Trwa 1041. dzień rosyjskiej agresji na Ukrainę. Na portalu wPolityce.pl relacjonujemy dla Państwa wydarzenia na froncie.

CZYTAJ WIĘCEJ: RELACJA z wojny dzień po dniu.

Poniedziałek, 30 grudnia 2024 r.

21:55. Reuters: należące do rosyjskich oligarchów zakłady chemiczne zasilają machinę wojenną

Należące do rosyjskich oligarchów zakłady chemiczne zasilają machinę wojenną - ustalił Reuters, analizując m.in. faktury z ubiegłego roku, które wyciekły do mediów. Agencja podaje, że fabryki te dostarczają substancje do produkcji ładunków wybuchowych oraz zachodnie waluty.

Reuters przeprowadził też skrupulatną analizę 600 tys. transportów kolejowych i danych finansowych. Dowodzi ona, że kilka zakładów chemicznych dostarcza materiały czterem producentom materiałów wybuchowych.

Właścicielami dwóch takich firm chemicznych są obłożeni zachodnimi sankcjami Roman Abramowicz, były właściciel brytyjskiego klubu piłkarskiego Chelsea FC, i Wagit Alekperow, prezes koncernu naftowego Łukoil, którego majątek jest wyceniany przez magazyn „Forbes” na 28,6 mld dol. Abramowicz ma 28 proc. udziałów w notowanej na londyńskiej giełdzie firmie sektora stalowego Evraz.

Eksperci, z którymi rozmawiał Reuters, podkreślają, że prócz ważnych komponentów zakłady chemiczne, produkujące również nawozy, dostarczają też Rosji bardzo potrzebne dewizy.

20:50. BBC: Putin rządzi blisko 25 lat; czy „zaopiekował się Rosją”?

Korespondent BBC w Moskwie Steve Rosenberg wspomina, że gdy Borys Jelcyn przekazywał władzę Władimirowi Putinowi kazał mu „zaopiekować się Rosją”. Wkrótce minie 25 lat odkąd rządzi Putin. W artykule zamieszczonym na portalu BBC Rosenberg podsumowuje wpływ wojny przeciwko Ukrainie na sytuację Rosjan.

Nigdy nie zapomnę sylwestra 1999 roku (…). Nagle pojawił się wtedy news: prezydent Rosji Borys Jelcyn złożył urząd

— wspomina Rosenberg, który był wtedy producentem w biurze BBC w Moskwie. Po rezygnacji prezydenta jego obowiązki - zgodnie z rosyjskim prawem - przejął urzędujący premier. Trzy miesiące później Putin wygrał wybory prezydenckie - przypomina autor. Pożegnalnym apelem Jelcyna do Putina było, aby zatroszczył się o Rosję.

W miarę jak zbliża się trzeci rok wojny Rosji przeciw Ukrainie, wspominam te słowa coraz częściej

— pisze Rosenberg.

Wojna, którą rozpętał Putin ma katastrofalne skutki dla Ukrainy, ale ma też dotkliwe konsekwencje dla Rosji - ocenia korespondent BBC. Rosjanie ponoszą ciężkie straty na froncie, ich miasta znalazły się pod ostrzałem, Ukraińcy okupują część obwodu kurskiego, zagraniczne sankcje sprawiły, że rosyjska gospodarka znalazła się pod presją. Co więcej, sytuacja demograficzna kraju jest bardzo zła, nasiliły się też represje - wylicza Rosenberg.

Przez te 25 lat widziałem różnych Putinów. I nie ja jeden

— kontynuuje.

Putin, którego poznałem (…), który współtworzył Radę NATO-Rosja, jest bardzo różny od tego megalomana z chwili obecnej

— powiedział Rosenbergowi były sekretarz generalny NATO lord George Robertson.

Człowiek, który stał koło mnie w maju 2002 roku i powiedział, że Ukraina jest suwerennym i niepodległym krajem (…), jest teraz tym człowiekiem, który mówi, że Ukraina nie jest państwem narodowym

— dodał.

Jednym z możliwych wyjaśnień zmian jakie nastąpiły w Putinie może być jego „paląca ambicja”, by przywrócić Rosji międzynarodową pozycję Związku Sowieckiego, który uznawany był za drugie mocarstwo świata - ocenił Robertson. Rosenberg pisze, że jest skłonny podzielić tę opinię. Podczas dorocznej długiej konferencji prasowej organizowanej w grudniu Putin powiedział Rosenbergowi, że „cofnął Rosję znad przepaści” i robi wszystko, by „sprawić, że Rosja jest niezależnym, suwerennym krajem”, czego nie zapewniłby lekceważony przez Zachód Jelcyn.

Putin stara się więc prezentować jako obrońca suwerenności Rosji; „czy robi to, by usprawiedliwić po fakcie wojnę przeciw Ukrainie? Czy też naprawdę wierzy we własną wersję współczesnej historii Rosji?” - zastanawia się korespondent BBC.

Wciąż nie jestem pewien (…). Odpowiedź na to pytanie może wpłynąć na to jak skończy się wojna i w jakim kierunku pójdzie Rosja

— konkluduje Rosenberg.

19:00. Zełenski o pakiecie pomocy z USA: Wsparcie w krytycznym momencie

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podziękował Stanom Zjednoczonym za przyznanie Ukrainie prawie 2,5 mld dolarów pomocy w zakresie bezpieczeństwa i podkreślił, że wsparcie to nadeszło w krytycznym momencie.

„Prawie 2,5 mld dolarów pomocy w zakresie bezpieczeństwa to kluczowy wkład, który wzmocni naszych obrońców na linii frontu. To wsparcie nadchodzi w krytycznym momencie, gdy Rosja nasila swoje ataki, uciekając się nawet do angażowania północnokoreańskich żołnierzy i nadal otrzymując broń z Korei Północnej i Iranu”

— powiedział Zełenski, dziękując jednocześnie USA za pomoc. Zauważył, że „każdy akt solidarności ze strony naszych partnerów ratuje życie, wzmacnia naszą niezależność i odporność” oraz „pokazuje również, że demokracje są silniejsze niż autokratyczni agresorzy”.

18:30. Sybiha podniósł flagę Ukrainy nad konsulatem w Damaszku

Podczas wizyty w Syrii ukraiński minister spraw zagranicznych Andrij Sybiha podniósł flagę Ukrainy nad konsulatem w Damaszku i spotkał się z członkami społeczności ukraińskiej.

„Dzisiaj miałem zaszczyt podnieść flagę Ukrainy nad naszym Honorowym Konsulatem w Damaszku. Wraz z Honorowym Konsulem Generalnym Tamerem Altounsim i członkami naszej społeczności. Podziękowałem im za zachowanie języka ukraińskiego i kultury. Nasi ludzie są naszym priorytetem numer jeden” — napisał Sybiha.

18:00. Ukraina ma rzecznika ochrony praw żołnierzy

Zgodnie z niedzielnymi zapowiedziami, prezydent Zełenski mianował Ołhę Reszetyłową na stanowisko Komisarza ds. Ochrony Praw Żołnierzy i Ich Rodzin.

„Podpisałem dekret mianujący Ołhę Reszetyłową (Kobylyńską) na stanowisko Komisarza Prezydenta ds. Ochrony Praw Żołnierzy i Ich Rodzin. Ołha jest znaną, doświadczoną i skuteczną ukraińską obrończynią praw człowieka, która wniosła już znaczący wkład w umacnianie naszych instytucji państwowych i wspieranie Ukraińców” — poinformował Zełenski.

17:50. Kara dla zdrajców

Sąd we Lwowie wydał wyroki 15 lat więzienia dla 12 prorosyjskich bojowników, którzy będąc obywatelami Ukrainy ochotniczo zgłosili się do walki przeciwko własnemu państwu i zostali członkami milicji w tzw. republikach ludowych z centrami w Doniecku i Ługańsku.

„Z publicznego oskarżenia Lwowskiej Prokuratury Obwodowej 12 obywateli Ukrainy uznano za winnych. Zostali oni skazani za zdradę stanu, udział w organizacji terrorystycznej i działalność w nieprzewidzianych przez prawo grupach zbrojnych” – ogłosiła prokuratura obwodowa we Lwowie.

Skazani, to mieszkańcy zajętych przez Rosję części obwodu donieckiego i Ługańskiego na wschodzie Ukrainy, gdzie w 2014 r. ogłoszono powstanie wspieranych przez Kreml tzw. Donieckiej i Ługańskiej republik ludowych. Wstąpili oni w szeregi wrogich sił w 2022 r., gdy Rosja rozpoczęła otwartą inwazję militarną na Ukrainę.

W rosyjskich formacjach, w której pełnili służbę, mężczyźni ci zajmowali m.in. stanowiska szefa sztabu, dowódcy jednostki moździerzowej oraz snajperów i strzelców. „Skazani otrzymali mundury, broń strzelecką, amunicję i opanowali taktykę walki, szturmu, natarcia i odwrotu” – przekazała prokuratura w komunikacie.

„Podczas swej służby realizowali różne misje bojowe przeciwko Siłom Zbrojnym Ukrainy, zarówno bezpośrednio, jak i wydając rozkazy podległym żołnierzom. Zapewniali również bezpieczeństwo miejsc lokalizacji armii rosyjskiej na okupowanych przez nią terytoriach” – podkreślono w komunikacie.

17:15. Wymiana jeńców

Ukraina dokonała wymiany jeńców z Rosją, w ramach której do ojczyzny powróciło 189 żołnierzy, w tym obrońcy Azowstalu i Wyspy Wężowej – ogłosił prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Strona rosyjska informowała wcześniej o wymianie w formacie 150 na 150.

„Powrót naszych ludzi z rosyjskiej niewoli jest zawsze bardzo dobrą wiadomością dla każdego z nas. Dziś jest jeden z takich dni: naszej ekipie udało się sprowadzić do domu 189 Ukraińców” – napisał Zełenski.

Prezydent wyjaśnił, że wśród jeńców, którzy powrócili na Ukrainę są m.in. obrońcy zakładów metalurgicznych Azowstal w Mariupolu, Wyspy Wężowej, na której ukraińscy strażnicy graniczni odmówili poddania się wojskom rosyjskim oraz żołnierze, którzy bronili elektrowni jądrowej w Czarnobylu.

„A także dwie osoby cywilne, które zostały schwytane (przez Rosjan) w Mariupolu. Na każdego czeka w domu rodzina i bliscy. Cieszymy się, że udało się ich odzyskać. Dziś szczęśliwych jest 189 rodzin” – podkreślił Zełenski.

17:00. Alarm powietrzny na Ukrainie

W związku z zagrożeniem atakiem rakietami balistycznymi ze strony Rosji, na Ukrainie ogłoszono alarm powietrzny. Ostrzeżenie wydano m.in. dla mieszkańców obwodów czerkaskiego, czernihowskiego, połtawskiego, sumskiego, charkowskiego i donieckiego.

16:00. Pożar stacji gazowej w Groznym

15:15. SBU: 15 lat więzienia dla rosyjskiego agenta

Wyrok 15 lat więzienia usłyszał agent rosyjskiego wywiadu wojskowego GRU, którzy namierzał fabryki broni i obiekty obrony powietrznej w Zaporożu na południowym wschodzie Ukrainy – powiadomiła Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU).

„Sprawca to były funkcjonariusz lokalnej jednostki rozwiązanej (w 2015 r.) milicji, zwerbowany zdalnie przez rosyjskie służby specjalne przez kolegę ze studiów, który jest urzędnikiem w ministerstwie obrony Rosji” – przekazała SBU w komunikacie.

Agent został zatrzymany w styczniu 2024 r., gdy przygotowywał całą serię ataków rakietowych i bombowych na Zaporoże. Do rosyjskiej inwazji na pełną skalę na początku 2022 r. miasto to liczyło ponad 700 tys. mieszkańców.

„Na zlecenie kuratora z GRU agent próbował szukać miejscowych fabryk, które produkują amunicję do broni rakietowej i artylerii Sił Zbrojnych Ukrainy. Kolejnym zadaniem było namierzanie przeciwlotniczych systemów rakietowych i stacji radarowych Sił Zbrojnych Ukrainy w regionie. Raszyści (Rosjanie – PAP) potrzebowali tego do planowania trasy swoich rakiet i dronów w celu ominięcia ukraińskiej obrony przeciwlotniczej” – ogłosiła SBU.

15:00. Pakiet pomocy wojskowej o wartości 2,5 mld dol od USA

Prezydent USA Joe Biden ogłosił dziś jeden z największych pakietów pomocy wojskowej dla Ukrainy o wartości łącznie 2,5 mld dol. Wyczerpał w ten sposób część środków przeznaczonych przez Kongres na wsparcie Ukrainy.

Biden w oświadczeniu ogłosił, że nowy pakiet składa się z dwóch części: sprzętu darowanego Ukrainie z zasobów sił zbrojnych USA (1,25 mld dol.) i broni, która zostanie zakupiona dla Ukrainy od producentów w ramach programu Ukraine Security Assistance Initiative (USAI).

Według komunikatu wydanego przez sekretarza stanu Antony’ego Blinkena, w skład tej pierwszej puli wchodzi m.in. amunicja do systemów przeciwdronowych, obrony powietrznej, HIMARS, artylerii, pociski powietrze-ziemia, a także systemy i pociski przeciwpancerne Javelin, TOW i AT-4.

15:45. Wizyta w Damaszku

Wołodymyr Zełenski na swoim profilu na platformie X podkreślił, że zgodnie z jego wytycznymi z wizytą w Damaszku przebywają w poniedziałek szef MSZ, Andrij Sybiha oraz minister rolnictwa Witalij Kowal.

„Wspieramy naród syryjski w przezwyciężaniu dziesięcioleci dyktatorskich rządów i przywracaniu stabilności, bezpieczeństwa i normalnego życia w Syrii. Jak obiecaliśmy, pierwsze 500 ton ukraińskiej mąki pszennej ma dotrzeć jutro. I będzie więcej dostaw, a także więcej korzystnej dla obu stron współpracy w wielu obszarach. Naprawdę cenimy szansę przywrócenia normalnego i stabilnego życia w Syrii i jesteśmy gotowi rozwijać długoterminowe, strategiczne relacje. Oczekuję, że ministrowie Sybiha i Koval przedstawią mi swoje sprawozdania z wyników wizyty po powrocie na Ukrainę” - napisał Zełenski.

14:30. Zniszczenie elementu rosyjskiego systemu Buk-M1-2

13:30. Amerykańska pomoc dla Kijowa

Pentagon przekazał, że jest w trakcie przekazywania Ukrainie „setek tysięcy amunicji artyleryjskiej i pocisków”.

13:00. Rosyjscy dezerterzy

Jedna czwarta wszystkich dezerterów w armii rosyjskiej pochodzi z okupowanych terytoriów obwodów donieckiego i ługańskiego - podaje ukraiński projekt państwowy „Chcę żyć”.

„Doszliśmy do takiego wniosku po przeanalizowaniu list żołnierzy Sił Zbrojnych Rosji, którym nadano status dezertera lub dobrowolnie opuszczających jednostkę. Większość z nich to personel wojskowy, który pochodzi z czasowo okupowanych odrębnych obszarów obwodów donieckiego i ługańskiego, czyli miejsc, w których Rosja nielegalnie mobilizuje miejscową ludność” – czytamy w raporcie.

12:40. Mniej dronów nad Ukrainą

Mniejsza aktywność rosyjskich dronów nad Ukrainą w ostatnim czasie to wynik uderzeń w miejsca ich produkcji i przechowywania na terytorium Rosji – ocenił Andrij Kowałenko, szef Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji przy Radzie Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy.

„Nie powinniśmy patrzeć na spadek liczby dronów. Oni (Rosjanie) gromadzą drony, ponieważ doświadczyli pewnych trudności logistycznych w wyniku udanych ataków (ukraińskich) na miejsca, w których produkują i przechowują komponenty do Shahedów (bezzałogowców produkcji irańskiej - PAP), stąd spadek liczby dronów w powietrzu. Rosjanie zgromadzili (też) sporo pocisków różnych typów, w tym Ch-101 i Kalibr, a także (rakiet) balistycznych (z myślą o przyszłych) uderzeniach” – napisał Kowałenko.

12:10. USA: 15 mld dla Ukrainy z zamrożonych aktywów rosyjskich

Stany Zjednoczone zapewnią Ukrainie 15 miliardów dolarów zabezpieczonych przyszłymi dochodami z zamrożonych aktywów rosyjskich - przekazał premier Denys Szmyhal.

12:00. Ukraińcy gotowi ustąpić?

Rośnie liczba Ukraińców popierających ideę ustępstw terytorialnych w imię pokoju. Tendencja ta niepokoi wielu, zwłaszcza tych na pierwszej linii frontu - donosi Washington Times.

„Wojsko i ludność cywilna we wschodniej Ukrainie, gdzie toczyły się najzacieklejsze walki, zdecydowanie sprzeciwiają się takiemu pomysłowi”. Idea ustępstw terytorialnych, która jest aktywnie dyskutowana w zachodnich stolicach, wywołuje wśród Ukraińców silne emocje. Jednak według sondażu Kijowskiego Międzynarodowego Instytutu Socjologii odsetek Ukraińców gotowych do kompromisu wzrósł z 19 proc. w lutym do 32 w październiku. Wśród wojskowych i cywilów, którzy bezpośrednio doświadczają konsekwencji rosyjskiej agresji, takie propozycje są postrzegane jako zdrada stanu. „Jeśli zgodzimy się na ustępstwa wobec Rosjan, nie będziemy już obywatelami. Skończymy jako niewolnicy - mówią.

11:15. Przywódca Syrii przyjął szefa MSZ Ukrainy

O wizycie Andrija Sybihy w Damaszku informuje agencja SANA. Obalony reżim Baszara Asada był bliskim sojusznikiem Rosji, obecnie Ukraina stara się zbudować dobre relacje z nowym syryjskim reżimem.

10:40. W nocy na okupowanym Krymie rozległy się eksplozje

Kanał „Krymskij Wieter” w serwisie Telegram podaje, że eksplozje były słyszane w rejonie miejscowości Czernomorskoje od 4 do 7 rano.

09:40. Straż graniczna Ukrainy alarmuje

Andrij Demczenko, rzecznik ukraińskiej straży granicznej powiedział na antenie ukraińskiej telewizji, że Rosjanie próbują poszerzyć strefę wpływów w obwodzie charkowskim, gdzie prowadzą „aktywne operacje bojowe” w rejonie miejscowości Łypci i Wołczańsk. Rosjanie prowadzą też regularny ostrzał pogranicza w obwodzie sumskim, charkowskim i czernihowskim.

09:15. Dwa pożary po ostrzale obwodu chersońskiego

Służba ds. Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy informuje o pożarach, do których doszło w ciągu minionej doby, w jednej ze wsi w rejonie berysławskim oraz w Chersoniu.

09:00. W 2024 roku Rosja zajęła 2800 km2 terytorium Ukrainy

Po przeanalizowaniu zmian na mapie działań wojennych analitycy projektu UA War Infographics poinformowali, że w 2024 roku Rosja zajęła 2800 kilometrów kwadratowych terytorium Ukrainy.

08:38. Minister spraw zagranicznych Ukrainy wzywa UE do zakazu i zastąpienia importu rosyjskiego LNG

Minister spraw zagranicznych Ukrainy Andrij Sybiha powiedział, że import rosyjskiego LNG do Unii Europejskiej powinien zostać zakazany i zastąpiony dostawami ze Stanów Zjednoczonych i innych partnerów - cytuje The Kyiv Independent.

07:35. Rosyjskie straty bojowe

Rosyjska armia straciła ostatniej doby kolejnych 2010 żołnierzy (niemal 788 tys. od początku inwazji), a także 7 czołgów, 22 wozy opancerzone, 44 systemy artyleryjskie i 31 dronów.

00:02. Zełenski spodziewa się ważnej decyzji od USA

„Wiem, że Stany Zjednoczone przygotowują ważną decyzję o wsparciu Ukrainy — jutro spodziewamy się oficjalnego ogłoszenia” - zapowiedział w wieczornym nagraniu w mediach społecznościowych prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Będzie to znaczący pakiet wsparcia dla naszych żołnierzy

— dodał.

To wsparcie jest kluczowe dla stabilizacji linii frontu — każda dodatkowa dostawa od naszych partnerów oznacza więcej uratowanych istnień naszych żołnierzy. Pracujemy również nad tym, aby inni partnerzy utrzymywali swoje wsparcie na niezbędnym poziomie

— stwierdził Zełenski.

00:00. Na wojnie zginął Aleksiej Bugajew, były reprezentant Rosji, uczestnik Euro 2004

Były piłkarz reprezentacji Rosji Aleksiej Bugajew, uczestnik mistrzostw Europy w 2004 roku, zginął na wojnie w Ukrainie - poinformowały rosyjskie media, powołując się na ojca ofiary. Miał 43 lata.

We wrześniu br. został skazany na dziewięć i pół roku więzienia w związku z zarzutami o przemyt narkotyków. Stamtąd zaciągnął się do armii, bo rosyjskie władze na potrzeby trwającej od lutego 2022 roku wojny rekrutują żołnierzy spośród więźniów.

WIĘCEJ INFORMACJI

red/wPolityce.pl/PAP/X/Fb/media