Właśnie w tym tygodniu Eurostat opublikował komunikat prezentujący sytuację sektora finansów publicznych wszystkich 27 krajów członkowskich UE, w tym dane dotyczące deficytu sektora i długu publicznego w relacji do PKB.

Mimo tego, że w 2021 mieliśmy jeszcze ciągle do czynienia z pandemią Covid19 i jej negatywnymi skutkami dla gospodarki, a w konsekwencji także finansów publicznych to w przypadku naszego kraju nastąpiła znacząca poprawa obydwu tych wskaźników.

Otóż deficyt całego sektora finansów publicznych w naszym kraju znacząco się obniżył z 7,1 proc. PKB na koniec 2020 roku do 1,9 proc. PKB na koniec 2021 roku, co oznacza, że był on znacząco poniżej kryterium fiskalnego z Maastricht wynoszącym 3 proc. PKB.

Udało się obniżyć także relację długu publicznego do PKB z 57,1 proc. PKB na koniec 2020 roku do 53,8 proc. PKB na koniec 2021 roku i tu także byliśmy poniżej kolejnego kryterium fiskalnego z Maastricht wynoszącego 60 proc. PKB.

Przy okazji należy wyjaśnić że te dane obejmują także salda funduszy znajdujących się poza budżetem tego w Polskim Funduszu Rozwoju (PFR),wspierającego przedsiębiorców i covidowego zarządzanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Na tle innych unijnych krajów sytuacja sektora finansów publicznych w Polsce wyraźnie się poprawiła, co więcej mieliśmy jeden z najniższych deficytów tego sektora pośród 27 krajów członkowskich.

Lepszą od Polski sytuację w tym sektorze miały tylko: Dania która odnotowała ponad 2% PKB nadwyżki, Luksemburg z blisko 1% PKB nadwyżką, a później Szwecja z deficytem 0,1% PKB, Litwa z deficytem około 1% PKB, Cypr z deficytem 1,7 proc..

Takie kraje jak: Malta, Grecja, Łotwa, Włochy i Rumunia miały deficyty od 8 proc. do 7 proc. ich PKB, z kolei : Hiszpania, Węgry, Francja, Słowacja i Austria deficyt od 7 proc. do 6 proc. ich PKB, a Czechy Belgia i Słowenia deficyt od 6 proc. do 5 proc. ich PKB, pozostałe kraje od 4% do 2% ich PKB.

Średni deficyt sektora finansów publicznych w całej UE w 2021 roku wyniósł 4,7 proc., a średni deficyt w strefie euro wyniósł 5,1 proc. PKB.

Z kolei jeżeli chodzi o poziom długu publicznego w relacji do PKB Polska znalazła się na 11 miejscu od końca, a więc aż 16 unijnych krajów miało dług publiczny wyższy od Polski, często znacznie wyższy.

Najwyższy poziom długu odnotowała Grecja ponad 193proc. PKB, na drugim miejscu Włochy 151proc. PKB, na trzecim miejscu Portugalia 127 proc. PKB, na kolejnych: Hiszpania 118 proc. PKB Francja 113proc. PKB, Belgia 108 proc. PKB i Cypr 104 proc.PKB.

Wyższy dług niż nakazuje kryterium z Maastricht wynoszące 60% PKB, mają jeszcze: Austria z długiem wynoszącym blisko 83% PKB, Chorwacja z długiem blisko 80% PKB Węgry z długiem 77% PKB, Słowenia z długiem 75% PKB, Niemcy z długiem 69% PKB, Finlandia z długiem 66% PKB i Słowacja z długiem 63% PKB.

Średnia wielkość długu publicznego w całej UE w 2021 roku wyniosła 88,1 proc. PKB, a w krajach strefy euro była jeszcze wyższa i wyniosła aż 95,6 proc. PKB.

Polska w tym trudnym 2021 roku znacząco poprawiła sytuację sektora finansów publicznych głównie dzięki uszczelnieniu systemu podatkowego, co pozwoliło na znaczący wzrost wpływów podatkowych głównie z podatku VAT ale także obydwu podatków dochodowych: PIT i CIT.

Zresztą wzrost wpływów podatkowych głównie z tych trzech podatków wyraźnie widać od roku 2015.

Otóż wpływy z podatku VAT na koniec 2015 roku wyniosły 123,1 mld zł natomiast na koniec roku 2021 wyniosły blisko 219 mld zł, co oznacza, że wzrosły aż o 96 mld zł czyli, a więc o ponad 78 proc.

Z kolei wpływy z PIT na koniec 2015 wyniosły 45 mld zł, natomiast na koniec 2021 roku blisko 74 mld zł, co oznacza ich wzrost w tym 6-letnim okresie o blisko 64 proc. i to mimo obniżki stawek PIT i wprowadzenia tzw. zerowego PIT dla ludzi młodych do 26 roku życia.

Natomiast wpływy z podatku CIT na koniec 2015 wyniosły zaledwie 25,8 mld zł, natomiast już na koniec 2021 roku aż 52,4 mld zł czyli w ciągu 6 lat rządów PiS wzrosły o 26,6 mld zł, a więc aż o 103,1 proc. i to mimo kilkukrotnych obniżek stawki tego podatku najpierw z 19 proc. na 15 proc., a później nawet do 9 proc. dla firm o określonej wielkości obrotów.

To właśnie to uszczelnienie systemu podatkowego, które sumarycznie pozwoliło na wzrost całości dochodów budżetowych aż o 206 mld zł (z 289 mld zł na koniec 2015 roku do 495 mld zł w roku 2021), spowodowało, że pomimo wyższych wydatków budżetowych w związku ze skutkami Covid19, sytuacja sektora finansów publicznych uległa tak znaczącej poprawie.