„Wanda Półtawska była osobą wyrazistą, niewątpliwie oddaną Kościołowi”; „radykalna w wierności Bogu, ludziom i prawdzie; do końca wierna zasadom” - wspominają zmarłą dziś dr Wandę Półtawską metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz i abp senior archidiecezji przemyskiej Józef Michalik.

Dr Wanda Półtawska, współpracowniczka i przyjaciółka Jana Pawła II, lekarz psychiatra, więźniarka niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück, przez lata ceniona jako doradca małżeński i rodzinny, zmarła w nocy w swoim domu w Krakowie. Informację tę przekazał w środę PAP rzecznik kurii krakowskiej ks. Łukasz Michalczewski. 2 listopada skończyłaby 102 lata.

Odeszła osoba, która ma swoje ogromne zasługi w wymiarze historii XX wieku w archidiecezji krakowskiej i nie tylko

— wspomina zmarłą kard. Kazimierz Nycz. Jak dodaje, Wanda Półtawska była „osobą wyrazistą, niewątpliwie oddaną Kościołowi”.

Oblicza Wandy Półtawskiej

Miałem okazję w swoim życiu spotkać ją w trzech odsłonach, nawet czterech. Najpierw jako młodą panią doktor psychiatrii, która miała z nami medycynę pastoralną w latach 60. Myśmy ją cenili nie tylko za to, jak wykładała i przedstawiała sprawy praktycznie, ale także byliśmy świadomi tego, że była więźniarką Ravensbrück. Robiono tam na niej jakieś eksperymenty, w związku z tym ceniliśmy ją za jej przeszłość i historię

— podkreślił metropolita warszawski.

Jak mówił, druga „odsłona” spotkania z Półtawską miała miejsce w czasie, gdy pracowała przy wydziale duszpasterstwa rodzin.

To były lata, kiedy sam pracowałem w kurii, jako ksiądz w wydziale katechetycznym. (…) Na tematy duszpasterstwa rodzin wpływała w sposób zasadniczy

— zaznaczył duchowny.

Wspominał, że z Półtawską miał też kontakt w późniejszym czasie, gdy był biskupem pomocniczym w Krakowie.

Spotykaliśmy się w kurii w Krakowie dość często i myślę, że nawet, jeżeli nie zawsze się zgadzaliśmy we wszystkich sprawach i poglądach, ale to nie czas, żeby o tym mówić, to zawsze szanowałem jej wyrazistą, mocną osobowość, która wpływała na kształt duszpasterstwa rodzin i medycyny pastoralnej i kwestii etycznych zwianych z medycyną, bo tu miała dużo do powiedzenia. Wiem, że w tej dziedzinie ścisłe współpracowała z kardynałem Karolem Wojtyłą, a potem z papieżem Janem Pawłem II, będąc z nim w stałym kontakcie

— podkreślił kard. Nycz.

Potem czwarta, ostatnia odsłona to, kiedy przyjeżdżała ponad 10 lat temu do księdza arcybiskupa Henryka Hosera (ówczesnego ordynariusza diecezji warszawsko-praskiej-PAP) na Pragę, ponieważ oni jako lekarze współpracowali, wspierali się, to kilka razy odwiedziła mnie, więc wymienialiśmy poglądy na różne tematy

— powiedział kardynał.

Zaznaczył, że Półtawska była aktywna do ostatnich lat swojego życia.

„Długie, piękne i niewątpliwie skomplikowane życie”

Wspominam także przy tej okazji jej męża, który był profesorem filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim, wiele wspólnych spraw prowadzili, uczestniczyli w życiu Kościoła, dlatego wieczny odpoczynek racz jej dać Panie za jej długie, piękne i skomplikowane niewątpliwie życie

— podkreślił kard. Nycz.

---

„Wielkie cierpienia nie zgasiły w niej siły ducha ani wiary w Boga i człowieka”

O wyjątkowości Wandy Półtawskiej chętnie mówi także były przewodniczący KEP, abp senior archidiecezji przemyskiej Józef Michalik.

Wyróżniała się wielką mądrością życiową, którą zdobyła na drodze trudnych doświadczeń życiowych

— stwierdził. Także przypomniał, że w czasie II wojny światowej Wanda Półtawska była więźniarką obozu koncentracyjnego Ravensbrück, gdzie poddawano ją pseudomedycznym eksperymentom.

Wielkie cierpienia nie zgasiły w niej siły ducha ani wiary w Boga i człowieka. Dzięki wierze była w stanie patrzeć na trudne doświadczenia jako na wyzwanie, z którym można się zmierzyć

— ocenił. Dodał, że zapamiętał ją jako osobę „radykalną w wierności Bogu, ludziom i prawdzie”.

Do końca była wierna zasadom, w które wierzyła

— mówił.

Mówiła młodym ludziom prawdę „bez owijania w bawełnę”

Abp Michalik zaznaczył, że nawet jako seniorka Wanda Półtawska potrafiła docierać do ludzi młodych, których ujmowała tym, że mówiła prawdę „bez owijania w bawełnę”.

Kiedy księża z mojej diecezji pytali młodych, kogo chcą, żebym zaprosił na spotkanie, zgodnie odpowiedzieli: dr Wandę Półtawską. I to było stosunkowo niedawno. Ona miała już prawie 100 lat, miała problemy z poruszaniem się i mówieniem, a oni wciąż chcieli jej słuchać

— zastrzegł.

Hierarcha podkreślił, że młodzi chcieli słuchać dr Półtawskiej, ponieważ potrafiła głosić prawdę „z miłością i troską o drugiego człowieka”.

Zaangażowanie w ochronę życia

Przypomniał, że jedną z głównych spraw, w które zaangażowała się dr Półtawska, była praca na rzecz ochrony życia dzieci nienarodzonych i ukazywania wartości „dozgonnej, ofiarnej miłości między mężczyzną a kobietą”.

Dr Półtawska całe życie poświęciła tej sprawie. Po doktoracie chciała zrobić habilitację, ale w tym czasie poznała ks. Karola Wojtyłę i całkowicie poświęciła się współpracy z nim. Razem założyli pierwszy w Polsce, a może nawet w Europie, Instytut Studiów nad Rodziną

— przypomniał.

Jak zastrzegł, to właśnie w tym okresie ks. Karol Wojtyła napisał „Miłość i odpowiedzialność”, w której po raz pierwszy wyłożył swoją wizję ludzkiej płciowości.

Półtawska była jednym z najważniejszych konsultorów podczas pisania tej książki. Jako lekarz psychiatra służyła swoją wiedzą od strony ludzkiej biologii i psychologii

— przypomniał.

To były czasy komunistyczne, kiedy aborcja była dostępna na życzenie. O tym, że aborcja to zabicie dziecka, właściwie nie można było mówić. Znam księży, którzy za takie słowa zostali aresztowani

— podkreślił.

Dodał, że intuicje zawarte w książce „Miłość i odpowiedzialność” Karol Wojtyła rozwinął już jako papież Jan Paweł II w teologii ciała.

„Nie łudziła ludzi, była bezpośrednia”, zawsze gotowa do pomocy

Zdaniem abpa Michalika, ksiądz a później biskup krakowski Karol Wojtyła był „zdumiony jej wielkim zaangażowaniem i radykalizmem głoszenia prawdy”.

Dr Półtawska nigdy nie łudziła ludzi, była bezpośrednia

— mówił.

Przypomniał, że kiedy kard. Wojtyła został papieżem, weszła do gremiów watykańskich.

Pracowałem wówczas w Papieskiej Radzie ds. Świeckich, w sekcji ds. rodzin, w której pani doktor wraz z mężem, prof. Andrzejem Półtawskim, byli zaangażowani w przygotowanie pierwszego synodu ds. rodziny. Doskonale pamiętam, jaki dr Półtawska miała posłuch wśród ludzi, profesorów, kardynałów, noblistów

— stwierdził.

Dodał, że kiedy pełnił funkcję rektora Papieskiego Kolegium Polskiego, dr Półtawska była tam częstym gościem.

Rozmawialiśmy na różne tematy. Zapamiętałem ją jako osobę nieprzeciętną, radykalną w głoszeniu zasad. Jednocześnie zawsze podkreślam, że to był radykalizm w wierności prawdzie. Ona głosiła prawdę bezkompromisowo, mówiła to, co myśli, bez oglądania się na osoby, nawet w rozmowach z Ojcem Świętym, kardynałami czy ważnymi postaciami życia publicznego. Ale jednocześnie robiła to z autentyczną troską. To nie była chęć zaistnienia. Ona była zainteresowana tym, jak pomóc człowiekowi

— zastrzegł.

Zdaniem abp Michalika, Wanda Półtawska zawsze była gotowa do pomocy, nawet wobec obcych ludzi.

Mam przed oczyma sytuację, kiedy dr Półtawska dowiedziała się o rodzinie, w której ojciec zachorował psychicznie, odmawiał leczenia i terroryzował rodzinę. Półtawska pojechała tam z własnej inicjatywy, przez nikogo nie proszona, namówiła go na leczenie, przepisała leki. Bo taka właśnie była

— przypomniał.

---

Wanda Wiktoria Półtawska de domo Wojtasik

Przyszła na świat 2 listopada 1921 r. w Lublinie. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną. 17 lutego 1941 r. została aresztowana i osadzona w obozie koncentracyjnym Ravensbrück, gdzie przebywała do 7 maja 1945 r.

Po wojnie studiowała medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie też uzyskała doktorat z psychiatrii. Tam poznała swojego męża Andrzeja Półtawskiego, filozofa, z którym miała cztery córki.

Nie wiadomo, kiedy po raz pierwszy spotkała się z Karolem Wojtyłą. Autor jej biografii Tomasz Krzyżak przypuszcza, że stało się to w 1953 r., kiedy Półtawska poszła do spowiedzi do Wojtyły. Z czasem zaczęła odgrywać coraz większą rolę w Kościele krakowskim, stopniowo zwiększała się też rola, jaką odgrywała w Watykanie jako osoba, która ma bezpośredni dostęp do Jana Pawła II.

Półtawska była wykładowczynią na Wydziale Teologicznym UJ (dziś Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie). Zorganizowała też i kierowała Instytutem Teologii Rodziny przy tej uczelni. Wykładała także w Instytucie Studiów nad Małżeństwem i Rodziną im. Jana Pawła II przy Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie.

Pracowała w poradni wychowawczo-leczniczej przy Katedrze Psychologii UJ. Prowadziła też badania ofiar obozu Auschwitz – tzw. dzieci oświęcimskich. Jest autorką publikacji poświęconych m.in. psychiatrii i o tematyce katolickiej.

W uznaniu zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za propagowanie wartości i znaczenia rodziny we współczesnym społeczeństwie Wanda Półtawska otrzymała w kwietniu 2016 r. Order Orła Białego.

CZYTAJ TAKŻE:

— Przypominamy ostatni NASZ WYWIAD ze śp. prof. Wandą Półtawską. „Cała kultura Europy jest w fatalnej kondycji. 50 lat komunizmu zrobiło swoje”

— Nie żyje Wanda Półtawska, przyjaciółka Jana Pawła II, lekarz psychiatra, była więźniarka obozu Ravensbrück. Miała 101 lat

— Prezydent i premier żegnają Wandę Półtawską: „Wielka Osobowość w drobnej budowy Kobiecie”; „Wzór wszelkiej szlachetności”

— Politycy, dziennikarze i internauci wspominają Wandę Półtawską: „Zawsze w obronie ludzi”; „Potężna duchem”; „Człowiek wielkiej wiary”

PAP/rdm