Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymali Jean-Pierre Sauvage, Sir J. Fraser Stoddart oraz Bernard L. Feringa za „zaprojektowanie i syntezę maszyn molekularnych”, na przykład sztucznych mięśni czy miniaturowych silniczków, niezbędnych do rozwoju nanotechnologii.
Nazwiska laureatów ogłosił w środę w Sztokholmie Komitet Noblowski. Sauvage, Stoddart i Feringa podzielą się po równo nagrodą w wysokości 8 mln koron szwedzkich (około 850 tysięcy euro).
Maszyny molekularne, nad którymi pracowali nagrodzeni Noblem z chemii naukowcy:
będą najprawdopodobniej wykorzystywane w rozwoju nowych materiałów, czujników i systemów przechowywania energii
—podkreśliła w uzasadnieniu Królewska Szwedzka Akademia Nauk.
Jak podkreślili członkowie Akademii, Sauvage dokonał pierwszego przełomu w 1983 r., kiedy połączył dwie cząsteczki w kształcie pierścienia w łańcuch. Kolejny krok wykonał Stoddart w 1991 roku, nawlekając taki pierścień na molekularną oś. Feringa zaś jako pierwszy opracował molekularny „silniczek” w 1999 r.
Sauvage (71 lat) jest emerytowanym profesorem University of Strasbourg i dyrektorem ds badań we francuskim CNRS. Stoddart (74 lat) jest profesorem chemii na Northwestern University w Evanston (Illinois, USA). Feringa (65 lat) jest profesorem chemii organicznej na holenderskim uniwersytecie w Groningen.
ann/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/swiat/310866-nagroda-nobla-z-chemii-przyznana