Międzynarodowy Trybunał Karny wychodzi z Afryki i zaczyna być groźny

Czytaj więcej Subskrybuj 50% taniej
Sprawdź
fot. PAP/EPA
fot. PAP/EPA

Dziś MTK rozszerza swój rzeczywisty zasięg. Prowadzi wstępne śledztwa w sprawach z Europy, Azji, Ameryki Południowej i Środkowej. Czas na przystąpienie Ukrainy.

Wstępne śledztwo w sprawie możliwych zbrodni wojennych przeciw obywatelom Państwa Palestyna, dokonanych w będącej jego częścią Strefie Gazy podczas wojny w 2014 roku, zaczął i ogłosił Międzynarodowy Trybunał Karny. Utworzony w 2002 roku, z siedzibą w holenderskiej Hadze, MTK jest w rzeczywistości więcej, niż sądem – składa się z sądu właściwego i z prokuratury ścigającej zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciw ludzkości. Wcześniej Państwo Palestyna nie było stroną traktatu założycielskiego – statutu MTK, nazywanego również Statutem Rzymskim – więc nie mógł on zajmować się zbrodniami na palestyńskim terytorium. Teraz palestyńska ratyfikacja wchodzi w życie i otwiera drogę.

Władze Izraela ostro zaprotestowały przeciw zaczętemu śledztwu. To oznacza brak ciągłości ich polityki, bo dotąd Izrael twierdził, że tylko palestyńskie grupy terrorystyczne popełniały zbrodnie wojenne, między innymi – ale nie tylko – przez używanie żywych tarcz. Międzynarodowy Trybunał Karny może wyjaśnić, jak było naprawdę, i skazać winnych po jednej stronie lub po obu stronach.

Międzynarodowy Trybunał Karny długo zajmował się tylko zbrodniami w Czarnej Afryce – na południe od Pustyni Sahara – z jedynym wyjątkiem Libii, położonej w arabskiej części tego samego kontynentu. Ale wybrana w 2013 roku na naczelnego prokuratora MTK prawniczka z Gany – Fatou Bensouda – rozszerzyła jego rzeczywisty zakres działania. Wstępne śledztwa toczą się teraz w sprawach z terytoriów Gruzji i Ukrainy w Europie, Afganistanu w Azji, Kolumbii w Ameryce Południowej i Hondurasu w Ameryce Środkowej. Zasięg staje się globalny, zgodnie z intencjami założycieli. Stronami statutu są już, licząc z Państwem Palestyna, 123 państwa ze wszystkich kontynentów i cywilizacji – blisko dwie trzecie liczby członków ONZ, równej 193.

Dziwi zatem, że Ukraina nie przystąpiła do statutu MTK, a tylko poddała się jego jurysdykcji tymczasowo – za okres rewolucji Euromajdanu i represji przed upadkiem reżimu Wiktora Janukowycza. Mając ambicje wejścia do organizacji zachodnich na czele z NATO i Unią Europejską, Ukraina nie powinna zwlekać. Zagrożony jej przystąpieniem do statutu jest między innymi prezydent Rosji Wladimir Putin.

Polska, wszystkie inne kraje UE, oraz wszystkie inne kraje NATO poza Stanami Zjednoczonymi Ameryki i Turcją, od dawna i w pełni uznają Międzynarodowy Trybunał Karny. Daleko mu do doskonałości, ale poprawia się, i jest nieskończenie lepszy, niż nic.

CZYTAJ TAKŻE: To zbrodnia wojenna. Jeśli zostanie uznana za akt terroryzmu, jej ranga będzie zaniżona, a sprawcy unikną odpowiedzialności przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych