To, jak zbudować autorytet projektu kulturalnego w ciągu zaledwie kilku lat, pokazuje przykład warszawskiej Akademii Operowej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Funkcjonująca stosunkowo krótko, bo od 2011 r., Akademia Operowa jest kluczem otwierającym przed młodymi artystami, którzy dzięki niej szlifowali swoje umiejętności, drzwi największych muzycznych scen.

Wiosną 2009 r., po spotkaniu Dyrektora Teatru Wielkiego – Opery Narodowej Waldemara Dąbrowskiego z Bernardem Foccroullem (ówczesnym dyrektorem Festiwalu Aix-en-Provence) zrodził się pomysł założenia Europejskiej Sieci Akademii Operowych (ENOA – European Network of Opera Academies), co jednocześnie dało impuls do stworzenia Programu Kształcenia Młodych Talentów Akademia Operowa – nakreśla historię projektu Beata Klatka, dyrektor Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki oraz kierownik Akademii Operowej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Akademia Operowa rozpoczęła działalność w 2011 r., chociaż pilotażowe warsztaty odbyły się już w grudniu 2010 r. Jest to jedyny w Polsce pomostowy program wspierania rozwoju młodych talentów sztuki operowej w okresie pomiędzy kształceniem akademickim a karierą zawodową – przede wszystkim śpiewaków i pianistów, ale również dyrygentów, kompozytorów i reżyserów operowych. Młodzi artyści doskonalą swoje umiejętności pod opieką znakomitych pedagogów i artystów sceny operowej – śpiewaków, pianistów-korepetytorów, reżyserów, dyrygentów, lingwistów i specjalistów od technik psychofizycznych.

Działalność Akademii Operowej to m.in. regularnie organizowane warsztaty i kursy mistrzowskie, indywidualne konsultacje wokalne, pianistyczne, aktorskie i językowe, stała opieka merytoryczna, koncerty i angaże w Operze Narodowej oraz innych instytucjach kultury w kraju i za granicą, a także możliwości nawiązania kontaktów i zaistnienia w międzynarodowym środowisku muzycznym

– mówi Beata Klatka.

Mistrzowie kształcą następców

Jak podkreśla miłośniczka i znawczyni opery, a także obserwatorka Akademii Operowej od momentu jej powstania Alina Ert-Eberdt, lista wybitnych pedagogów warszawskiej Akademii Operowej niewątpliwie robi ogromne wrażenie.

W gronie stałych pedagogów Akademii znaleźli się wybitni artyści i autorytety sztuki operowej: Izabella Kłosińska, Olga Pasiecznik, Eytan Pessen (2013–2020) i Matthias Rexroth (2014–2020). Ostatnio dołączyło do nich troje młodych pianistów – coachów wokalnych: Katelan Trần Terrell, Sophia Muñoz i Michał Biel. Wszyscy troje są absolwentami nowojorskiej Juilliard School of Music, Michał Biel jest również absolwentem Akademii Operowej i pianistą stale współpracującym i koncertującym z innym absolwentem AO – Jakubem Józefem Orlińskim.

Gościnnie warsztaty Akademii Operowej prowadziło wielu wybitnych śpiewaków i pedagogów śpiewu z Polski i zagranicy.

Po latach działalności możemy poszczycić się licznymi osiągnięciami – sukcesami naszych absolwentów na scenach operowych w kraju i za granicą, wśród których wymienić należy młode gwiazdy światowej wokalistyki: Jakuba Józefa Orlińskiego – kontratenora, jednego z najbardziej charyzmatycznych wykonawców muzyki barokowej, Krzysztofa Bączyka – basa, znanego już publiczności Opery Paryskiej, Nowojorskiej Metropolitan Opera i Salzburger Festspiele oraz Andrzeja Filończyka – barytona, laureata Nagrody dla Najlepszego Młodego Śpiewaka OPERA AWARDS 2023. Bacznie obserwujemy rozwój karier młodszych absolwentów i adeptów Akademii Operowej. Mamy nadzieję, że rozwiną szeroko skrzydła w operowych przestworzach, lecz będziemy się cieszyć ich powrotami na scenę Teatru Wielkiego – Opery Narodowej

– dodaje dyrektor Beata Klatka.

Miłośnicy opery i osoby ciekawe tego, jakie talenty szlifuje Akademia, będą miały okazję przekonać się o tym już niedługo.

W lutym br. zapraszamy na dwa koncerty Akademii, które odbędą się w Salach Redutowych Teatru Wielkiego: 4 lutego koncert organizowany we współpracy z Ambasadą Irlandii z okazji Dnia św. Brygidy z Irlandii (https://teatrwielki.pl/repertuar/kalendarium/2023-2024/saint-brigid-of-ireland-songs-of-celebration/termin/2024-02-04_19-00/) oraz 24 lutego inscenizowany koncert Portrety intymne (https://teatrwielki.pl/repertuar/kalendarium/2023-2024/portrety-intymne/termin/2024-02-24_18-00/), sceniczną fantazję wykreowaną przez Ewę Rucińską (reżyser i dramaturg) i Ilonę Molkę (choreograf i reżyser) wokół repertuaru niemieckich pieśni romantycznych autorstwa Brahmsa, Schuberta i Schumanna – zaprasza Beata Klatka.

Sukces Akademii przekładany na balet

Od tego sezonu artystycznego pilotażowo realizowany jest również nowy projekt, który wspiera młodych twórców baletowych.

„Nowa inicjatywa Polskiego Baletu Narodowego jest próbą wypełnienia luki powstałej pomiędzy owocami pracy szkół baletowych a oczekiwaniami ilościowymi i jakościowymi naszych scen teatralnych. Dlatego tworzymy przy zespole baletowym Teatru Wielkiego – Opery Narodowej dziesięcioosobową grupę juniorów, której członkowie będą przez rok, dwa pracowali na oddzielnych zasadach, szlifując swój warsztat techniczny i artystyczny w celu osiągnięcia kwalifikacji niezbędnych dla ewentualnego podjęcia regularnej pracy w PBN lub innym polskim zespole baletowym”

– czytamy na stronie internetowej Teatru Wielkiego w Warszawie.

Wybrani już juniorzy, głównie wychowankowie polskich szkół baletowych, w trakcie uczestnictwa w projekcie otrzymują specjalną opiekę pedagogiczną doświadczonych artystów PBN. Uczestniczą w warsztatach mistrzowskich, prowadzonych przez zaproszonych baletmistrzów zagranicznych, występują w poświęconych im programach artystycznych na scenie kameralnej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, w codziennych zajęciach całego PBN oraz przedstawieniach baletowych teatru. W miarę upływu czasu dostają szansę dołączenia do zespołu PBN lub z dodatkowym doświadczeniem będą się starać o angaż w innych teatrach.

Skład osobowy grupy PBN Junior na sezon 2023/2024 to: Maria Grzymała, Julia Skubis, Paweł Dobrzyński i Cezary Szlachta – absolwenci Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Romana Turczynowicza w Warszawie; Weronika Gałązka i Maciej Duda z OSB im. Janiny Jarzynówny-Sobczak w Gdańsku; Kamila Lechowska i Mikołaj Spiżewski z OSB im. Feliksa Parnella w Łodzi; Łucja Ulbrych, która uczyła się w szkołach baletowych Warszawy i Gdańska, ale zakończyła szkolenie w prywatnej Szkole Tańca i Baletu „Piruecik” w Warszawie; wreszcie ich włoski rówieśnik Roberto Olivieri – absolwent Szkoły Baletowej Opery Rzymskiej.

Na co dzień młodzi tancerze pracują pod opieką pedagogiczną wieloletniej solistki Iriny Wasilewskiej i pierwszego tancerza Dawida Trzensimiecha, który po bytomskiej szkole doskonalił swój warsztat w londyńskiej Royal Ballet School, a potem przez kilka lat występował z Royal Ballet. Kadrę szkoleniową uzupełniają także inne wybitne postacie, takie jak Natalia Hoffmann, była solistka Het Nationale Ballet, a obecnie pedagog tańca Akademii Baletu w Wyższej Szkole Muzyki i Teatru w Monachium, a także Rafael Sady, były solista szwedzkiego zespołu Cullberg Ballet, gdzie był także repetytorem baletów Matsa Eka, oraz kolejni pedagodzy zagraniczni, np. David Makhatelli, były pierwszy tancerz Royal Ballet. Pierwszą pracą zespołową juniorskiego baletu były dwa wieczory baletowe na scenie kameralnej pod hasłem „Juvenalia”, których premiera odbyła się już 24 listopada ub.r., a więc zaledwie trzy miesiące po inauguracji szkolenia.

Obydwa te istotne dla młodych pokoleń artystów projekty zostały wsparte przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ORLEN, który jest mecenasem Teatru Wielkiego –Opery Narodowej i partnerem Akademii Operowej.