"Lida". Piękna opowieść o utraconym raju dzieciństwa

mat. prasowe
mat. prasowe

Lida, powieść poetycka autorstwa Aleksandra Jurewicza, jest chętnie wznawiana – obecnie przez gdyńskie wydawnictwo Latarnia – bo chętnie czytana. To piękna opowieść o utraconym raju dzieciństwa, który dla pięcioletniego bohatera znajdował się na Białorusi, w okolicach miasteczka Lida. Składają się na niego serdeczni ludzie, mówiący językiem „tutejszych”, bliskość i sąsiedzka pomoc mimo biedy, urokliwa, pełna tajemnic natura. Pełne liryzmu, ale i naturalizmu sceny obserwowane oczyma małego Alka są z czułością przywoływane przez dorosłego Aleksandra.  

Przez tę sielską krainę przetacza się jednak polityka. Przykładowo wciąż widoczne są tam ślady po II wojnie światowej, jak pamięć o bitwie polskich oddziałów z Armią Czerwoną pod Surkontami w 1939 r. Dziadek bohatera, więziony przez Niemców, w tym samym więzieniu, choć już pod administracją Rosjan, odbywał karę za odmowę przystąpienia do kołchozu. Jednym z kolejnych przejawów polityki wpływającej na życie mieszkańców okolic Lidy były fale wysiedleń. Szacuje się, że objęły one w latach 1955–1959 ponad 220 tys. osób zamieszkujących Kresy Wschodnie, legitymujących się przedwojennym polskim obywatelstwem. Polaków z Białorusi kierowano głównie na ziemie zachodnie, zwane odzyskanymi.

Rodzice bohatera Lidy mają szansę spełnić marzenie o życiu w mitycznej „Polszy”, choć za cenę rozstania z bliskimi i porzucenia „ajczyzny”. Po długiej podróży całą rodziną trafiają do Połczyna-Zdroju. W nowym miejscu osiedlenia repatrianci nie będą jednak przyjęci zbyt gościnnie, jako nieproszeni goście („kacapy”), z którymi trzeba się podzielić skromnym powojennym dorobkiem. Tym chętniej chłopiec będzie przywoływał obrazy dawnego życia. Bohater powieści, zanurzony w przeszłości, nie opuści jej de facto nigdy, choć ostatecznie jako dorosły znajdzie swoje miejsce w nowej rzeczywistości „w mieście nad wielką wodą”, czyli w Gdańsku. Jego silna uczuciowa więź z krainą dzieciństwa jest zarazem przedłużeniem więzi z ukochanym zmarłym ojcem. W wierszach zmieszczonych w tej książce powracają wątki opisane już w powieści – pamięci, tęsknoty, obrazów powracających z przeszłości, coraz bardziej zacierających się wspomnień.

Wydawnictwo Latarnia planuje wydawanie literatury pięknej oraz książek z zakresu historii, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych dziejów Polski. Pierwsza publikacja wydana przez tę oficynę łączy zatem oba kierunki, które będą przez nią eksplorowane. Zapowiada ona także współpracę przede wszystkim z polskimi autorami.

Poeta i pisarz Aleksander Jurewicz (ur. 1952) mieszka i pracuje w Gdańsku od czasów studiów, publikując książki prozatorskie i poetyckie. Największym uznaniem cieszy się spośród nich wydana w 1990 r. Lida, uhonorowana nagrodą Czesława Miłosza w roku następnym.

KSIĄŻKA DOSTĘPNANASZYM SKLEPIKU.

Dotychczasowy system zamieszczania komentarzy na portalu został wyłączony.

Przeczytaj więcej

Dziękujemy za wszystkie dotychczasowe komentarze i dyskusje.

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych.