Pomnik Anny Walentynowicz odsłonięto w Gdańsku. Monument powstał z inicjatywy miejscowego Stowarzyszenia „Godność”. Legendarna działaczka „Solidarności” zginęła 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem.

Pomnik Walentynowicz stanął przy skwerze jej imienia u zbiegu al. Grunwaldzkiej i ul. Waryńskiego, obok kamienicy, gdzie mieszkała przez wiele lat. Inicjatorem tej formy upamiętnienia legendarnej działaczki opozycji antykomunistycznej było działające w Gdańsku Stowarzyszenie „Godność”, skupiające więźniów politycznych i osoby represjonowane z lat 1980-1989. Uchwałę o powstaniu pomnika przyjęła 25 czerwca Rada Miasta Gdańska. Pieniądze na budowę pomnika pochodziły ze zbiórki społecznej. Zebrano ok. 90 tys. zł, głównie od członków „Solidarności”. Autorem monumentu jest Stanisław Milewski.

Odsłonięcia pomnika dokonali syn Anny Walentynowicz Janusz oraz jej wnuk Piotr Walentynowicz (gdański radny Prawa i Sprawiedliwości). Przemawiają prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, prezes Stowarzyszenia „Godność” Czesław Nowak, historyk i autor książki biograficznej o Walentynowicz Sławomir Cenckiewicz, współtwórca WZZ Wybrzeża Andrzej Gwiazda, wiceprezes PiS Antoni Macierewicz oraz przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda.

Anna Walentynowicz (1929-2010) zaangażowała się w działalność Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża w 1978 r. 7 sierpnia 1980 r. została dyscyplinarnie zwolniona ze Stoczni Gdańskiej, na pięć miesięcy przed przejściem na emeryturę. Decyzja dyrekcji wywołała 14 sierpnia strajk, w czasie którego powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Pierwszym postulatem protestujących robotników było przywrócenie Walentynowicz do pracy. Walentynowicz została członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ. Internowana w stanie wojennym; potem kilka razy aresztowana. W 1981 r. inwigilowało ją ponad 100 funkcjonariuszy i tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa. Zginęła 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem, w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.

Pierwszy pogrzeb Anny Walentynowicz na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku odbył się 11 dni po katastrofie, 21 kwietnia 2010 r. Drugi pochówek przeprowadzono 28 września 2012 r. po tym, jak okazało się, że jej ciało zostało zamienione ze zwłokami innej ofiary katastrofy smoleńskiej.

Slaw/ PAP