Według majowej prognozy KE dług publiczny Polski przekroczy 65 proc. PKB już w 2026 roku. "Ten proces będzie się niestety nasilał"

Według tzw. wiosennej prognozy przygotowanej przez Komisję Europejską dotyczącą najważniejszych wielkości makroekonomicznych charakteryzujących gospodarki poszczególnych krajów członkowskich Polska będzie jednym z 4 krajów UE, w których w ciągu kilku lat gwałtownie wzrósł dług publiczny (chodzi o Rumunię, Francję, Finlandię i właśnie Polskę). Według tej prognozy dług publiczny Polski wyniesie 60,7 proc. PKB w 2025, a więc po raz pierwszy w historii naszego członkostwa w przekroczy 60 proc. PKB, czyli kryterium wyznaczone Traktatem z Maastricht, a w 2026 roku wyniesie aż 65,3 proc. PKB. Oznacza to, że zaledwie w ciągu 3 lat rządów Donalda Tuska dług publiczny liczony unijną metodą ESA2010, a więc obejmujący sektor rządowy i samorządowy, wzrośnie aż o 16 pp PKB i to mimo wzrostu gospodarczego, który w tym okresie wyniesie średnio w każdym roku ponad 3 proc. PKB.

Przypomnijmy bowiem, że na koniec 2023 roku, a więc na koniec rządów Prawa i Sprawiedliwości dług publiczny wyniósł 49,3 proc. PKB i był niższy od tego z 2015 roku, a więc ostatniego roku rządów Platformy o ponad 2 pp, bowiem wtedy wyniósł 51,6 proc. PKB. Udało się to osiągnąć, mimo tego, że w latach 2020-2021 mieliśmy do czynienia z pandemią Covid-19 i jej skutkami, co wymagało dodatkowych olbrzymich środków na ratowanie gospodarki i systemu ochrony zdrowia (przynajmniej 350 mld zł). Z kolei w 2022 roku nastąpiła agresja Rosji na Ukrainę i znowu wiązało się ogromnymi dodatkowymi wydatkami budżetowymi, szczególnie w związku z gwałtownym wzrostem cen nośników energii i koniecznością wprowadzenia tarcz osłonowych dla przedsiębiorców i gospodarstw domowych, a także pomocą militarną i humanitarną dla Ukrainy.

Od 2024 roku oddziaływanie tych dwóch szoków zewnętrznych na finanse publiczne ustało, a mimo tego już nowa koalicja pod przywództwem Donalda Tuska, spowodowała przyjęcie dwóch budżetów z astronomicznymi wręcz deficytami w roku 2024 na poziomie 240 mld zł (wykonano go na poziomie 211 mld zł, ale tylko dlatego, że nie zrealizowano w pełni wydatkach), a w 2025 roku na poziomie aż 290 mld zł. Te deficyty budżetowe, ale także deficyty w funduszach pozabudżetowych przekładają się na wzrost długu publicznego, który w 2024 roku, wzrósł o ponad 320 mld zł i przekroczył magiczną granicę 2 bilionów złotych (dokładnie 2,011 bln zł), co oznacza, że dług ten rósł w 2024 roku o blisko 900 mln zł dziennie. Jednak w IV kwartale 2024 roku dług publiczny przyrósł o blisko 115 mld zł, co oznacza, że przez ostatnie 90 dni poprzedniego roku, rósł już w tempie jeszcze wyższym i ten wzrost wynosił ponad 1,2 mld zł dziennie. Niestety wszystko wskazuje na to, że w roku 2025, tempo wzrostu zadłużenia jest podobne, w I kwartale 2025 roku, mamy wprawdzie tylko dane dotyczące zadłużenia samego Skarbu Państwa (nie obejmującego funduszy pozabudżetowych), które według danych resortu wzrosło o ponad 111 mld zł, co oznacza, że rosło ono w podobnym tempie jak w IV kwartale 2024, czyli ponad 1,2 mld zł dziennie.

Mimo tego, że rząd Tuska wysłał do Brukseli tzw. plan budżetowo-strukturalny, w którym zobowiązał się do redukcji zarówno deficytu sektora rządowego i samorządowego do poniżej 3 proc. PKB, jak i długu publicznego do 2028 roku. Niestety już pierwszy rok realizacji tego planu pokazuje, że deficyt ten nie tylko się nie zmniejsza, ale wręcz przeciwnie zwiększa, w tamtym roku wyniósł aż 6,6 proc. PKB, a w tym roku będzie na podobnym poziomie. W tej sytuacji gwałtownie rośnie także dług publiczny, który jak, już wspomniałem, wg prognozy KE w tym roku przekroczy 60 proc. PKB, a w roku 2026 aż 65 proc. PKB i to mimo wspomnianego wysokiego wzrostu gospodarczego. Rząd Tuska w szybkim tempie doprowadził do gwałtownego pogorszenia stanu finansów publicznych i to mimo braku tzw. szoków zewnętrznych i wysokiego wzrostu PKB i jak wynika z prognoz KE, w dającej się przewidzieć przyszłości, ten proces będzie się niestety nasilał.