Czy za opiekę w hospicjach trzeba będzie płacić? – to dramatyczne pytanie stawia dzisiejsza  „Gazeta Wyborcza”. Nie bez podstaw - nowe przepisy nakazują bowiem organizacjom non profit zmienić się w przedsiębiorstwa.

Spośród 113 hospicjów, prowadzonych przez stowarzyszenia i fundacje, 73 mają kontrakty z NFZ. Pozostałe finansują pomoc umierającym z tego, co uzbierają. Boją się jednak, że od lipca nie będą mogły już korzystać z jednego procentu i darowizn. Bo nowa ustawa o lecznictwie zakłada, że każda organizacja non profit świadcząca usługi medyczne musi formalnie być przedsiębiorstwem. A to zamyka drogę do korzystania z pieniędzy z jednego procentu czy zbiórek publicznych.

Na stronie Forum Hospicjów czytamy:

Zagrożenia dla działalności hospicjów po wejściu w życie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej.

Nowe regulacje uniemożliwią po 1 lipca 2012 r. (ostateczny termin na dokonanie zmian) działalność wielu z 150 stowarzyszeń i podmiotów kościelnych prowadzących hospicja oraz 350 placówek Caritasu zajmujących się chorymi przewlekle i dziećmi niepełnosprawnymi, a także takich organizacji jak „Lekarze Nadziei”. Aby tego uniknąć, potrzebna jest jak najszybsza nowelizacja trzech artykułów ustawy:

Art. 2, ust 1. p. 8 mówią o tym, że działalność leczniczą stowarzyszenia, fundacje i podmioty kościelne prowadzą w przedsiębiorstwach, zgodnie z przywołaną w ustawie definicją z Kodeksu Cywilnego Art. 551. Według definicji przedsiębiorstwo jest zespołaem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Definicja ta nie mówi, że stowarzyszenia i fundacje i osoby kościelne mają być przedsiębiorcami. Ustawa powoduje nie mogą one prowadzić działalności uczeniej tak jak dotychczas w  działalności statutowej nieodpłatnej czy odpłatnej a jedynie w formie działalności gospodarczej, czyli muszą ją wpisać do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Art. 16 ust. 1 ustawy, który mówi wyraźnie o tym, że działalność lecznicza przedsiębiorstw podmiotów leczniczych, jakimi po 15 kwietnia 2011 roku stały się stowarzyszenia, fundacje i osoby kościelne, w tym Caritas, w zakresie prowadzonej przez nie działalności leczniczej, jest działalnością gospodarczą, a tym samym nie dopuszcza innej działalności w ochronie i promocji zdrowia.
Art. 106 ust 3, p. 1 c, który obliguje stowarzyszenia, fundacje i osoby kościelne jako podmioty lecznicze do podania w prowadzonej przez wojewodę księdze rejestrowej podmiotów leczniczych bliżej nieokreślonego numeru wpisu do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej.

Propozycje zmian tych trzech artykułów ustawy zostały wypracowane przez Forum Hospicjów Polskich wraz z Duszpasterzem Forum Ks. Andrzejem Dziedziulem, dzięki współpracy z prawnikami dwóch kancelarii (...) a także prawników wspierających swoja wiedzą poszczególne hospicja.

Twórcy opinii prawnych udzielili pozwolenia na wszechstronne wykorzystanie ich głosu w dyskusjach. 

W poniedziałek 20 lutego 2012 roku Forum Hospicjów Polskich przesłało propozycje zmian w ustawie, z prośbą o podjęcie inicjatywy legislacyjnej do Ministra Zdrowia i do Rzecznika Praw Obywatelskich, a także do wiadomości Ministra Pracy i Polityki Społecznej i Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz prośbę o poparcie starań o dokonanie zmian w ustawie do Zespołu ds. Opieki Paliatywnej i Hospicyjnej powołanego przez Ministra Zdrowia,

Jeżeli nowelizacja ustawy zostanie dokonana do 30 czerwca 2012 r. – hospicja będą mogły działać tak jak działają dotychczas.

Jeżeli do zmian nie dojdzie to wtedy:

- Stowarzyszenia, fundacje i osoby kościelne będą zmuszone prowadzić działalność leczniczą w formie działalności gospodarczej, czyli nie  będą mogły przekazywać na opiekę hospicyjną świadczoną przez lekarzy i pielęgniarki środków z 1%, a otrzymane na nią darowizny księgowane jako przychody będą musiały być opodatkowane,

- stowarzyszenia i fundacje oraz osoby kościelne będą nadal starały się pozyskać fundusze z 1%, aby dzięki niemu można było prowadzić działalność na rzecz chorych ale tylko w zakresie pomocy społecznej, charytatywnej, edukacyjnej, opieki nad rodzinami i osobami osieroconymi,

- sparaliżowana zostanie działalność hospicjów i innych placówek pozarządowych, świadczących usługi lecznicze, wiele z 150 hospicjów zlikwiduje opiekę hospicyjną zaprzestając bezpłatnej pomocy medycznej chorym w ostatnim okresie życia, a zwłaszcza nieubezpieczonym i bezdomnym, których liczba pod opieką hospicyjną z roku na rok wzrasta.

- w Polsce zostanie w majestacie prawa uniemożliwiona wszelka działalność charytatywna i non-profit w opiece zdrowotnej, innymi słowy to likwidacja organizacji pozarządowych w dziedzinie prozdrowotnej

- spowoduje to także dalsze uprzedmiotowienie osób chorych i zupełne zepchniecie ich na margines życia społecznego


Dlaczego hospicja nie mogą prowadzić opieki hospicyjnej jako gospodarczej:

Opieka hospicyjna, która od 30 lat pozwala ofiarowywać wszechstronną pomoc osobom w ostatnim okresie życia według zasad określonych w idei hospicyjnej jest opieką bezpłatną i obejmowani są nią wszyscy, którzy wymagają tej opieki: ci którzy mają ubezpieczenie zdrowotne i ci bez ubezpieczeń zdrowotnych, bezdomni i samotni, w liczbie zawsze większej niż wynika to z podpisanego kontraktu z NFZ. Dlatego też potrzebne są dodatkowe środki finansowe, które hospicja otrzymują od ludzi dobrej woli i z odpisów podatkowych 1%.

Jako organizacje pozarządowe posiadające status organizacji pożytku publicznego prowadzące dotychczas opiekę paliatywną i hospicyjną jako zadanie publiczne w dziedzinie promocji i ochrony zdrowia zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. nr 234, poz. 1536 z póź. zm.)  stowarzyszenia i fundacje nie mogą prowadzić działalności gospodarczej jako działalności głównej. Oświadczenia o tym, że działalność gospodarcza ma bardzo niewielki wymiar składają  członkowie zarządów organizacji pozarządowych posiadających status OPP w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wszyscy ufamy, że do 30 czerwca 2012 roku uda się zakończyć proces legislacyjny. W przeciwnym razie chorzy mogą zostać pozbawieni niesionej przez hospicja profesjonalnej opieki medycznej.

Media przypominają, że ustawa o lecznictwie należy do tzw. pakietu zdrowotnego byłej minister Ewy Kopacz. Według dokumentu każdy, kto wykonuje jakiekolwiek usługi lecznicze, musi mieć status przedsiębiorcy.

Co  na to resort zdrowia?

Ministrowie zdrowia oraz pracy i polityki społecznej prowadzą rozmowy dotyczące sytuacji hospicjów, a także zakładów opieki zdrowotnej prowadzonych przez organizacje pożytku publicznego. Analizowane są propozycje i uwagi zgłaszane przez te podmioty – informuje Aleksandra Smolińska z biura prasowego MZ.

Skaj