Kiedy przed siedmioma laty przeprowadzałem wspólnie z Tomaszem Terlikowskim wywiad-rzekę z arcybiskupem Józefem Michalikiem pt. „Raport o stanie wiary w Polsce”, usłyszeliśmy od ówczesnego przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, że laikat w naszym kraju jest olbrzymem, który powoli jakby wybudza się z uśpienia.

Wydarzenia ostatnich dwóch lat pokazują, że olbrzym się przebudził. W 2016 roku z inicjatywy świeckich odbyła się na Jasnej Górze Wielka Pokuta, największe w XXI wieku na świecie nabożeństwo ekspiacyjno-pokutne, które zgromadziło około 140 tysięcy osób. W 2017 roku modlitewna akcja pod nazwą Różaniec do Granic – znów zorganizowana przez świeckich – zaangażowała ponad milion ludzi w całym kraju. To świeccy stali również za zebraniem około 850 tysięcy podpisów pod projektem ustawy o zakazie aborcji eugenicznej, który wpłynął do Sejmu.

Teraz mamy do czynienia z kolejną akcją. Już ponad 100 tysięcy ludzi podpisało się pod listem skierowanym z prośbą do polskiego Episkopatu, by potwierdził on odwieczne nauczanie Kościoła na temat nierozerwalności małżeństwa i warunków godnego przystępowania do sakramentu Eucharystii. Jest to imponująca liczba, biorąc pod uwagę dwie sprawy. Po pierwsze: zagadnienia teologiczne są dziś problemami, które interesują raczej niewiele osób. Po drugie: sygnatariusze listu idą wbrew duchowi czasu i ideologii postępu, ponieważ opowiadają się za utrzymaniem dotychczasowej dyscypliny sakramentów w odniesieniu do osób rozwiedzionych i pozostających w ponownych związkach.

Skąd pomysł apelu do polskich hierarchów, by potwierdzili, że Kościół katolicki nadal naucza tego, czego nauczał od niemal 2000 lat? Wynika to z faktu, że w innych krajach biskupi oficjalnie głoszą już coś innego. Nieprecyzyjne sformułowania zawarte w adhortacji apostolskiej Franciszka „Amoris laetitia” spowodowały odmienne interpretacje owego dokumentu. Głównym punktem spornym stała się możliwość udzielania Komunii osobom rozwiedzionym i pozostającym z ponownych związkach.

Zdaniem jednych nic się w tej sprawie nie zmieniło i nadal obowiązuje odwieczne nauczanie Kościoła, mówiące, że katolicy w związkach niesakramentalnych nie mogą przystępować do Eucharystii. Jest to możliwe jedynie pod warunkiem zachowywania przez nich wstrzemięźliwości seksualnej, czyli życia „jak brat z siostrą”. W innym przypadku zamyka to drogę do Najświętszego Sakramentu. To nauczanie potwierdził choćby Jan Paweł II w swej adhortacji „Familiaris consortio” z 1981 roku.

Odmienne stanowisko reprezentują z kolei ci, którzy uznają, że czasy się zmieniły, a zatem powinno się zmienić stanowisko Kościoła w tej sprawie. Zrywają więc z dotychczasową dyscypliną sakramentów i opowiadają się za dopuszczeniem osób rozwiedzionych i pozostających w ponownych związkach do Komunii bez zachowania wcześniejszych warunków. Dokumenty takiej treści, dotyczące wcielania w życie adhortacji „Amoris laetitia”, wydały już m.in. Episkopaty Niemiec, Malty, Belgii czy Argentyny.

Do tej pory jednak żaden Episkopat oficjalnie nie ogłosił dokumentu dotyczącego implementacji „Amoris laetitia”, w którym podtrzymane zostałoby odwieczne nauczanie Kościoła w tej kwestii. Oświadczenie takie złożyli jedynie trzej biskupi z Kazachstanu, do których dołączyło – do chwili obecnej – siedmiu innych hierarchów ze świata.

W tej sytuacji pojawiła się inicjatywa katolików świeckich pod nazwą „Polonia Semper Fidelis”. Rozpoczęto zbiórkę podpisów pod listem do polskiego Episkopatu, by w planowanym dokumencie dotyczącym „Amoris laetitia” znalazło się potwierdzenie, iż doktryna Kościoła w sprawie nierozerwalności małżeństwa i dyscypliny sakramentów nie ulega zmianie. W dość krótkim czasie udało się zebrać ponad 100 tysięcy podpisów.

Ogłoszenie dokumentu spodziewane jest w marcu. Komentarze w mediach katolickich za granicą wskazują, że na ten moment czeka wiele osób nie tylko w naszym kraju. Na Polskę zwrócone będą wówczas oczy całego świata katolickiego, a na pewno wszystkich biskupów. Jeden z hierarchów powiedział mi wręcz, że będzie to najważniejsza decyzja polskiego Episkopatu w XXI wieku.

Petycję do przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski arcybiskupa Stanisława Gądeckiego można przeczytać na stronie