzji sądu UE ws. gazociągu OPAL. Sprawa wróci na wokandę - jej rozpatrzenie potrwa do kilkunastu miesięcy

Ważne stanowisko rzecznika TSUE! Warszawa górą

Rzecznik TSUE w czwartek przyznał jednak rację Polsce. Stwierdził w opinii, że należy oddalić odwołanie Berlina od wyroku Sądu UE. Ocenił, że „zasada solidarności energetycznej może być wykorzystywana do kontroli zgodności z prawem aktów wydawanych przez instytucje UE w dziedzinie energii”.

Rzecznik oświadczył, że solidarność jest wspominana w prawie pierwotnym Unii jako wartość (art. 2 TUE) i jako cel (art. 3 TUE) „mające w coraz większym stopniu służyć za inspirację dla wyborów politycznych i gospodarczych samej Unii”. Zdaniem rzecznika generalnego nic nie stoi na przeszkodzie zastosowaniu zasady solidarności w dziedzinie polityki energetycznej Unii. Stwierdził on też, że „zasada solidarności energetycznej, wyrażona w art. 194 ust. 1 TFUE, wywołuje skutki prawne, a nie wyłącznie polityczne”.

Zdaniem rzecznika generalnego (zbieżnym ze stanowiskiem Sądu) z zasady solidarności energetycznej wynika wymóg, aby podmiot stosujący ją w praktyce – w omawianej sprawie Komisja – przeprowadził w każdym przypadku z osobna indywidualną ocenę wchodzących w grę interesów, zarówno państw członkowskich, jak i Unii jako całości. W przypadku, gdy podczas takiego wyważania doszło do oczywistego przeoczenia jednego lub szeregu państw członkowskich, decyzja Komisji nie spełnia wymogów wynikających z tej zasady.

Opinia rzecznika jest wstępem do wyroku. TSUE może się z nią zgodzić i zwykle tak się dzieje, może jednak też wydać zupełnie inny wyrok.

OPAL i Nord Stream. O co chodzi w tym sporze?

OPAL stanowi zachodni odcinek lądowy gazociągu Nord Stream, którego punkt wejścia znajduje się w Niemczech, zaś punkt wyjścia – w Republice Czeskiej. W 2009 r. Bundesnetzagentur (niemiecka federalna agencja ds. sieci) podjęła decyzję o zwolnieniu tego gazociągu na 22 lata z zasad, dotyczących dostępu stron trzecich do sieci oraz regulacji taryfowej. Komisja obwarowała to zwolnienie określonymi warunkami, dotyczącymi w szczególności ograniczenia wykorzystywania gazociągu OPAL przez przedsiębiorstwo dominujące, czyli Gazprom, do jedynie 50 proc. transgranicznej zdolności przesyłowej tego gazociągu w przypadku, gdy nie uruchomi ono programu uwalniania gazu dla stron trzecich.

Program ten nie został uruchomiony i z tego powodu wykorzystywane było jedynie 50 proc. zdolności przesyłowej gazociągu OPAL. W 2016 r. Bundesnetzagentur zgłosiła Komisji wniosek o zmianę zasad korzystania z gazociągu. Komisja wydała decyzję, w której zmieniła warunki zwolnienia, umożliwiając Gazpromowi korzystanie w praktyce z całej przepustowości gazociągu OPAL.

CZYTAJ WIĘCEJ: Sekretarz stanu USA zapytany w Kongresie o Nord Stream 2: Łamie zasady UE. Będziemy dalej mu się sprzeciwiać

„Presja ma sens!”

Stanowiska rzecznika generalnego TSUE sprawiło, że w sieci pojawiły się już optymistyczne KOMENTARZE.

Orzeczenie TSUE może otwierać drogę do dalszych sporów sądowych, opóźniania i ograniczania nowej rury Putina

— stwierdził Wojciech Jakóbik z Biznes Alert.

Gazprom nie będzie mógł zwiększyć dostaw kosztem solidarności energetycznej w Europie

— podkreśla dziennikarz i ekspert.

To bardzo ważne orzeczenie w kontekście #nordstream2 stawiające kolejne, prawne bariery temu projektowi. Pytanie kluczowe: czy Niemcy zastosują się do wyroku TS UE.

— zwraca uwagę korespondentka TVP w Brukseli Dominika Cosić.

Presja ma sens !!!

— podkreśla europoseł PiS Bogdan Rzońca.

kpc/PAP/Twitter/wPolityce.pl