Minister Gliński o działaniach resortu kultury: Odnaleźliśmy i odzyskaliśmy prawie 700 obiektów. To straty wojenne, jak i skradzione zabytki

„Działania restytucyjne Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ostatnich latach doprowadziły do odnalezienia i odzyskania prawie 700 obiektów, zarówno strat wojennych, jak i zabytków skradzionych współcześnie” — powiedział szef MKiDN Piotr Gliński.

W siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego odbyła się prezentacja obiektów odzyskanych dzięki działaniom restytucyjnym resortu kultury. Do macierzystych zbiorów powrócą - „Antologia poezji tureckiej” – manuskrypt z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, skradziony w latach 1964–1977; rysunek Melchiora Steidla „Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny”, skradziony w 2005 r. z warszawskiej kolekcji prywatnej oraz osiem zabytkowych monet (XVI–XIX w.) skradzionych z Muzeum Okręgowego w Toruniu w latach 2008–2017.

Spotykamy się dziś, aby zaprezentować i przekazać do macierzystych zbiorów obiekty, które zostały skradzione z polskich kolekcji muzealnych, bibliotecznych oraz z kolekcji prywatnej, a teraz - dzięki skutecznym działaniom restytucyjnym resortu kultury - powracają do miejsc pochodzenia

— powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Państwo polskie poszukuje

Chciałbym serdecznie podziękować wszystkim osobom, instytucjom i służbom, dzięki którym działania restytucyjne polskiego resortu kultury mogą być tak owocne. Jestem ogromnie wdzięczny służbom polskim i zagranicznym, służbom konsularnym, które są dla nas nieocenionym wsparciem w wielu sprawach. Kieruję słowa szczególnego podziękowania do dotychczasowych posiadaczy, którzy dobrowolnie i bezkosztowo zwracają zaginione obiekty do ich macierzystych zbiorów. Tam, gdzie prawo jest nieskuteczne bywa, że zwycięża dobra wola

— dodał minister Gliński.

Gliński podkreślił, że „państwo polskie nieustannie poszukuje ogromnej liczby dzieł sztuki oraz innych obiektów muzealnych zaginionych zarówno w czasie wojny, jak i w II połowie XX wieku oraz współcześnie”.

W wyniku działań wojennych, planowanej grabieży prowadzonej przez niemieckiego i rosyjskiego okupanta, w wyniku szabru i kradzieży w okresie powojennego chaosu, z polskich kolekcji publicznych, prywatnych i kościelnych zaginęło ponad pół miliona cennych dzieł sztuki

— przypomniał szef MKiDN.

Zaznaczył, że „poszukujemy jednak nie tylko strat wojennych”.

Od zakończenia II wojny światowej do dziś, szczególnie w mrocznych czasach komunizmu i tuż po tzw. przełomie, wiele zabytków z polskich kolekcji padało łupem złodziei. Często były to kradzieże na zlecenie. Wówczas obiekty od razu wywożono za granicę i tam sprzedawano. Brak odpowiednich zabezpieczeń, brak współpracy z organami ścigania na Zachodzie i w USA, Żelazna Kurtyna - to wszystko powodowało, że skradzione z polskich muzeów dzieła sztuki przepadały na wiele lat. Dziś, kiedy pojawiają się na światowym rynku sztuki, w zagranicznych domach aukcyjnych czy muzeach, mamy już inne, zdecydowanie większe możliwości wyśledzenia i zabezpieczenia tych obiektów

— powiedział minister Gliński.

Zaginione na całym świecie

Wskazał, że „rozwój internetu, nowych technologii, nowych metod wyszukiwania, a także wzrost świadomości społecznej w zakresie strat dóbr kultury bardzo ułatwia codzienną pracę”.

Departament Restytucji Dóbr Kultury prowadzi – obok bazy strat wojennych, która obejmuje już prawie 66 tys. obiektów, także Krajowy wykaz zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem. Wykaz zawiera 12 tysięcy kart poszukiwanych obiektów. Niestety, ta liczba również rośnie, ponieważ kradzieże dóbr kultury zdarzają się nieustannie

— podkreślił.

Dodał, że przeciwnikiem „ludzi dobrej woli, którzy poszukują skradzionych i zaginionych dóbr kultury, jest ludzka chciwość”.

Gliński przekazał, że „działania restytucyjne Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ostatnich latach doprowadziły do odnalezienia i odzyskania prawie 700 obiektów, zarówno strat wojennych, jak i zabytków skradzionych współcześnie”.

Obiekty zaginione z polskich kolekcji w II połowie XX wieku i na początku wieku XXI, podobnie jak straty wojenne, odnajdują się na całym świecie

— dodał.

CZYTAJ WIĘCEJ: PSL za reparacjami? Bartoszewski: Zadośćuczynienie od Niemiec za straty wojenne nam się należy. Nowy rząd będzie o to zabiegał

edy/PAP