Międzynarodowa konferencja „NATO Eastern Flank Security. Baltic States and Poland” odbyła się 28 listopada w Warszawie. Kluczowymi tematami dyskusji była obronność i energetyka. Podczas wydarzenia, przedstawiciele pięciu organizacji z Polski, Litwy, Łotwy i Estonii, podpisali wspólną deklarację think tanków dot. powołania Funduszu Bałtyckiego (Baltic Fund). Konferencja została zorganizowana przez Fundację Warsaw Institute oraz redakcję kwartalnika geopolitycznego The Warsaw Institute Review.

Celem przewodnim konferencji było przeprowadzenie dyskusji eksperckiej na temat obecnego stanu relacji oraz perspektyw ich pogłębienia pomiędzy Polską, Estonią, Litwą i Łotwą. Zgromadzeni uczestnicy mieli okazję wysłuchać przemówienia gościa honorowego, Ministra Piotra Naimskiego, dotyczącego współpracy energetycznej Polski i państw bałtyckich. W konferencji wzięli udział dyplomaci, uznani eksperci, przedstawiciele think tanków, mediów, administracji państwowej oraz biznesu. Wydarzenie spotkało się ze szczególnym zainteresowaniem blisko 40 zagranicznych placówek dyplomatycznych w Polsce.

Podczas konferencji podpisana została wspólna deklaracja think tanków dotycząca utworzenia Funduszu Bałtyckiego (Baltic Fund). Dokument ten ma na celu zwiększenie wysiłków organizacji eksperckich na rzecz promowania idei powołania nowej instytucji. W ramach zadeklarowanych działań sygnatariusze deklaracji przedłożą uprzednio wypracowaną koncepcję Baltic Fund rządom Estonii, Łotwy, Litwy i Polski. Dzięki Baltic Fund możliwe będzie pogłębienie współpracy regionalnej w dziedzinie bezpieczeństwa, gospodarki, energii i społeczeństwa obywatelskiego.

Sygnatariusze deklaracji:

Sven Sakkov - Director, International Centre for Defence and Security, Estonia

Olevs Nikers - President, Baltic Security Foundation, Łotwa

Linas Kojala - Director, Eastern Europe Studies Centre, Litwa

Mantas Macikas - President, Memel Institute, Litwa

Krzysztof Kamiński - Warsaw Institute, Polska

Piotr Naimski, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów podczas swojego przemówienia zaznaczył, że z jednym z największych realizowanych obecnie projektów jest synchronizacja systemu elektroenergetycznego Litwy, Łotwy i Estonii z systemem elektroenergetycznym Europy, za pomocą połączenia z Polską. Minister zwrócił też uwagę na plany rozbudowy lub budowy elektrowni atomowych w Europie Środkowo-Wschodniej, podkreślając znaczenie państwa inwestującego i technologii. Minister Naimski opisał infrastrukturę gazociągową w Europie Środkowo-Wschodniej wykorzystywaną do przesyłu gazu ziemnego z Rosji do Europy. Podkreślił, iż Polska podejmuje aktywne działania, aby zmienić geopolityczny układ gazociągów tak, aby umożliwić dostarczanie surowca nie tylko ze wschodu, ale także z północy. I nie tylko dla Polski, ale dla całego regionu. Zapewnił uczestników na temat terminowości kluczowych inwestycji podejmowanych przez polski rząd takich jak gazociąg Baltic Pipe. Minister podkreślił, że znaczenie infrastruktury do przesyłu surowców energetycznych jest krytyczne w sytuacjach kryzysowych. Minister Naimski podsumowując swoje wystąpienie stwierdził, że energetyka jest kluczowa dla współpracy pomiędzy Polską a państwami bałtyckimi oraz ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo regionu, ponieważ jak podkreślił, bezpieczeństwo to wynika także z ciągłości dostaw surowców energetycznych.

Podczas konferencji Przemówienie dotyczące bezpieczeństwa energetycznego wygłosił także Mateusz Wodejko, Wiceprezes Zarządu PERN S.A. wystąpieniu przedstawił on strategiczne znaczenie infrastruktury energetycznej dla bezpieczeństwa państwa, na przykładzie operatora systemu przesyłowego ropy naftowej. Podczas swojej prezentacji przybliżył uczestnikom kwestie kryzysu związanego z ropociągiem Drużba i kryzysu chlorkowego, kiedy to spółka przez zanieczyszczoną ropę ze wschodu musiała wstrzymać dostawcy w trosce o bezpieczeństwo m.in. instalacji rafineryjnych.

Podczas konferencji dyskutowano na temat obronności i energetyki, które stanowią odzwierciedlenie kluczowych aspektów współpracy pomiędzy Polską, a państwami bałtyckimi. W sesji dotyczącej obronności debatowano na temat obecnej kondycji NATO, wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń dla sojuszu oraz nad uwarunkowaniami wojskowymi na wschodniej flance. W panelu poświęconym energetyce poruszono obecne wyzwania w zakresie współpracy energetycznej pomiędzy Polską, a państwami bałtyckimi, w tym m.in. synchronizacji systemów elektroenergetycznych do roku 2025 oraz wpływu LNG na rynek gazu ziemnego w regionie.

Pełna relacja z konferencji i zdjęcia: www.warsawinstitute.org/natobsp.

Więcej informacji o Baltic Fund: www.balticfund.org.