„Rosjanie mogą posiadać oryginalną teczkę pracy Lecha Wałęsy.” Co znajduje się w moskiewskim archiwum po KGB?

Gmach siedziby FSB (dawniej KGB) w Moskwie. Fot. Wikipedia / Bjorn Christian Toerrissen
Gmach siedziby FSB (dawniej KGB) w Moskwie. Fot. Wikipedia / Bjorn Christian Toerrissen

Ile wiedzy o agentach polskiej bezpieki pozostało w Moskwie? Jak wynika z raportu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego dotyczącego współpracy SB z KGB może chodzić nawet o kilkanaście tysięcy nazwisk. Jak pisze „Nasz Dziennik”, według ABW tylko służby rosyjskie mogą być w posiadaniu tej cennej wiedzy.

Chodzi o bazę danych powstałą w 1977 r. „Połączony System Ewidencji Danych o Przeciwniku’’ (PSED) stanowił wspólną działalność specsłużb państw komunistycznych, pod kontrolą KGB, a dane do niego wprowadzane trafiały do centrali w Moskwie. Chodziło o osoby prowadzące wrogą działalność przeciwko krajom bloku komunistycznego.

Instrukcja o PSED zakładała, że rejestrowani nie są obywatele polscy, ale SB często obchodziła ten przepis powołując się ”w szczególnych przypadkach uwarunkowanych dobrem pracy operacyjnej”.

Historyk dr hab. Sławomir Cenckiewicz zwraca uwagę, że Sowieci szeroko korzystali ze zgromadzonych informacji, także po upadku komunizmu. Jako przykład podaje sprawę Lecha Wałęsy.

Z istniejących informacji, które mają charakter poszlakowy, wynika, że Rosjanie mogą posiadać oryginalną teczkę pracy Lecha Wałęsy. (…) W marcu 1992 r. pojawia się notatka płk. Konstantego Miodowicza, który szefowi UOP zasugerował, że te materiały mogą zostać wykorzystane w negocjacjach polsko-rosyjskich na temat kształtu traktatu polsko-rosyjskiego. (…) Mamy tutaj przykład przełożenia wiedzy archiwalnej, historycznej na konkretne działania polityczne w zupełnie nowych warunkach

– mówi Cenckiewicz w rozmowie z „Naszym Dziennikiem”.

Raport odnotowuje, że na potrzeby tej bazy danych ”Wydział V Biura C MSW PRL na przełomie lat 70. i 80. XX w. dokonał przeglądu całej dokumentacji dotyczącej prowadzonych przez UB (a później SB) procedur operacyjnych i aktywów”.

W PSED została zebrana i usystematyzowana wiedza o osobach, które w omawianym okresie znalazły się w kręgu zainteresowań komunistycznych służb bezpieczeństwa

- cytuje „ND” raport ABW. Jego autorzy podsumowują:

Można jednak przypuszczać, że zgromadzone na przestrzeni 13 lat informacje, które były skrupulatnie zbierane i opracowywane przez Aparat Roboczy [KGB w Moskwie – przyp. red.], zachowały się w doskonałym stanie i były wykorzystywane przez KGB, a najprawdopodobniej rosyjskie służby specjalne nadal do nich sięgają.

"Nasz Dziennik”, mt

Dotychczasowy system zamieszczania komentarzy na portalu został wyłączony.

Przeczytaj więcej

Dziękujemy za wszystkie dotychczasowe komentarze i dyskusje.

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych.