Nakładem Wydawnictwa Instytutu Pamięci Narodowej ukazał się album Wojciecha Jerzego Muszyńskiego „Białe Legiony 1914–1918. Od Legionu Puławskiego do I Korpusu Polskiego” (Polskie oddziały wojskowe w Rosji w czasie I wojny światowej).

Gdy wybuchła I wojna światowa wielu Polaków uznało, że odzyskanie wolnej i zjednoczonej z trzech zaborów ojczyzny będzie możliwe jedynie po pokonaniu Niemiec. W 1914 r., w rosyjskich mundurach, ale pod polskim sztandarem, stanęli ochotnicy zdecydowani walczyć o niepodległość przeciwko wojskom Kajzera. Zaczątkiem tych formacji był nieliczny, skupiający niewiele ponad tysiąc żołnierzy, Legion Puławski – później kolejno Brygada i Dywizja Strzelców Polskich. O historii tych oddziałów opowiada nasz album.

Ich szlak bojowy wiódł przez pola Kongresówki, Nowogródczyznę i Małopolskę Wschodnią. Wraz z upływem czasu niewielki Legion rozrósł się do trzydziestotysięcznego I Korpusu Polskiego. Żołnierze i ułani gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego zapisali bohaterską kartę kresowej epopei, walcząc zwycięsko przeciwko bolszewikom o Bobrujsk, wyzwalając Mińsk Litewski i Mohylów. Na rubieżach dawnej Rzeczypospolitej stworzyli mały skrawek wolnej Polski. I choć latem 1918 r. musieli ostatecznie złożyć broń przed zajmującą Ziemię Mińską armią niemiecką, to historia podkomendnych gen. Dowbora nie zakończyła się wraz z kapitulacją Bobrujska. W kolejnych latach walczyli na wszystkich frontach odradzającej się Polski – od Wielkopolski po odległe Kresy Wschodnie.

Oddajemy w ręce Czytelników pierwsze wydawnictwo albumowe, poświęcone polskim formacjom wojskowym w Rosji w latach 1914–1918. Historia tych zapomnianych formacji, zwanych „Białymi Legionami”, tworzących je oficerów i żołnierzy oraz bitew, w których wielu z nich oddało życie za Polskę, stanowi mało znany rozdział walk o niepodległość. Album zawiera ponad 500 zdjęć, dokumentów, odznaczeń i rysunki mundurów. Całość dopełnia pięć wielkoformatowych map ukazujących miejsca walk i tereny działań polskich oddziałów. Album wypełnia lukę w historiografii polskiego wysiłku zbrojnego tamtych heroicznych czasów zmagań o Niepodległą.

Wojciech Jerzy Muszyński, Białe Legiony 1914–1918. Od Legionu Puławskiego do I Korpusu Polskiego, Warszawa 2018, 448 s. + wklejka z pięcioma mapami, ISBN: 978-83-8098-409-7.

Promocja książki odbędzie się 27 września (czwartek), godz. 17.30 w stołecznym Centrum Edukacyjnym Przystanek Historia. Zapraszamy!

tp/IPN