Bardzo dobrze pamiętam 17 września 1939 r. we Lwowie, gdzie urodziłem się i mieszkałem w dzieciństwie. Nadejście Rosjan zwiastował straszny smród. Przed Armią Czerwoną szedł potworny zapach

— wspomina zdradziecką napaść Sowietów na Polskę we wrześniu 1939 r. rozmowie z portalem wPolityce.pl Adam Macedoński urodzony w 1931 r. we Lwowie. W 2013 r. ukazała się jego książka pod tytułem „Pod czerwoną okupacją”.

To był gorszy zapach, niż ten, który czujemy w tramwaju lub w autobusie od bezdomnego, który dawno się nie mył. Sowieci nie wyglądali jak armia. Wielu nie miało butów albo miało dwa różne buty. To była horda wynędzniałych i dzikich głodomorów. Nie szli w szeregu, poruszali się masą. Byli niskiego wzrostu. Moja matka zawołała: przecież oni dzieci do wojska biorą. Ich niski wzrost był wynikiem głodu

— podkreśla działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, który w 1978 r. w Krakowie założył Instytut Katyński.

Lwów był miastem zieleni i kwiatów. To jedno z najładniej położonych miast w Europie, leży na siedmiu pagórkach. Nie przypadkowo został nazwany polską Florencją. Wszędzie były szerokie chodniki z trawnikami. Było pełno ogródków. Zapach kwiatów był charakterystyczny dla miasta

— wspomina swoje dzieciństwo we Lwowie Adam Macedoński, który mieszkałem z rodzicami i siostrą przy ul. Dobrzańskiego 1 na rogu Łyczakowskiej.

Jak Sowieci weszli do miasta ze swoim wielkim smrodem byli bezkarni. Nic im nie groziło za kradzieże i zabójstwa. Ludzie, którzy zgłaszali przestępstwa popełniane przez żołnierzy Armii Czerwonej byli zabijani przez milicjantów, których o tym informowali. Armii Czerwonej nie wolno było krytykować. Później ludzie już wiedzieli, że nie można się skarżyć, tylko należy dawać, co chcą. Żołnierze Armii Czerwonej nawet dzieciom zabierali jedzenie. A nam matki dawały kromki chleba z masłem czy co akurat było, bo już zaczęła się bieda. Nie mogliśmy wychodzić pojedynczo z domu. Musieliśmy poruszać się w grupie, bo napadały na nas rosyjskie dzieci, które były niezwykle agresywne. One przyszły za hordą żebraków, z których każdy miał spiczastą czapkę i karabiny na sznurkach. Żaden z żołnierzy Armii Czerwonej nie miał karabinu na skórzanym pasku. Oficerowie mieli drewniane kabury do pistoletów, które przy otwieraniu i zamykaniu wydawały charakterystyczny dźwięk. Kiedy było słychać dźwięk„klap-klap” wiadomo było, że za chwilę będzie strzelał

— mówi Adam Macedoński.

Za wojskiem autami przyjechało NKWD. Wiedzieliśmy, że funkcjonariusze z  fioletowymi otokami są najgorsi. Byli lepiej ubrani i odżywieni niż sowieccy żołnierze. Ich kobiety nosiły czerwone berety, miały makijaże jak prostytutki i używały mocnych perfum

— dodaje.

Rosjanie ogłosili, że wszyscy policjanci mają zgłosić się na rogatce Zielonej po odbiór dokumentów. Większość ufając im, stawiła się w tym miejscu. Mój ojciec znał naród rosyjski, ponieważ brał udział w marszu na Kijów w 1920 r. Podejrzewał, że coś się za tym wezwaniem kryje. Poszedł przed określoną w zawiadomieniu godziną, żeby sprawdzić miejsce. To była ślepa ulica, a po jej bokach były ustawione karabiny maszynowe. Szybko uciekł i dał znać kolegom, żeby tam nie szli. Uratował życie im i sobie

— wspomina.

Mój ojciec ukrywał się od początku wejścia Sowietów. Był posterunkowym Policji na 10 komisariacie na ul. Kurkowej. Czasem wpadał do domu, żeby umyć się i przebrać. Dostarczał żołnierzom żywność i rozkazy. Raz przyszedł zapłakany, bo studentka, która broniła Lwowa strzelając z okopów została ranna. Ojciec chciał, żeby się wycofała i poszła do szpitala. Odmówiła. Powiedziała, że będzie strzelała drugą ręką

— mówi Macedoński w rozmowie z portalem wPolityce.pl.

Dobrze pamiętam również pierwszy dzień wojny w moim rodzinnym Lwowie. 1 września 1939 r. chodziłem do trzeciej klasie szkoły podstawowej. Dowiedzieliśmy się w szkole, że wybuchła wojna i nie będzie lekcji, wybiegliśmy z kolegami z radością wołając: wojna! wojna! Byliśmy pewni, że będziemy bronić Lwowa, jak dzieci w 1918 r. i zwyciężymy wrogów

— wraca do wydarzeń sprzed 80 lat.

Musimy wyciągać wnioski z naszej historii i czerpać doświadczenia. A doświadczenie mówi: nie ufać Rosjanom, Niemcom i Ukraińcom

— podkreśla Adam Macedoński w rozmowie z portalem wPolityce.pl.

Not. TP

-

Wyjątkowy prezent dla prenumeratorów!

Zapraszamy do skorzystania z nowej promocyjnej oferty rocznej prenumeraty pakietu: tygodnik „Sieci” i magazyn „Sieci Historii”.

Każdy, kto teraz wykupi prenumeratę, otrzyma GRATIS wyjątkową książkę „Złota epopeja”. Regulamin promocji dostępny jest TUTAJ!

W prenumeracie nawet do 30% taniej! Pospiesz się!