Polaków, którzy w czasie II wojny światowej ratowali Żydów, mogło być nawet milion - przekonywał senator PiS, prof. Jan Żaryn na seminarium w PE. Dr Rober Rozett z Yad Vashem przestrzegał zaś, by mówiąc o Holokauście i ratowaniu Żydów pamiętać o proporcjach.

W przeddzień obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu europosłowie PiS zorganizowali w PE seminarium zatytułowane „A świat milczał…” i poświęcone upamiętnieniu ofiar Zagłady, jak również tych, którzy często ryzykując życie swoje i najbliższych, ratowali Żydów. Do piątku w PE potrwa także wystawa pt. „Auschwitz. Między niebem a piekłem. Święty Maksymilian Kolbe w twórczości Mariana Kołodzieja”, której autorem jest fotograf Stanisław Markowski.

Według prowadzącej wtorkowe seminarium europosłanki PiS Anny Fotygi zostało ono przygotowane wspólnie z ambasadą Izraela przy UE i NATO. Jedną z lekcji, jaka płynie z doświadczeń Holokaustu. jest to, że w „tej wielkiej, przerażającej ciemności, byli ludzie, którzy ryzykowali wszystko, w tym swoje własne życie, aby uratować żydowskie dziecko, starca, czy całą rodzinę” – powiedział izraelski ambasador przy UE i NATO Dawid Walzer.

Nie można pozwolić na to, by te jasne punkty na tle wielkiej ciemności zgasły

— dodał.

Prof. Żaryn przypomniał, że wśród odznaczonych przez instytut Yad Vashem tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata jest nieco ponad 6,5 tys. Polaków.

To z jednej strony dużo, patrząc na całą listę Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, a z drugiej strony bardzo mało biorąc pod uwagę rzeczywistość historyczną w latach 1939-1945 na ziemiach polskich. Historycy, tak w Polsce, jak i żydowscy, są zgodni, że ta liczba 6500-6600 (…) jest tylko i wyłącznie wierzchołkiem góry lodowej zjawiska niepowtarzalnego w żadnej innej części Europy, okupowanej przez Niemcy

— powiedział historyk.

Polaków w różny sposób ratujących Żydów - czy incydentalnie, czy bardziej trwale przez tygodnie, miesiące, a nawet lata - było co najmniej kilkaset tysięcy, a może nawet i milion, a może i więcej niż milion. To brzmi szokująco, ale dla historyków, zajmujących się tym tematem, to nie jest szok. Szokiem jest to, że te liczby nie są traktowane poważnie w świecie publicystycznym, w świecie edukacji, mediów

— dodał.

Żaryn wskazał, że oprócz pomocy udzielanej indywidualnie, przez jednostki, niesienie pomocy Żydom było „jednym z celów polskiego państwa”.

Sądy specjalne Polskiego Państwa Podziemnego wydawały wyroki na szmalcowników, czyli na ten margines haniebny narodu polskiego, którzy próbowali żywić się faktem istnienia Żydów poza gettem i mogli ich szantażować

— dodał.

Wieloletni dyrektor biblioteki Yad Vashem w Jerozolimie dr Robert Rozett ocenił, że fakt, iż aż tak wielu Polaków znalazło się wśród Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, wynika m.in. z tego, że to w Polsce żyła ponad jedna trzecia Żydów, którzy znaleźli się pod niemiecką okupacją.

Bardzo uważałbym ze zbytnim idealizowaniem tego obrazu

— powiedział Rozett.

Ratujący Żydów byli jasnymi punkcikami w ciemności. Byli niezwykle ważni, ale musimy zachować właściwe proporcje

— dodał, przypominają, że oprócz ludzi ratujących Żydów, byli też tacy, którzy ich mordowali.

Polska ma dziś bardzo dobre badania naukowe. I wiemy, co sąsiedzi byli w stanie wyrządzić sąsiadom. Najbardziej znanym przykładem jest Jedwabne

— powiedział, wskazując, że podobne rzeczy działy się w innych okupowanych przez Niemców krajach.

Z kolei dyrektor Instytutu Transatlantyckiego Amerykańskiego Kongresu Żydów David Schwammenthal wykorzystał swoje wystąpienie, by przestrzec przed odradzaniem się antysemityzmu w Europie wśród skrajnych ugrupowań lewicowych, prawicowych, ale także - jak powiedział - wśród członków społeczności imigrantów.

Pamięć o ofiarach Holokaustu nie powinna być oderwana od uświadomienia sobie współczesnych zagrożeń

— ocenił.

Skrytykował on - jak się wyraził - „politykę ustępstw” wobec Iranu, którego władze otwarcie wzywają do zniszczenia państwa izraelskiego i negują Holokaust.

Przywódcy długo ignorowali narastanie antysemityzmu na naszym kontynencie

— ocenił Schwammenthal.

We wtorkowej konferencji uczestniczyli również prof. Grzegorz Berendt z Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, koordynator projektu „Katolicy dla Żydów” Artur Rytel-Andrianik oraz historyk z Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej Łukasz Chrobak.

---

Polecamy „wSklepiku.pl”:„Sprawiedliwi. Jak Polacy ratowali Żydów przed Zagładą” autorstwa Grzegorza Górnego.

Książka o bohaterskich Polakach, którzy podczas okupacji hitlerowskiej z narażeniem życia ratowali Żydów.

Dzieło bogato ilustrowane, oparte na materiałach archiwalnych.