Spółka Art-B, której właścicielami byli Bogusław Bagsik i Andrzej Gąsiorowski działała w latach 1989-1991. Szefowie firmy zasłynęli z tzw. oscylatora - wykorzystywania opóźnienia w księgowaniu operacji czekami rozrachunkowymi w bankach, co umożliwiało uzyskiwanie dodatkowych zysków z tytułu podwójnego oprocentowania czeków w czasie tzw. drogi pocztowej. Omijając prawo, mieli zarobić w ten sposób 4,2 biliona ówczesnych zł (420 milionów dzisiejszych zł). Operacje wyszły na jaw dzięki publikacjom prasowym w 1991 r. Bagsik twierdził, że nie było to przestępstwo i że nikt na oscylatorze nie stracił.

Szefowie spółki osiedli się w Izraelu, gdzie rozpoczęli interesy, inwestując m.in. w koncern paliwowy. Władze Izraela odmówiły ich ekstradycji (obaj mieli obywatelstwo izraelskie). Ostatecznie Bagsik został w 1994 r. zatrzymany w Szwajcarii, a w 1996 r. - wydany Polsce. Prokuratura postawiła mu pięć zarzutów, za które groziło do 15 lat więzienia, w tym wprowadzenia do obrotu czeków rozrachunkowych bez pokrycia i wyprowadzenia w ten sposób z polskiego systemu bankowego 424 mln zł. W 2000 r. warszawski sąd skazał go na 9 lat więzienia.

Materiały operacyjne dotyczące Bagsika to jedna z prawie 6,5 tysiąca jednostek archiwalnych tzw. zbioru zastrzeżonego, których wykaz pod koniec stycznia opublikował IPN. W wykazie znalazły się również jednostki archiwalne, które dotyczą m.in. sprawy operacyjnego rozpracowania krypt. „Aneta - 79/II” oraz rezydentury CIA w Warszawie (sprawa ta dotyczy oficer CIA kontaktującej się z płk. Ryszardem Kuklińskim), a także tzw. nielegałów, czyli oficerów SB podszywających się pod inne osoby.

Zdecydowana większość materiałów archiwalnych ze zlikwidowanego tajnego zbioru IPN, jak wynika z sygnatur i opisów, dotyczy dawnego wywiadu (Departament I) i kontrwywiadu (Departament II) MSW PRL. Są akta współpracowników tych służb, także najprawdopodobniej obywateli innych państw, oraz akta pracowników służb wraz z nazwiskami „legalizacyjnymi”.

gah/PAP