Do piątku, 16 czerwca, tzw. zbiór zastrzeżony nie stanie się w całości jawny - wynika ze środowego komunikatu IPN. Instytut przypomniał, że zgodnie z ustawą to prezes IPN decyduje o nadaniu klauzuli tajności.

Instytut Pamięci Narodowej podsumuje w środę o godz. 11.30 działania przy opracowywaniu dokumentacji z tzw. zbioru zastrzeżonego. To materiały wytworzone przez aparat bezpieczeństwa PRL i zachowane w tajnym zbiorze ze względu na aktualne bezpieczeństwo polskiego państwa.

W okresie od 16 czerwca 2016 r. do 13 czerwca 2017 r. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Straż Graniczna oraz Minister Obrony Narodowej skierowali do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej 332 pisma dotyczące nienadawania klauzuli tajności w stosunku do 21053 j.a. (ABW-7474 j.a.; AW - 6246 j.a.; SG - 6013 j.a.; MON - 1320 j.a., w tym Służba Kontrwywiadu Wojskowego – 189 j.a.; Służba Wywiadu Wojskowego - 1131 j.a.).

— podał IPN.

Ponadto w ciągu ostatniego tygodnia do prezesa IPN wpłynęło: 69 wniosków szefa Agencji Wywiadu (zatwierdzonych przez ministra koordynatora służb specjalnych) dotyczących 173 jednostek archiwalnych (j.a.), co stanowi 2,7 proc. stanu zbioru AW na dzień 16.06.2016 r., oraz 9 wniosków szefa ABW dotyczący 1454 sygnatur, co stanowi ok. 14 proc. stanu zbioru ABW na dzień 16.06.2016 r. Dokładne dane szczegółowe mają zostać podane na konferencji.

IPN zaznaczył, że SWW i SKW nie skierowały dotychczas żadnych wniosków dotyczących nadania klauzuli materiałom z byłego zbioru zastrzeżonego.

Z uwagi na fakt, iż AW, ABW, SWW, i SKW nie dotrzymały ustalonego terminu dokonania przeglądu i skierowania wniosków o nadanie klauzuli (tajności - PAP) w terminie do 31 marca br., Instytut Pamięci Narodowej nie będzie miał możliwości zakończenia faktycznego procesu likwidacji zbioru w terminie do 16 czerwca br.

— podał IPN, zaznaczając, że zgodnie z ustawą to prezes Instytutu ostatecznie decyduje o nadaniu klauzuli tajności wybranym dokumentom.

Niektóre z powyższych wniosków oraz ich uzasadnienia budzą poważne zastrzeżenia Prezesa IPN i powołanej przez niego Komisji mającej poddać weryfikacji propozycje przedstawione przez przedstawicieli tajnych służb

— czytamy w komunikacie.

Do chwili obecnej brakuje stanowiska służb w odniesieniu do 2363 j.a. podlegających przeglądowi na podstawie art. 19 ustawy z dnia 29 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz niektórych innych ustaw (ABW – 1267 j.a., AW - 6 j.a., MON - 857 j.a., w tym SKW - 472 j.a.; SWW - 385 j.a.)

— podsumował Instytut. Dodał też, że wśród dotychczas odtajnionych dokumentów znalazły się akta rezydentur m.in. w Ottawie, Londynie, Paryżu, Tokio, dokumentacja Pionu „N” Departamentu I MSW w tym teczki personalne pracowników kadrowych „N”, m.in. kryptonim „Lakar” dot. Andrzeja Madejczyka, teczki rozpracowania obiektowego, m.in. dot. działalności CIA, akta operacyjne dot. m.in. Normana Daviesa (chodzi o nieudaną próbę werbunku).

Prezes IPN przypomniał, że mimo ustawowego terminu jeszcze jesienią 2016 r. władze IPN uzgodniły m.in. z szefami służb, z szefem MON Antonim Macierewiczem oraz ministrem koordynatorem służb specjalnych Mariuszem Kamińskim, że przegląd materiałów z tzw. zetki zakończy się wcześniej, czyli do 31 marca 2017 r. Mimo przedłużenia tego terminu do 20 maja IPN nie otrzymał rekomendacji od wszystkich służb. Z deklaracji w marcowym terminie wywiązała się tylko podległa MSWiA Straż Graniczna.

Zrobiliśmy wszystko, żeby ta sytuacja nie miała miejsca

— podkreślił Szarek. Przypomniał też, że zgodnie z ustawą to prezes IPN ostatecznie decyduje o nadaniu klauzuli tajności wybranym dokumentom.

Dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk podsumowała dotychczasowe wyniki współpracy ze służbami specjalnymi w zakresie przeglądu materiałów z tzw. zbioru zastrzeżonego i przesłania do IPN rekomendacji dotyczących ich utajniania. Podała m.in., że IPN w ostatnim czasie otrzymał 69 wniosków szefa Agencji Wywiadu o nadanie klauzuli tajności w stosunku do 173 jednostek archiwalnych, co stanowi 2,7 proc. zbioru AW na dzień 16 czerwca 2016 r.

Mamy również dziewięć wniosków szefa ABW, który dotyczy 1454 jednostek archiwalnych oraz kartoteki, co stanowi ok. 14 proc. stanu zbioru ABW na dzień przystąpienia do przeglądu (16 czerwca 2016 r.)

— powiedziała Kruk.

Wojskowe służby specjalne - jak podkreśliła szefowa Archiwum IPN - nie skierowały do IPN żadnych wniosków dotyczących nadania klauzuli dokumentom z tzw. zetki.

Jeżeli chodzi o Służbę Wywiadu Wojskowego oraz Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, nie mamy żadnych takich wniosków, natomiast obie te służby w dużym procencie nie wypowiedziały się co do swojego zbioru. Co do SKW, to nie mamy ich stanowiska co do 71 proc. ich zbioru, co do SWW - to jest to 25 proc.

— dodała.

Kruk pytana, ile jednostek archiwalnych 16 czerwca zostanie odtajnionych, powiedziała, że IPN ma na razie tylko dane szacunkowe, w związku z tym, że nie ma jeszcze stanowiska wojskowych służb specjalnyc.

Szefowie mają czas do piątku, żeby złożyć wnioski o nadanie klauzuli tajności. Wtedy będziemy mogli podać precyzyjną informację

— zaznaczyła dyrektor.

Wiceszef Kolegium IPN Sławomir Cenckiewicz podkreślił, że te dokumenty, które nie zostaną przejrzane przez cywilne i wojskowe służby specjalne, staną się automatycznie jawne od 16 czerwca.

Czytaj dalej na następnej stronie