Zmarł powieściopisarz i nowelista, autor słuchowisk, scenarzysta filmowy, dziennikarz, eseista, leksykograf i działacz ludowy Marian Pilot - poinformowała Culture.pl. Laureat Nagrody Literackiej Nike 2011 za powieść „Pióropusz” odszedł 2 lutego br.

Jak przypomina Culture.pl, Marian Pilot urodził się 6 grudnia 1936 roku w Siedlikowie pod Ostrzeszowem w Wielkopolsce, gdzie przed wojną sołtysem był jego dziadek.

Pilot ukończył liceum ogólnokształcące w Ostrzeszowie, po maturze studiował dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Po studiach w 1958 roku rozpoczął pracę w dziale kulturalnym PAP, następnie w redakcji „Wiadomości Filmowych” (1958–1960) i w „Na przełaj” (1960–1967) jako kierownik działu kulturalnego. W 1967 roku został członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1967–1978 był kierownikiem działu prozy „Tygodnika Kulturalnego”. W 1972 roku wstąpił do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Od grudnia 1981 roku pracował w redakcji filmów fabularnych Telewizji Polskiej, a od grudnia 1982 roku – w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej jako główny specjalista w zakresie literatury pięknej. Był członkiem Rady Nadzorczej TVP w latach 2003–2006.

W 1962 roku Marian Pilot zadebiutował zbiorem opowiadań „Panny szczerbate”. I choć na studiach nie przyznawał się do swojej wiejskości: „ciemnoty, głupoty, gnoju i gnojówki, beznadziejnej biedy i beznadziejnej roboty”, będzie odtąd konsekwentnie współtworzył literacki nurt chłopski. Autor powieści np. „Sień”, Majdan”, „Zakaz zwałki”, „Jednorożec”, „W słońcu, w deszczu”, „Pióropusz”, opowiadań „Pantałyk”, „Wykidajło”, leksykonu „Ssapy, szkudły, świętojanki: słownik dawnej gwary Siedlikowa”.

W 2021 r. Pilot powrócił z książką zatytułowaną „Dzikie mięso” – poematem napisanym w całości różnymi polszczyznami, z których żadna nie jest tą oficjalną, nauczaną w szkole i forsowaną przez instytucje oświatowe jako „poprawna”

— podano.

Autor scenariuszy

Pilot jest również autorem dwóch scenariuszy do siedmioodcinkowego serialu „W słońcu i w deszczu” (1979), osadzonego we wsi Gudzewo i opowiadającego o chłopskiej rodzinie o znaczącym nazwisku Małolepsi. Jak podkreśla Culture.pl, „jego świetne ucho do potocznej mowy wykorzystane też zostało przez filmowców” przy serialach „Pan na Żuławach” (1984; Pilot napisał też scenariusz do 11. odcinka) i „Ucieczka z miejsc ukochanych” (1987), do których pisarz stworzył dialogi. Twórca ma również na koncie jeden film fabularny: wyreżyserowaną przez Krzysztofa Wojciechowskiego średniometrażową „Historię o proroku Eliaszu z Wierszalina” (1939), której głównym bohaterem jest prawosławny duchowny z położonej na Podlasiu tytułowej wsi.

Marian Pilot otrzymał m.in. Złoty Krzyż Zasługi (1987), Nagrodę Funduszu Literatury w dziedzinie reportażu (1989), Nagrodę im. Władysława Reymonta „za twórczość całego życia”, wraz z Hanną Krall (2010) a także Nagrodę Literacką Nike za powieść „Pióropusz” w 2011 r.

mly/PAP