Niszczący system OFE. Prywatne obowiązkowe fundusze emerytalne to zaplanowana, systematyczna grabież kraju przez międzynarodowy kapitał

Coraz więcej osób dostrzega, że OFE to rozwiązanie krzywdzące z punktu widzenia przyszłego emeryta. Fundusze te nie tylko nie są w stanie zapewnić emerytur pod palmami, obiecywanych przez twórców reformy z 1999 r., ale nie mogą one zagwarantować jakichkolwiek emerytur.

W wyniku tej reformy poziom emerytur w naszym kraju został zredukowany o ponad połowę. Wiedza na ten temat zaczęła przenikać do społeczeństwa dopiero niedawno. W okresie wprowadzania reformy fakt ten został skutecznie usunięty z debaty publicznej, a społeczeństwo było nieustannie przekonywane, że wprowadzone zmiany w systemie emerytalnym są tak dobre, że są przedmiotem podziwu i zazdrości ze strony innych krajów. Dziwne więc jest to, że w ogóle nie znalazły naśladowców.

Propaganda

Jednostronna, masowa propaganda na rzecz OFE, realizowana w tamtym okresie, wprowadziła w błąd społeczeństwo, a miliony osób, które nie musiały przystąpić do OFE, zdecydowało się to zrobić na skutek obietnic wysokich emerytur i możliwości dziedziczenia środków z funduszy. Propaganda ta, bazująca na podważaniu zaufania do państwowego systemu emerytalnego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poczyniła trudne do naprawienia szkody w świadomości społecznej. Forsowana była i jest zasada „ile sobie odłożysz, taką będziesz mieć emeryturę”.

Zasada ta, wyrażająca skrajny neoliberalizm twórców OFE, podważa podstawowe zasady systemu zabezpieczenia społecznego. Jej realizacja spycha wielkie grupy społeczne w trudne do wyobrażenia ubóstwo i jest wyrazem nadania priorytetu interesom ekonomicznym niewielkiej mniejszości, związanej z rynkiem finansowym i wielkim kapitałem, kosztem większości społeczeństwa.

Naciski

Reforma emerytalna z 1999 r. została w Polsce przeprowadzona pod naciskiem międzynarodowych instytucji finansowych (towarzystwa ubezpieczeniowe, banki) i wspierających je takich organizacji jak Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

Na podstawie doświadczeń reformy emerytalnej w Chile instytucje te dostrzegły, że ustanowienie przymusowego filara kapitałowego, czyli prywatyzacja emerytur, może stanowić źródło wielkich zysków na dziesięciolecia. Stworzenie takiego filara udało im się wymusić tylko na krajach słabych, przeżywających poważne problemy gospodarcze i uzależnionych od międzynarodowych pożyczek. Społeczeństwa krajów wysoko rozwiniętych nie dopuściły do ustanowienia takiego filara u siebie, uznając, że jest on rozwiązaniem szkodliwym zarówno z punktu widzenia emeryta, jak i całego państwa.

W praktyce więc, jedynie grupa krajów Ameryki Łacińskiej, Azji oraz Europy Środkowej i Wschodniej przeprowadziła reformy emerytalne zakładające przekazanie części składki emerytalnej do zarządzania przez prywatne instytucje finansowe. Do tej pory większość z tych krajów dokonała już albo całkowitej likwidacji przymusowego filara kapitałowego, albo znacząco go ograniczyła.

Dodatkowe zadłużanie państwa

Polska od dłuższego czasu boryka się z problemami wynikającymi z istnienia OFE. Najważniejszy z nich to ogromne, dodatkowe zadłużenie państwa, będące wynikiem konieczności refundowania ubytku składki emerytalnej idącej do inwestowania na rynku finansowym zamiast na wypłatę bieżących emerytur. Przyrost połowy długu publicznego od 1999 r. jest wynikiem stworzenia przymusowego filara kapitałowego.

Ponieważ dalsze finansowanie OFE poprzez zadłużanie państwa może okazać się niemożliwe, to kontynuacja filara kapitałowego będzie wymagała od polskiego społeczeństwa ogromnych wyrzeczeń. Poza bolesnymi poświęceniami społecznymi i obniżeniem poziomu życia, oznacza to drastycznie zmniejszenie szans rozwojowych kraju, w tym szans na powstrzymanie młodych ludzi przed emigracją.

Problem na dziś

Młode pokolenie powinno sobie uświadomić, że OFE to nie jest problem, który będzie go dotyczył za kilkadziesiąt lat. OFE to nie tylko kwestia przyszłych emerytur, to przede wszystkim problem dnia dzisiejszego. W wyniku reformy z 1999 r. stworzono ogromny wydatek publiczny, który na bieżąco obciąża polskie finanse publiczne, dramatycznie ogranicza możliwości sfinansowania polityki prorodzinnej i wsparcia młodych rodzin, niezbędnego dla odwrócenia negatywnych tendencji demograficznych.

prof. Leokadia Oręziak