O godz. 9.30 na placu Świętego Piotra w Watykanie rozpoczęła się Msza pogrzebowa Benedykta XVI. Po raz pierwszy w dziejach urzędujący papież przewodniczył uroczystościom pogrzebowym swego emerytowanego poprzednika. W Mszy wzięło udział około 100 tysięcy osób, przywódcy z ponad 30 krajów, 120 kardynałów, ponad 400 biskupów i 3700 kapłanów z całego świata.
Abp Marek Jędraszewski: Będziemy odczuwali brak jego obecności
Będziemy pewnie odczuwali brak obecności Benedykta XVI. Dla nas jego obecność, czasem jego listy, na pewno świadomość tego, że się za nas modli, były czymś bardzo ważnym: cichym, ale niezwykle istotnym punktem odniesienia - powiedział abp Marek Jędraszewski po uroczystościach pogrzebowych papieża seniora Benedykta XVI, które odbyły się w czwartek w Watykanie.
CZYTAJ WIĘCEJ: Ks. abp Jędraszewski po pogrzebie Benedykta XVI: Będziemy odczuwali brak jego obecności. Pozostał cichym pracownikiem Winnicy Pańskiej
Prezydent Duda po zakończeniu Mszy pogrzebowej
„Cieszę się, że mogłem tu dziś być i pożegnać Ojca Świętego. Wielu polityków, przedstawicieli Kościoła, wielu Włochów podchodziło do nas i dziękowało za naszą obecność, za pożegnanie, które mogliśmy razem uczynić, odprowadzając w ostatnią drogę Ojca Świętego Benedykta XVI” – powiedział prezydent Andrzej Duda w rozmowie z mediami po uroczystościach pogrzebowych papieża Benedykta XVI na Placu Świętego Piotra w Watykanie.
Zakończenie Mszy św. i złożenie trumny
Po Mszy pogrzebowej Benedykta XVI, zakończonej przed godziną 11 na placu Świętego Piotra, trumna z ciałem papieża seniora została złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII.
Ceremonia złożenia trumny miała charakter prywatny i nie była transmitowana. Uczestniczyło w niej kilku kardynałów i osoby z najbliższego otoczenia Benedykta XVI.
Joseph Ratzinger wybrał to miejsce na swój pochówek jeszcze za swego pontyfikatu, przed rezygnacją. Swoją wolę zakomunikował ówczesnemu arcyprezbiterowi bazyliki Świętego Piotra kardynałowi Angelo Comastriemu. On zaś przekazał ją potem papieżowi Franciszkowi.
Biskup Hongkongu obecny na pogrzebie
kard. Joseph Zen Ze-kiun, emerytowany biskup Hongkongu, uczestniczył w dzisiejszym pogrzebie, choć jeszcze kilka miesięcy temu przebywał w areszcie. W związku z postępowaniem sądowym, a następnie wyrokiem zakończonym grzywną, kardynał został pozbawiony paszportu. Władze zgodziły się jednak na kilkudniowy pobyt purpurata w Rzymie ze względu na pogrzeb papieża.
„Jako członek Kościoła chińskiego jestem niezmiernie wdzięczny papieżowi Benedyktowi za jego dokonania” – oświadczył.
CZYTAJ WIĘCEJ: Kardynał Joseph Zen Ze-kiun uczestniczył w pogrzebie Benedykta XVI. Jeszcze kilka miesięcy temu więziły go chińskie władze
Homilia papieża Franciszka podczas Mszy pogrzebowej: Benedykt XVI był świadkiem Ewangelii
Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos! – tymi słowami Franciszek zakończył homilię podczas Mszy św. pogrzebowej w bazylice św. Piotra za duszę śp. papieża seniora. Dodał, że jak kobiety z Ewangelii przy grobie Jezusa, „jesteśmy tutaj z wonnościami wdzięczności i namaszczeniem nadziei”, aby „jeszcze raz okazać” miłość Benedyktowi XVI.
„Mocno przywiązani do ostatnich słów Pana i do świadectwa, które naznaczyło jego życie, chcemy jako wspólnota kościelna pójść jego śladami i powierzyć naszego brata w ręce Ojca: niech te ręce miłosierdzia znajdą jego lampę zapaloną olejem Ewangelii, którą rozkrzewiał i której był świadkiem podczas swego życia”
— mówił Franciszek o swym zmarłym 31 grudnia poprzedniku.
Przywołał słowa świętego Grzegorza Wielkiego do przyjaciela zawarte w „Regule pasterskiej”: „Proszę cię, byś mnie wśród niebezpieczeństw tego życia podtrzymywał deską twej modlitwy, aby podniosła mnie ręka twej zasługi, ponieważ mój własny ciężar mnie pogrąża”.
„Jest to świadomość pasterza, że nie może udźwignąć sam tego, czego w rzeczywistości nigdy nie mógłby udźwignąć sam i dlatego umie powierzyć siebie na modlitwie i w trosce o powierzony mu lud”
— dodał Franciszek.
Następnie podkreślił:
„To właśnie wierny Lud Boży, który zgromadzony, towarzyszy i powierza życie tego, który był jego pasterzem. Jak kobiety z Ewangelii przy grobie, jesteśmy tutaj z wonnościami wdzięczności i namaszczeniem nadziei, aby jeszcze raz okazać mu miłość, która nie ginie; chcemy to uczynić z tym samym namaszczeniem, mądrością, łagodnością i oddaniem, jakimi potrafił obdarowywać przez lata”.
„Chcemy wspólnie powiedzieć: Ojcze, w Twoje ręce powierzamy jego ducha. Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos!”
— zakończył Franciszek.
CZYTAJ WIĘCEJ: Poruszająca homilia Franciszka: Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy usłyszysz Jego głos
Mszy św. przewodniczy papież Franciszek. W koncelebrze 120 kardynałów
Na placu Świętego Piotra rozpoczęła się Msza pogrzebowa, której przewodniczy papież Franciszek.
W pierwszej takiej Mszy w historii uczestniczą dwie oficjalne delegacje państwowe: z Włoch i Niemiec, czyli ojczyzny Benedykta XVI. W obu są szefowie państw i rządów: prezydent Włoch Sergio Mattarella i premier Giorgia Meloni oraz prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Olaf Scholz.
Prywatnie są przywódcy innych krajów, w tym Polski: prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, a także prezydent Węgier Katalin Novak, przywódca Portugalii Marcelo Rebelo de Sousa. Jest królowa Zofia z Hiszpanii, para królewska z Belgii - Filip i Matylda.
Większość krajów reprezentowanych jest przez ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej.
Przybyły liczne delegacje ekumeniczne, a także przedstawiciele innych religii; są reprezentanci rzymskiej wspólnoty żydowskiej i islamskiej.
W koncelebrze jest około 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, który odprawia mszę przy ołtarzu w związku z problemami, jakie ma Franciszek z poruszaniem się. Koncelebruje też 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Trumna z ciałem Benedykta XVI wyniesiona z bazyliki Św. Piotra
Trumna z ciałem emerytowanego papieża Benedykta XVI została w czwartek rano wyniesiona z watykańskiej bazyliki Świętego Piotra na plac, gdzie o godzinie 9.30 rozpocznie się msza pogrzebowa pod przewodnictwem Franciszka. Na placu zgromadziło się kilkadziesiąt tysięcy osób.
W rogito, czyli dokumencie włożonym do trumny Benedykta XVI w chwili jej zamknięcia i opisującym jego papieską posługę, przypomniano jego walkę z pedofilią w Kościele - podała agencja Ansa.
Walczył stanowczo z przestępstwami popełnionymi przez przedstawicieli duchowieństwa przeciwko małoletnim i słabym nawołując stale Kościół do nawrócenia, do modlitwy, do pokuty i oczyszczenia
— to fragment z rogito, zamkniętego w metalowej tubie i włożonego do trumny emerytowanego papieża. Tekst napisano po łacinie.
Podkreślono w nim także jego autorytet jako teologa, który pozostawił „bogate dziedzictwo studiów i poszukiwania fundamentalnych prawd wiary”.
Dokument zaczyna się od momentu śmierci 31 grudnia 2022 roku o godzinie 9.34.
„Benedykt XVI był 265. papieżem. Pamięć o nim pozostaje w sercu Kościoła i całej ludzkości” - głosi rogito. Po tym wstępie przedstawiono krótko jego biografię.
Modlitewne czuwanie przed Mszą Świętą
Do rozpoczęcia Mszy odmawiany będzie różaniec.
W koncelebrze weźmie udział ponad 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Przez trzy ostatnie dni ciało Benedykta XVI było wystawione w bazylice Świętego Piotra. Hołd oddało mu prawie 200 tysięcy osób.
Po zamknięciu bazyliki w środowy wieczór ciało emerytowanego papieża zostało złożone do cyprysowej trumny. Włożono do niej również paliusze, które nosił, monety i medale z czasów jego pontyfikatu oraz rogito, czyli zamknięty w metalowej tubie tekst, w którym opisano jego papieską posługę. Wśród medali jest siedem ze złota, symbolizujących lata pontyfikatu papieża Ratzingera, dziesięć srebrnych jako miesięcy i dziewięć z brązu jako dni.
W ceremonii tej uczestniczyli między innymi kardynał Re, watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin, papieski sekretarz arcybiskup Georg Gaenswein oraz kobiety ze stowarzyszenia świeckich Memores Domini, które prowadziły dom Benedykta XVI.
Wierni gromadzą się na placu św. Piotra
Plac św. Piotra powoli zapełnia się wiernymi. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczy m.in. rzecznik KEP ks. Leszek Gęsiak SJ.
NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
Pogrzeb papieża seniora Benedykta XVI
Benedykt XVI, który stał na czele Kościoła od 2005 do 2013 roku, zmarł 31 grudnia w wieku 95 lat w swej rezydencji w Ogrodach Watykańskich, gdzie mieszkał od czasu swej rezygnacji.
Przez trzy dni jego ciało było wystawione w bazylice Świętego Piotra, gdzie hołd oddało mu prawie 200 tysięcy osób.
Wieczorem w środę ciało zostało złożone w cyprysowej trumnie. Znalazły się w niej także watykańskie monety i medale wybite w czasie, gdy stał na czele Kościoła, a także jego paliusze i specjalny tekst opisujący jego pontyfikat.
Wyniesienie trumny na plac św. Piotra
W czwartek przed godziną 9 rano trumna zostanie wyniesiona na plac Świętego Piotra, gdzie na początek Mszy będą już czekać tysiące ludzi. Wtedy rozpocznie się odmawianie różańca.
Delegacje oficjalne i prywatne
W Mszy uczestniczyć będą dwie oficjalne delegacje - z Włoch, a także z Niemiec, czyli ojczyzny Benedykta XVI. W obu będą szefowie państw i rządów: prezydent Sergio Mattarella i premier Giorgia Meloni oraz prezydent Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Olaf Scholz.
Obecność innych przywódców będzie mieć charakter prywatny. Będą wśród nich prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki. Przybędzie kilkunastu polskich biskupów na czele z przewodniczącym Konferencji Episkopatu arcybiskupem Stanisławem Gądeckim i prymasem arcybiskupem Wojciechem Polakiem.
Zapowiedziano także obecność m.in. prezydenta Portugalii Marcelo Rebelo de Sousy, prezydent Węgier Katalin Novak, królowej Zofii z Hiszpanii, pary królewskiej z Belgii - Filipa i Matyldy, przewodniczącego Europejskiej Partii Ludowej Manfreda Webera.
Będą też liczne delegacje Kościołów i wspólnot chrześcijańskich; wśród nich moderator Centralnego Komitetu Światowej Rady Kościołów biskup Heinrich Bedford-Strohm.
Patriarchat Moskwy i całej Rusi będzie reprezentował drugi w kolejności hierarcha, czyli metropolita Antonii z Wołokołamska, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Stosunków Kościelnych.
Przybędzie delegacja rzymskiej wspólnoty żydowskiej, a także przedstawiciel wyznawców islamu z Włoch imam Yahya Pallavicini.
Msza pogrzebowa
Mszę pod przewodnictwem Franciszka przy ołtarzu odprawiać będzie dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re ze względu na problemy papieża z poruszaniem się.
Jak wyjaśnił dyrektor biura prasowego Stolicy Apostolskiej Matteo Bruni, liturgia będzie zbliżona do tej przygotowanej na pogrzeb papieża. Zaznaczył zarazem, że zostanie ona zmodyfikowana tak, aby była dostosowana do okoliczności. A są one nadzwyczajne, tak jak wyjątkowa była sytuacja od 13 marca 2013 roku, czyli od wyboru Franciszka i obecności jego emerytowanego poprzednika. W liturgii nie będzie zatem bezpośrednich odniesień i modlitw nawiązujących do śmierci papieża.
W koncelebrze będzie 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Franciszek wypowie przed Liturgią Słowa następującą formułę:
O Boże, który w zamyśle Twojej Opatrzności powołałeś swojego sługę Benedykta, aby przewodził Kościołowi, spraw, aby w niebie miał udział w wiecznej chwale Twojego Syna, któremu służył na ziemi jako wikariusz.
Pierwsza modlitwa wiernych zabrzmi po niemiecku:
Za papieża seniora Benedykta, który zasnął w Panu: niech wieczny Pasterz przyjmie go do swego królestwa światła i pokoju.
Następnie odmówione zostaną modlitwy po francusku, arabsku, portugalsku i włosku.
Papież Franciszek w imieniu całego Kościoła i wiernych będzie modlić się do Boga: „aby sługa Twój Benedykt, wierny dyspozytor boskich tajemnic na ziemi, wysławiał Twoje miłosierdzie w wiecznej chwale świętych”.
Zmiany wprowadzone do liturgii będą, jak zaznaczono, niewielkie w porównaniu z tą przewidzianą dla urzędującego papieża. Nie będzie końcowych modlitw diecezji rzymskiej i Kościołów wschodnich.
Oprawę muzyczną Mszy zapewni między innymi chór Kaplicy Sykstyńskiej.
Po Mszy Franciszek odprawi końcowe obrzędy pogrzebowe: pokropi trumnę wodą święconą, okadzi ją kadzidłem i odmówi nad nią ostatnią modlitwę. Następnie trumna zostanie przeniesiona w procesji do bazyliki Świętego Piotra, a potem złożona w grobie w Grotach Watykańskich. Ta część ceremonii będzie miała charakter prywatny i nie będzie transmitowana.
Po zakończeniu Mszy Franciszek odprawi końcowe obrzędy pogrzebowe: pokropi trumnę wodą święconą, okadzi ją kadzidłem i odmówi nad nią ostatnią modlitwę. Następnie trumna zostanie przeniesiona w procesji do bazyliki watykańskiej.
Jednocześnie przypomina się, że zgodnie z życzeniem Benedykta XVI uroczystości będą skromne.
Ceremonia złożenia trumny w grobie w Grotach Watykańskich
Po Mszy, transmitowanej do wielu krajów świata, odbędzie się ceremonia złożenia trumny w grobie w Grotach Watykańskich. Wcześniej pochowany był tam św. Jan XXIII, a w latach 2005-2011, czyli do beatyfikacji św. Jan Paweł II.
Cyprysowa trumna zostanie opieczętowana i zamknięta w dwóch kolejnych: cynkowej i drewnianej.
Prywatna uroczystość złożenia trumny do grobu nie będzie transmitowana.
Msze żałobne w intencji zmarłego papieża
W godzinie rozpoczęcia w Rzymie pogrzebu papieża Benedykta XVI w archidiecezji gdańskiej i poznańskiej oraz diecezji płockiej i sandomierskiej zabiją w kościołach dzwony. Po zakończeniu uroczystości we wszystkich parafiach w Polsce zostaną odprawione Msze żałobne w intencji zmarłego papieża.
Czerwona strefa bezpieczeństwa
Nadzwyczajne środki bezpieczeństwa towarzyszyć będą czwartkowym uroczystościom pogrzebowym Benedykta XVI. Cały rejon placu Świętego Piotra został ogłoszony od północy ze środy na czwartek czerwoną strefą bezpieczeństwa. Czuwać będzie tysiąc policjantów, żołnierzy i funkcjonariuszy innych służb porządkowych.
Władze Rzymu uruchomiły potężną procedurę zapewnienia bezpieczeństwa, stosowaną podczas najważniejszych masowych wydarzeń.
Duży obszar wokół Watykanu, włącznie z prowadzącą do niego via della Conciliazione jest skrupulatnie patrolowany, a wstęp do czerwonej strefy możliwy jest tylko po uprzedniej kontroli przy specjalnych bramkach. Tylko przez nie wierni będą wchodzić od wczesnego rana na plac.
Czerwona strefa najwyższego poziomu kontroli będzie obowiązywać do godziny 14, czyli jeszcze przez około 3 godzin po zakończeniu Mszy pod przewodnictwem papieża Franciszka.
Około tysiąca funkcjonariuszy sił porządkowych dostanie także wsparcie ze strony 124 strażaków, którzy mają pełnić służbę od godziny 5 rano. Zaangażowanych zostanie też 500 ochotników Obrony Cywilnej.
W rejonie placu będą także punkty medyczne i karetki pogotowia.
Bez żałoby w Watykanie
Czwartek, w którym odbędą się uroczystości pogrzebowe emerytowanego papieża Benedykta XVI, nie będzie dniem żałoby w Watykanie. Jest ona ogłaszana w przypadku śmierci urzędującego papieża - wyjaśniono.
Otwarte normalnie będą watykańskie urzędy, a ich pracownicy, którzy chcą wziąć udział w Mszy pod przewodnictwem Franciszka, mogą to zrobić pod warunkiem, że będzie zagwarantowane niezbędne funkcjonowanie tych instytucji - powiedział dziennikarzom dyrektor biura prasowego Stolicy Apostolskiej Matteo Bruni.
To wymowny przekaz, jaki Stolica Apostolska chce dać światu przypominając, że nie jest to śmierć panującego papieża
— podkreśla włoski dziennik „Il Fatto Quotidiano”.
Zwraca się uwagę na praktyczne aspekty tego wyjątkowego dnia i historycznej ceremonii pogrzebowej. Supermarket na terenie Watykanu będzie zamknięty podczas Mszy i zostanie otwarty po jej zakończeniu.
Muzea Watykańskie zostaną otwarte o godzinie 14.00, gdy w rejonie placu Świętego Piotra przestanie obowiązywać czerwona strefa najwyższych środków bezpieczeństwa.
Pierwsze osoby na placu św. Piotra
Kilkadziesiąt osób ustawiło się w czwartek około 5 rano przed barierkami na via della Conciliazione, aby uczestniczyć we Mszy pogrzebowej papieża Benedykta XVI. Wejście na plac św. Piotra rozpoczęło się o godz. 6.
Ulice prowadzących na plac św. Piotra zostały zamknięte; są strzeżona przez oddziały policji i wojskowych.
W oddali na placu widoczne są ostatnie przygotowania do Mszy pogrzebowej papieża Benedykta, która rozpocznie się o godzinie 9.30.
Wierni na plac będą wpuszczani od godz. 6
— powiedział PAP jeden z wojskowych pilnujący wejścia od strony via della Conciliazione, łączącej plac św. Piotra z Zamkiem Św. Anioła.
Przyszłyśmy przed plac Świętego Piotra zaraz po godzinie 5, ale spodziewałyśmy się dużo większej liczby osób – powiedziały w czwartek PAP dwie młode kobiety, przybyłe na Mszę pogrzebową emerytowanego papieża Benedykta XVI.
Część moich znajomych nie wybrała się na Mszę, ponieważ przestraszyła się spodziewanych tłumów
— wyjaśniła młoda Japonka, mieszkająca i studiująca w Rzymie.
Jak na razie nie wygląda to tak strasznie
— dodała.
Ludzie zgromadzeni na via della Conciliazione stoją przed budynkiem, w którym znajduje się kilka ambasad - z jednej strony drzwi powiewa samotna flaga Rosji, z drugiej flagi Słowenii i Unii Europejskiej.
W oczekiwaniu na wejście na główny plac Watykanu zgromadzeni zaczęli śpiewać religijne pieśni. Około godz. 6.30 służby porządkowe zaczęły wpuszczać wiernych na plac Świętego Piotra.
red/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/kosciol/628902-relacja-ostatnie-pozegnanie-papieza-seniora-benedykta-xvi
