W ramach obchodów rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych Europejskie Centrum Solidarności wręczy Medale Wdzięczności ECS trzem osobom - Gaborowi Demskiemu z Węgier, Mirosławowi Marynowiczowi z Ukrainy i Fransowi Timmermansowi

— poinformował w sobotę w Gdańsku dyrektor instytucji Basil Kerski.

Podczas wspólnej konferencji z prezydentami Gdańska i Sopotu Aleksandrą Dulkiewicz i Jackiem Karnowskim dyrektor ECS Basil Kerski mówił m.in. o tegorocznych laureatach Medalu Wdzięczności ECS, którzy zostaną nim uhonorowani podczas tegorocznych obchodów rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych.

Medal, jak mówił, otrzymają „trzej przyjaciele Polski”. Będzie to wieloletni prezydent Budapesztu Gabor Demski, jak podkreślał Kerski, „ojciec założyciel i architekt węgierskiego samizdatu” i „człowiek, który łączy epoki”.

Uhonorowany zostanie też Mirosław Marynowicz z Ukrainy, który w czasach ZSRR siedział 8 lat za to, że bronił praw człowieka, jest też m.in. założycielem ukraińskiego Pen-Clubu.

Medal otrzyma też Frans Timmermans, wiceszef kończącej urzędowanie Komisji Europejskiej.

To jest polityk, który od kilkudziesięciu lat dba o to, by polska kultura i polska historia była obecna nie tylko w Holandii, ale i na zachodzie

— przekonywał Kerski.

Dodał, że Timmermans promował kiedyś np. Czesława Miłosza, a „jako polityk i parlamentarzysta wspierał Polskę na bardzo trudnej drodze do UE, a to nie była autostrada”.

Cieszymy się bardzo, że Frans Timmermas przyjął od nas medal wdzięczności

— powiedział dyrektor ECS.

Dodał, że Medal Wdzięczności ECS to medal dla tych, którzy bronili „Solidarności”, ale też tych, którzy po 1989 roku walczyli o miejsce Polski w Europie.

W obchodach 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte wezmą udział premier Mateusz Morawiecki, przedstawiciele Komisji Europejskiej, m.in. Frans Timmermans, a także reprezentacje 24 miast, m.in. Londynu, Cassino, Osaki

— poinformowała prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.

Dulkiewicz oceniła podczas sobotniej konferencji prasowej w Gdańsku, że refleksja wokół wojny powinna dzisiaj służyć nam do myślenia o tym, jak bardzo cenimy pokój i że dzięki wysiłkowi, często ofierze życia wielu ludzi, możemy dzisiaj żyć w wolnej Polsce, w Europie, która cieszy się pokojem.

To jest to przesłanie, które bardzo chcielibyśmy, żeby spośród tych dwóch dni kulminacji obchodów - zarówno 39. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych, 5. rocznicy otwarcia Europejskiego Centrum Solidarności i 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej - popłynęło z Gdańska

— dodała.

Prezydent Gdańska mówiła też o najważniejszych punktach obchodów rocznic. W sobotę 31 sierpnia o godz. 9.30 spod pomnika Jana III Sobieskiego wyruszy Marsz Sektorówki zainicjowany przez środowiska obywatelskie m.in. KOD i sygnatariuszy Porozumień Sierpniowych. Marsz przejdzie pod historyczną bramę nr 2 Stoczni Gdańskiej, która o godz. 10 zostanie otwarta m.in. przez założycieli ECS i byłego prezydenta Lecha Wałęsę.

W niedzielę 1 września o godz. 4.45 odbędą się uroczystości u stóp Pomnika Obrońców Wybrzeża na Westerplatte. Dulkiewicz przekazała, że wezmą w nich udział reprezentanci 24 miast pamięci, miast dotkniętych II wojną światową, m.in. burmistrzowie: Londynu, włoskiego Cassino, norweskiego Narvika, holenderskiej Bredy, izraelskiej Hajfy, japońskiej Osaki.

Dulkiewicz przypomniała, że już w kwietniu 2018 r. ówczesny prezydent Gdańska Paweł Adamowicz wysłał zaproszenia do najważniejszych osób w Polsce - prezydenta, marszałków Sejmu i Senatu, premiera - ws. wspólnych obchodów rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Na dzisiaj moja wiedza jest taka - rozmawiałam wczoraj z szefem kancelarii pana premiera - że na pewno obecny będzie pan premier Mateusz Morawiecki

— poinformowała.

Jest dla nas szczególnym honorem, że na te dwa dni do Gdańska przyjeżdża także delegacja z Komisji Europejskiej. Gościć będziemy pierwszego wiceprzewodniczącego KE pana Fransa Timmermansa oraz komisarz Elżbietę Bieńkowską

— mówiła prezydent Gdańska.

Wczoraj rozmawiałam telefonicznie z panem przewodniczącym Timmermansem, powiedział mi bardzo ważną rzecz. Dwa tygodnie temu wraz ze swoim 15-letnim synem odwiedził różne ważne symboliczne miejsca operacji Market Garden, tragicznej operacji, która w 1944 r. była jednym z pierwszych kroków do wyzwolenia Holandii. To właśnie Frans Timmermans, będąc jeszcze ministrem w rządzie holenderskim, doprowadził do upamiętnienia gen. Sosabowskiego i jego żołnierzy w godny sposób. I dzisiaj ta łączność z Polakami, powiedzenie o wdzięczności Europejczyków dla nas, Polaków, którzy dużo wycierpieli podczas II wojny światowej, ale także którzy swoją odwagą wspierali inne narody, myślę, że będzie bardzo ważnym przesłaniem, które popłynie stąd, z Gdańska

— mówiła Dulkiewicz.

Obecny podczas konferencji prezydent Sopotu Jacek Karnowski przypomniał, że 4 czerwca br. ok. 700 samorządowców z całej Polski podpisało 21 tez samorządowych „mówiących o konieczności walki o niezależność samorządu”.

Na podstawie tych 21 tez chcemy 31 sierpnia popisać 21 postulatów. To specjalne nawiązanie do 21 postulatów robotników, którzy walczyli o wolną, godną, samorządną Polskę, niezależne samorządne związki zawodowe, o to, żeby nie było cenzury

— powiedział.

Karnowski podkreślił, że „nie ma silnego państwa bez silnych samorządów”.

Chcemy, żeby nasze państwo było demokracją zachodnią, a nie pseudo demokracją wschodnią, dlatego bardzo dużo będziemy jeszcze dyskutować z zaproszonymi przez panią prezydent Gdańska samorządowcami wszelkich szczebli, żeby ostatecznie wypracować program naprawy samorządu (…). Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie 31 sierpnia o godz. 15.00 na dyskusję samorządowców o samorządnej, silnej Polsce

— powiedział.

Prezydent Sopotu poinformował również, że 1 września samorządowcy z całej Polski wezmą udział w obchodach na Westerplatte.

Chcemy też tym dać wyraz braku zgody na odbieranie symboli miast - takich jak Gdańsk i innych - samorządom. Uważamy, że taki brak rozmowy, brak dialogu, jaki wykazał rząd, odbierając teren Westerplatte, jest niedopuszczalny

— zaznaczył.

Dyrektor ECS Basil Kerski mówił m.in. o tegorocznych laureatach Medalu Wdzięczności ECS, którzy zostaną nim uhonorowani w sobotę 31 sierpnia o godz. 17.00 w audytorium ECS. Medal, jak mówił, otrzymają „trzej przyjaciele Polski”. Będzie to wieloletni prezydent Budapesztu Gabor Demski, jak podkreślał Kerski, „ojciec założyciel i architekt węgierskiego samizdatu” i „człowiek, który łączy epoki”.

Uhonorowany zostanie też Mirosław Marynowicz z Ukrainy, który w czasach ZSRR siedział 8 lat za to, że bronił praw człowieka, jest też m.in. założycielem ukraińskiego Pen-Clubu.

Medal otrzyma też Frans Timmermans, wiceszef kończącej urzędowanie Komisji Europejskiej.

To jest polityk, który od kilkudziesięciu lat dba o to, by polska kultura i polska historia była obecna nie tylko w Holandii, ale i na zachodzie

— przekonywał Kerski.

Jak podkreślił, Timmermans promował kiedyś np. Czesława Miłosza, a „jako polityk i parlamentarzysta wspierał Polskę na bardzo trudnej drodze do UE, a to nie była autostrada”.

Cieszymy się bardzo, że Frans Timmermas przyjął od nas medal wdzięczności

— powiedział dyrektor ECS.

Dodał, że Medal Wdzięczności ECS to medal dla tych, którzy bronili „Solidarności”, ale też tych, którzy po 1989 roku walczyli o miejsce Polski w Europie.

Dyrektor Muzeum Gdańska Waldemar Ossowski poinformował, że po porannych uroczystościach na Westerplatte rozpocznie się Festiwal Historyczny. W programie wydarzenia znalazły się m.in. działania edukacyjne, gry, zwiedzanie szlaku pamięci oraz kino plenerowe oraz rekonstrukcje walk.

Udało nam się zaprosić do współpracy MON i poza grupami rekonstrukcyjnymi w liczbie ok. 100 uczestników, którzy będą pokazywali wyposażenie żołnierzy polskich na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, pojawią się współczesne jednostki Wojska Polskiego z najnowocześniejszym sprzętem

— dodał.

W sobotę 31 sierpnia o godz. 14.00 w Ratuszu Głównego Miasta w Gdańsku odbędzie się wernisaż wystawy „Gdańszczanie 1939”. Jak przekazał Ossowski, idea ekspozycji związana jest z pracą zmarłego w ub.r. Brunona Zwarry pt. „Gdańsk 1939”.

Przedstawił w niej sylwetki 73 osób, mieszkańców Gdańska, ich tragiczne dzieje zarówno tuż przed wybuchem II wojny światowej, jak również trakcie wojny i po wojnie. Przez pryzmat jednostkowych doświadczeń chcemy pokazać tragizm II wojny światowej

— wyjaśnił.

Tego samego dnia o godz. 15.00 organizatorzy obchodów zapraszają do Dworu Artusa na prapremierę filmu dokumentalnego „Obrońcy Poczty” w reż. Damiana Wenty, poświęconego bohaterskiej obronie Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku.

Pan Wenta dotarł też do zapomnianych, archiwalnych wspomnień czterech obrońców, którzy uciekli 1 września i uratowali swoje życie. Ich relacje zostały zanotowane w latach 70. i szczęśliwie przetrwały w archiwach. Te relacje są podstawą do tego, aby jeszcze raz zrekonstruować wszystkie wydarzenia, jakie działy się 1 września w Gdańsku

— powiedział dyrektor Muzeum Gdańska.

as/PAP