Zaproponowaliśmy inicjatywę nowego dialogu na temat bezpieczeństwa europejskiego, którego celem jest redukcja ryzyka konfrontacji oraz wzmocnienie bezpieczeństwa - poinformował szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau po rozmowach z ministrem spraw zagranicznych Rosji.

CZYTAJ TAKŻE:

— Szef MSZ rozpoczął wizytę w Moskwie. Rau do Ławrowa: Ufamy, że omówienie problemów doprowadzi do ich dyplomatycznego rozwiązania

— Zbigniew Rau i Siergiej Ławrow spotkają się w Moskwie! Szefowie MSZ Polski i Rosji będą rozmawiać o sytuacji na Ukrainie

Inicjatywa nowego dialogu

Kluczowym tematem rozmów dla mnie, jako dla przewodniczącego OBWE, był stan bezpieczeństwa europejskiego, które znajduje się w głębokim kryzysie

— mówił szef polskiego MSZ podczas wspólnej konferencji z Siergiejem Ławrowem.

Jak wskazał, „sytuacja wokół Ukrainy pozostaje niezwykle napięta i grozi jeszcze poważniejszą eskalacją”.

Polskie przewodnictwo w OBWE podejmuje wszelkie działania, by jej zapobiec i obniżyć odczuwalne obecnie napięcie

— podkreślił.

W tym duchu zaproponowaliśmy inicjatywę nowego dialogu na temat bezpieczeństwa europejskiego

— dodał.

Przedstawiłem panu ministrowi Ławrowowi logikę tego projektu, traktowanego priorytetowo przez polskie przewodnictwo

— przekazał.

Dodał, że „jego celem jest redukcja ryzyka konfrontacji oraz wzmocnienie bezpieczeństwa i stabilności na obszarze OBWE”.

Oczekujemy, że inicjatywa ta pozwoli na lepsze zrozumienie stanowisk wszystkich państw uczestniczących i poprawę przewidywalności działań, a także wzmocnienie trzech fundamentalnych zasad dla pokoju i bezpieczeństwa w Europie: zasady wszechstronnego podejścia do bezpieczeństwa, niepodzielności bezpieczeństwa i pokojowych relacji między państwami

— wskazał Rau.

Liczymy na zaangażowanie strony rosyjskiej w ten projekt i jej merytoryczny wkład

— podkreślał szef polskiego MSZ.

Świadomość powagi wyzwań

Mamy świadomość powagi wyzwań stojących przed nami w najbliższym czasie. Jako przewodniczący OBWE chcę podkreślić z całą mocą, że zamierzamy kontynuować nasze wysiłki mające na celu doprowadzenie do jak najszybszej i pokojowej deeskalacji

— oświadczył Rau podczas wspólnej konferencji prasowej z Ławrowem.

Nie mamy jednak złudzeń, że dotrzymanie podjętych zobowiązań i trwałe zakończenie tego kryzysu będzie wymagało przywrócenia do rozmów ducha kompromisu, woli politycznej i konstruktywnego zaangażowania wszystkich stron

— zaznaczył szef polskiej dyplomacji.

Dialog to najlepszy sposób załatwiania spraw trudnych

Chcielibyśmy, aby została stworzona nieformalna platforma do otwartej politycznej dyskusji oraz współpracy państw OBWE, która pozwali na omawianie propozycji wzmocnienia efektywności mechanizmów zapobiegania również takim, jak obecna, sytuacjom kryzysowym

— powiedział Rau na konferencji prasowej w Moskwie, po spotkaniu z szefem rosyjskiej dyplomacji Siergiejem Ławrowem.

według niego „uruchomienie takiej platformy dialogu mogłoby również w dłuższej perspektywie służyć poprawie funkcjonowania samej organizacji”.

Efekt będzie zależał jednak od konstruktywnej postawy w dyskusjach. Nie da się przewidzieć go na tym etapie

— podkreślił minister, który przewodniczy OBWE.

Jak zaznaczył, jasne jest tylko to, że dialog musi mieścić się „w ramach wyznaczonych przez podstawowe zasady stosunków międzynarodowych zawartych w akcie końcowym KBWE w Helsinkach”.

Dialog to najlepszy sposób załatwiania spraw trudnych. Mam ogromną nadzieję, że Rosja podziela ten punkt widzenia. Jedynym wyjściem z obecnego kryzysu jest dyplomacja. OBWE może i powinna znaleźć zastosowanie w wysiłkach na rzecz obrony pokoju w Europie

— powiedział Rau.

Przewodnictwo w OBWE powinno sprzyjać osiągnięciu kompromisu

Z kolei szef rosyjskiego MSZ na wtorkowej konferencji po spotkaniu z Rauem, który w 2022 r. przewodniczy OBWE, powiedział, że w ramach tej organizacji istnieje wiele problemów, które wymagają pilnych rozwiązań i zaufania między członkami OBWE.

Agresywna retoryka, konfrontacyjne podejście przepełniają naszą wspólną przestrzeń, dominują nad duchem współpracy, nad kulturą wzajemnego poważania w ramach OBWE, która była właściwa dla tej organizacji po jej stworzeniu, i chcielibyśmy wszyscy to odbudować

— powiedział.

W obecnych niełatwych warunkach pełnienie funkcji przewodniczącego OBWE ma szczególne znaczenie, jest to wielka odpowiedzialność. Gdy pan minister prezentował na posiedzeniu Rady Stałej (OBWE) priorytety polskiego przewodnictwa, mówił, że ważne jest poszukiwanie rozwiązań akceptowanych przez wszystkich. I jestem pewien, że przewodnictwo powinno sprzyjać osiągnięciu kompromisu, ukształtowaniu się wspólnego podejścia. W tym celu należy trzymać się mandatu przewodniczącego, unikać sformułowań pozbawionych konsensusu

— oświadczył Ławrow.

Ocenił, że Rau „potwierdził takie podejście”.

Wyzwania stojące przed OBWE

Wśród wyzwań, które stoją przed OBWE, jest osiągnięcie jednego ujęcia wobec bezpieczeństwa europejskiego, jest to niepodzielne i równe bezpieczeństwo dla wszystkich. Przede wszystkim wymaga to podejście unikania działań, które gwarantowałyby bezpieczeństwo jednych kosztem drugich

— powiedział Ławrow na wspólnej konferencji prasowej z szefem polskiego MSZ Zbigniewem Rauem, który przewodniczy OBWE.

Mówił, że to wszystko jest zawarte w dokumentach OBWE poczynając od 1994 roku.

Teraz chodzi o to, żeby te deklaracje były spełnianie, bo nie jest to tak, jak nasi koledzy na Zachodzie usiłują przedstawić, że każde państwo ma prawo do wyboru sojuszników. Chodzi o to, że nie można tego robić kosztem bezpieczeństwa innych i o tym oni zapominają

— mówił szef rosyjskiego MSZ.

Poinformował, że „aby sprecyzować podejście naszych kolegów, którzy podpisali te dokumenty, skierował posłanie do ministrów spraw zagranicznych państw europejskich z prośbą o doprecyzowanie, jak rozumieją szereg tych zobowiązań, które określamy mianem zasady niepodzielności bezpieczeństwa”.

Liczę na to, że te treściowe odpowiedzi jeszcze nadejdą, przypomniałem swojemu koledze (Zbigniewowi Rauowi - PAP), żeby też to zrobił

— powiedział Ławrow na konferencji z Rauem.

Długoterminowe gwarancje bezpieczeństwa

Na wspólnej konferencji prasowej Ławrow powiedział, że szef polskiej dyplomacji Zbigniewem Rauem omówił propozycję wznowienia dialogu w ramach OBWE nt. zapewnienie bezpieczeństwa w rejonie euroatlantyckim.

Najważniejszym jest nasz dialog z USA, z NATO, w ramach którego są omawiane długoterminowe prawne gwarancje bezpieczeństwa, jak jest to sformułowane w projektach dobrze znanych porozumień, które zostały przez nas przekazane do Waszyngtonu

— mówił.

Przy braku postępu w ramach rozmów z NATO i USA rozmowy w Wiedniu (gdzie znajduje się siedziba OBWE - PAP) będą bez sensu, będą nieskuteczne

— dodał.

Zdaniem szefa rosyjskiego MSZ w OBWE drzemie wielki potencjał.

Dlatego kluczowym tematem powinno być podniesienie skuteczności OBWE

— mówił. Podkreślił konieczność odnalezienia równowagi na kilku polach: m.in. wojskowo-politycznym i ekologiczno-gospodarczym.

Oczekujemy, że w okresie polskiego przewodnictwa uda się uczciwie porozmawiać na wszystkie te tematy ze wszystkimi krajami członkowskimi

— zadeklarował Ławrow. Zapewnił o gotowości Rosji do ścisłej współpracy m.in. w kwestiach zagrożeń transgranicznych, pokonywania negatywnych skutków pandemii koronawirusa, ochrony praw mniejszości narodowych, czy zwalczania fałszowania historii.

Dialog Kijowa, Doniecka i Ługańska

W wystąpieniu prasowym we wtorek po rozmowach z szefem polskiego MSZ, pełniącym jednocześnie rolę reprezentanta Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Ławrow podkreślił „bezalternatywność” wypełnienia porozumień mińskich.

Najważniejsze w tym jest zapewnienie bezpośredniego dialogu Kijowa, Doniecka i Ługańska. Należy również zapewnić bezinteresowność obserwacji sytuacji; oczekujemy od kierownictwa roboczego misji OBWE (na Ukrainie - PAP) współdziałania z władzami Doniecka i Ługańska z Radą Stałą OBWE

— zaznaczył Ławrow. Mówił także o potrzebie uwzględnienia przez OBWE kwestii „dyskryminacji mniejszości rosyjskojęzycznej oraz działalności grup neonazistowskich” w Ukrainie.

wkt/PAP