Tajne szyfrogramy wysyłane z ambasad PRL do centrali w Warszawie są już jawne i dostępne dla każdego zainteresowanego. MSZ opublikował właśnie zbiór depesz wysyłane z ambasad w Londynie, Paryżu, Rzymie i Kolonii. Korespondencja liczy 253 dokumenty i dotyczy wydarzeń związanych z Okrągłym Stołem.

Prezentujemy na stronie internetowej MSZ dokumenty, w znakomitej większości depesze z naszych placówek w Europie Zachodniej. To ciekawa lektura, dlatego że są to dokumenty, które były wytwarzane w tym czasie „na gorąco”. To „żywa historia"

- powiedziała Małgorzata Mroczkowska, która w MSZ kieruje Biurem Archiwum i Zarządzania Informacją. Podkreśliła, że podczas lektury opublikowanej dokumentacji każdy będzie mógł samodzielnie przekonać się, jak w ówczesnym czasie polskiej transformacji pracowali ambasadorzy PRL.

To materiał, który może zainteresować nie tylko wąskie grono historyków lub dyplomatów, ale też grono młodych osób, których interesuje to, jak przebiegała transformacja w Polsce

- zaznaczyła Mroczkowska. Wśród najciekawszych dokumentów opublikowanych przez MSZ znajdują się m.in. szyfrogramy z Wielkiej Brytanii. Są to relacje urzędującego w ambasadzie PRL w Londynie Zbigniewa Gertycha, który opisywał reakcje brytyjskich władz na polską transformację, w tym swoją rozmowę z 20 marca 1989 r. z premier Wielkiej Brytanii.

Do lektury opublikowanej przez MSZ dokumentacji polskich ambasad końca PRL zachęca historyk prof. Andrzej Paczkowski.

Tam są różnego rodzaju smaczki, ciekawostki, czasami nawet na wpół anegdotyczne historyjki, ale istotne jest to, że są to dokumenty, które naprawdę wtedy powstały. To nie są wspomnienia, relacje, wywiad-rzeka, które są poza kontrolą. To są wszystko autentyczne dokumenty

- powiedział Paczkowski.

W jego ocenie ogólny obraz, jaki wyłania się z dokumentów, świadczy o dużej ostrożności ze strony europejskich stolic wobec zmian w Polsce w 1989 r.

Ostrożność i refleksja. Dobrze jest, żeby się w Polsce zmieniało, byle nie za szybko, byle to się nie wyłamało, nie zerwało z pęt, żeby się coś nie rozpętało

- relacjonował ówczesny międzynarodowy klimat wokół polskiej transformacji Paczkowski.

Publikowana na stronach MSZ dokumentacja jest kontynuacją wcześniej wydanych książek z serii "Dokumenty do dziejów PRL" opublikowanych przez Instytut Studiów Politycznych PAN. Ostatni tom z tej serii "Ku wielkiej zmianie" obejmuje 82 dokumenty pochodzące z archiwum MSZ, które zawierają korespondencję między ambasadą PRL w Waszyngtonie a MSZ w Warszawie w okresie od stycznia do października 1989 r.

Slaw/ PAP

 

 

------------------------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Zachęcamy do odwiedzenia naszego sklepiku.pl gdzie do nabycia są m.in: "Czasopisma społeczno-kulturalne w okresie PRL"