Polska powinna zwiększyć wysiłki na rzecz walki z korupcją w stosunkach gospodarczych z zagranicą - oceniła Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w opublikowanym w czwartek raporcie.

Według niego aktualne polskie prawne podstawy walki z zagranicznym łapownictwem wciąż nie odpowiadają w pełni skali zagranicznego ryzyka korupcyjnego, będącego rezultatem rozwoju gospodarczego Polski.

Polska ma wciąż problemy ze ściganiem przekupstwa w wymiarze transgranicznym na podstawie przyjętej dwanaście i pół roku temu konwencji OECD o zwalczaniu łapownictwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach gospodarczych

- napisano w raporcie, sporządzonym przez grupę roboczą OECD do spraw korupcji.

W dokumencie wskazano, że

Polska jest jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek OECD i w ciągu ostatniej dekady zanotowała dziesięciokrotny wzrost (obrotów) handlu zagranicznego. W rezultacie polscy przedsiębiorcy mogą być w coraz większym stopniu wystawieni na ryzyka łapownictwa w swych transgranicznych transakcjach biznesowych.

Jednak jak informuje raport, przez ponad 12 lat obowiązywania wspomnianej konwencji w Polsce nie zdołano wydać ani jednego wyroku skazującego w sprawie o popełniony za granicą akt czynnego bądź biernego łapownictwa. Spośród zbadanych przez grupę roboczą pięciu przypadków powzięcia przez polski wymiar podejrzeń o takie przestępstwo dwa postępowania zostały umorzone, jednego w ogóle nie wszczęto, a dwa wciąż się toczą.

Raport OECD postuluje, by Polska przestała rezygnować z karania tych osób, które dopuściły się za granicą łapownictwa, ale poinformowały o tym wymiar sprawiedliwości. Rekomenduje również zwiększenie kar finansowych dla przedsiębiorstw i zapewnienie, by firmy były pociągane do odpowiedzialności za zagraniczne łapownictwo nawet wtedy, gdy fizyczni sprawcy przestępstwa nie zostali skazani. Rekomenduje też zniesienie zasady bezkarności w odniesieniu do tych łapówkarzy, którzy sami poinformują wymiar sprawiedliwości o swoim przestępstwie. Zdaniem autorów dokumentu taka zasada nie może być stosowana wobec aktów przekupstwa zagranicznych urzędników.

OECD zaleca zapisanie w polskim prawie dwóch ważnych instytucji: ochrony informatora (ang. whistle-blower – osoba z wewnątrz instytucji, która donosi o nieprawidłowościach) oraz zakazania możliwości odliczania zagranicznych łapówek od podatków.

Organizację dziwi, że Polska nie tylko nie wypełniła jednej z rekomendacji z poprzedniego raportu z 2009 r., ale wręcz zachowała się wbrew niej. Zamiast podnieść górny pułap kary finansowej dla osób prawnych za korupcję, obniżyła go z 20 do 5 mln zł.

 

PAP/mall