Zryw poznańskich robotników do wolności w 1956 r. dał impuls powstaniu węgierskiemu

— mówił w niedzielę w Budapeszcie prezydent Andrzej Duda, który przybył na obchody 60. rocznicy rewolucji węgierskiej. Jak podkreślił, Polacy i Węgrzy „wielokrotnie krwią płacili za wolność”.

Przed pomnikiem gen. Józefa Bema prezydent spotkał się z Polakami przybyłymi na obchody 60. rocznicy wydarzenia.

Dziękuję naszym przyjaciołom Węgrom, że się tutaj zebrali. Dziękuję moim rodakom, dziękuję przedstawicielom klubów Gazety Polskiej, że tradycyjnie, jak co roku przyjechali do Budapesztu

— powiedział Duda.

Prezydent podkreślił, że 60. rocznica powstania węgierskiego i 60. rocznica Poznańskiego Czerwca są dla obu narodów niezwykle symboliczne.

Od ponad 250 lat mówimy: „Polak Węgier dwa bratanki”, ale to także historia wielkiej węgierskiej pomocy dla nas w 1920, w 1939, potem w latach II wojny światowej. Potem wsparcia węgierskiego w czerwcu 1956 roku i w jakimś sensie impulsu, który ten zryw poznańskich robotników do wolności, do godnego życia, dał powstaniu węgierskiemu

— mówił.

Jak podkreślił Andrzej Duda zarówno Polacy jak i Węgrzy „wielokrotnie krwią płacili za wolność”.

Może dlatego kiedy dziś głośno w Europie, my Polacy i Węgrzy, mówimy o suwerenności, niepodległości, to ta Europa Zachodnia nie bardzo w ogóle nas rozumie czasem. My wiemy ile suwerenność i niepodległość kosztuje i nie pozwolimy sobie ich odebrać. Dlatego od lat jesteśmy razem. Dlatego państwo od lat tutaj do Budapesztu właśnie na tę rocznicę przyjeżdżacie. Bardzo wam za to dziękuję

— zwrócił się do zebranych prezydent.

Bardzo wam za to dziękuję, dlatego jestem z wami jako Prezydent Rzeczypospolitej, także z wdzięczności dla pana prezydenta Jánosa Ádera, który przybył na naszą 60-rocznicę naszego, poznańskiego czerwca. Szanowni państwo, do zobaczenia dzisiaj podczas dalszych państwowych uroczystości. Boże mniej w swojej opiece Polskę, Boże błogosław Węgrów

– dodał prezydent Andrzej Duda.

Przypomniał, że prezydent Węgier Janosz Ader był w Polsce podczas obchodów 60. rocznicy Poznańskiego Czerwca.

Podczas spotkania przed pomnikiem gen. Bema głos zabrał także redaktor naczelny „Gazety Polskiej” Tomasz Sakiewicz. Jak mówił, „w 1956 roku narody Europy Środkowej nie mogły jeszcze zrzucić sowieckiej niewoli, pokazały jednak, szczególnie Polacy i Węgrzy, że nigdy nie będzie zgody na obcą niewolę”. Jak dodał, „my umiemy tworzyć międzynarodową wspólnotę, umiemy ją tworzyć nawet wtedy, kiedy obce imperia chcą nam tego zakazać”.

Polski prezydent jest jedynym szefem państwa z zagranicy, który został zaproszony na państwowe uroczystości upamiętniające rewolucję węgierską 1956 roku. Na placu Kossutha w Budapeszcie. Przemawiać będzie premier Węgier Wiktor Orban. Prezydent Polski również wygłosi tam przemówienie.

Przed uroczystościami prezydent Duda spotkał się z prezydentem Aderem, z ktorym powitali się niezwykle serdecznie.

Na cmentarzu w Rakoskeresztur Andrzej Duda złożył wieniec pod pomnikiem rewolucji 56 r. Prezydent złoży też kwiaty na grobie premiera Węgier z czasów rewolucji Imre Nagya oraz pod drzewcem upamiętniającym polskie ofiary i bohaterów powstania.

Pod pomnikiem gen. Józefa Bema prezydent spotkał się z Polakami przybyłymi na obchody 60. rocznicy wydarzenia.

Ostatnim punktem wizyty będzie udział prezydenta w inauguracji w Instytucie Polskim w Budapeszcie wystawy poświęconej rewolucji węgierskiej 1956 r. - „W walce o wolność zawsze jesteśmy razem” in memoriam 1956.

Powstanie węgierskie, nazywane również rewolucją węgierską, wybuchło 23 października 1956 roku. Jego uczestnicy domagali się przywrócenia wolności słowa i innych swobód obywatelskich oraz pełnej niezależności od ZSRR. Rozpoczęta 4 listopada interwencja wojsk sowieckich w ciągu kilku tygodni krwawo stłumiła powstanie. Władzę na Węgrzech przejął wówczas marionetkowy rząd Janosa Kadara.

Represje wobec uczestników węgierskiego powstania trwały jeszcze długo po ostatecznym zdławieniu wolnościowego zrywu. W czasie walk zginęło ponad 2500 osób. Po upadku powstania ponad 200 tys. ludzi wyemigrowało; kilkaset osób stracono a tysiące uwięziono.

PAP/mall