W środę w wieku 78 lat zmarł Antoni Krauze jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów i scenarzystów.

Urodzony w styczniu 1940 r. w Warszawie, Antoni Krauze wyreżyserował w sumie kilkadziesiąt filmów. Do najbardziej znanych obrazów należą: „Monidło”, „Meta”, „Zaklęty dwór”, „Party przy świecach”, „Prognoza pogody”, „Dziewczynka z Hotelu Excelsior”, „Akwarium”, „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” (2011) i „Smoleńsk” (2016).

Za swoją twórczość reżyser był wielokrotnie nagradzany. W 1981 roku otrzymał nagrodę specjalną jury na 8. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za film „Meta”. W 1988 r. uhonorowano go specjalną nagrodą jury za całokształt twórczości na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Autorskich w San Remo.

Za film „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” otrzymał w 2011 roku Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych (FIPRESCI) podczas 35. edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Montrealu. Film stanowił rekonstrukcję wydarzeń z czwartku 17 grudnia 1970 roku, gdy doszło do masakry robotników Stoczni, utrwalonych w balladzie „Janek Wiśniewski padł”, śpiewanej w filmie przez Kazika Staszewskiego.

9 września 2016 roku premierę miał ostatni film Antoniego Krauzego - „Smoleńsk”. Film osnuty jest wokół wydarzeń z 10 kwietnia 2010 r., gdy doszło do katastrofy prezydenckiego samolotu, którym przedstawiciele najwyższych władz RP lecieli do Smoleńska. Na pokładzie Tu-154 była polska delegacja z prezydentem Lechem Kaczyńskim na czele, zmierzająca do Katynia. Wszyscy pasażerowie oraz członkowie załogi - w sumie 96 osób - zginęli.

Tragedia smoleńska stała się najważniejszym wydarzeniem w III RP, najtragiczniejszą chwilą w polskiej historii od czasu II wojny światowej. Stała się wydarzeniem, które wpływa na los dzisiejszej Polski i życie Polaków w sposób niebywale silny; które nas podzieliło bardzo głęboko. Dlatego próba zmierzenia się z tym tematem jest nie tylko wielkim wyzwaniem, ale i obywatelskim obowiązkiem twórcy

— podkreślał w czasie prac nad filmem Antoni Krauze.

11 listopada 2015 roku Prezydent RP Andrzej Duda podczas uroczystości w Belwederze z okazji Narodowego Święta Niepodległości odznaczył Antoniego Krauze Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi w pracy artystycznej i twórczej”.

W maju 2017 roku w trakcie Kongresu „Polska Wielki Projekt” reżyser otrzymał (razem z bratem Andrzejem) nagrodę im. Lecha Kaczyńskiego. Prezes PiS Jarosław Kaczyński wręczając mu nagrodę mówił, że Andrzej i Antoni Krauze to artyści wielkiej odwagi. „Wielkiej odwagi, która czemuś służy, to znaczy służy prawdzie (…). Ta odwaga jest skierowana ku prawdzie” - jak podkreślił.

Antoni Krauze ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi. Od 1968 roku był związany ze Studiem Filmowym „TOR”. Był asystentem Krzysztofa Zanussiego podczas kręcenia filmu „Struktura kryształu”.

Zmarł w środę, 14 lutego. Miał 78 lat.

CZYTAJ TAKŻE: „Niczego tak naprawdę nie potrzebuję do życia, poza prawem do życia w prawdzie”. Wywiad ze śp. Antonim Krauze z 2012 roku

ak/PAP