To prawdziwy skandal! Szokujące błędy w tegorocznym teście dla gimnazjalistów. Egzaminatorze, przeegzaminuj się sam!

Ekspertom, którzy dostali do konsultacji tegoroczny egzamin gimnazjalny z j. polskiego włos zjeżył się na głowie. W cytowanym tekście „Dziadów Cz. II” Adama Mickiewicz popełniono liczne błędy. Kompromitujące błędy znalazły się także w pytaniach zamkniętych do tekstu.

Dzieci ze świetnego warszawskiego gimnazjum miały problemy z odpowiedzią na jedno z pytań, bo…nie można na nie było odpowiedzieć w oparciu o zamieszczony tekst.

— mówi Ewa Hoffmann-Piotrowska, historyk literatury na Wydziale Polonistyki UW.

O co chodzi? Ewa Hoffman-Piotrowska tłumaczy mi skąd mogły wziąć się błędy w przytaczanym na egzaminie fragmencie „Dziadów. Cz. II”.

Tekst nie pochodzi z wydania krytycznego dzieł Adama Mickiewicza, które jest podstawą do pracy dla każdego polonisty. Zasadą jest to, żeby korzystać z najnowszego wydania naukowego. Wie o tym każdy przeciętny student polonistyki

— mówi Hoffman-Piotrowska.

Dlatego w zacytowanym fragmencie znalazło się ponad 10 usterek interpunkcyjnych i leksykalnych (w tym również takie, które wpływają na sens tekstu), np.:

Jest: Śmieje się pierzchliwie Zosia. Powinno być: Śmieje się pierzchliwa Zosia.

Jest: Przykro mi, bez ustanku/Wiatr mną jak piórkiem pomiata. Powinno być: Przykro mi, że bez ustanku/Wiatr mną jak piórkiem pomiata.

— wylicza Ewa Hoffmann-Piotrowska.

To oczywiście nie wszystkie wpadki związane z testem. Przyjrzymy się zadaniu trzeciemu.

Zadanie 3.

Które wypowiedzenie zawiera informację o przeszłości Dziewczyny? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

A. Nieznajomym ogniem pałam.

B. Wyglądam kogoś za każdym szelestem.

c. Ani wzbić się pod niebiosa, ani ziemi dotknąć nie mogę.

D. Lecz i z Józia, i z Antosia śmieje się pierzchliwie Zosia.

Eksperci zwracają uwagę, że za poprawne można uznać odpowiedzi A, B i D, ponieważ wszystkie odnoszą się do przeszłości Dziewczyny: A i B do jej sytuacji po śmierci - także wcześniejszej niż czas, w którym zjawia się na uroczystości Dziadów (to kategoria przeszłości), D - do okresu ziemskiego życia bohaterki.

Pytań, co do których można mieć wątpliwości jest w tym egzaminie więcej.

Zabawniejsze jednak jest to, że pojawiły się takie pytania, w których żadna odpowiedź nie jest prawidłowa. Chodzi tu np. o zadanie 8.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Z Dziadów Cz. II dowiadujemy się, że Dziewczyna odkupi swoje winy, gdy

A. poprosi o dwa ziarenka gorczycy.

B. odwzajemni uczucia ziemskich zalotników.

C. miną dwa lata jej tułaczki między niebem a ziemią.

D. odbędzie się uczta przygotowana przez młodzieńców.

I tu niespodzianka!

W zadaniu BRAK poprawnej odpowiedzi

— zwraca uwagę Ewa Hoffmann-Piotrowska.

Chodzi o to, że trzon zadania odsyła ucznia do całości dramatu Mickiewicza. We fragmencie, który nie został przytoczony w arkuszu, Guślarz mówi:

Lecz nie płacz, piękna dziewico!

Oto przed móją źrzenicą

Odkryto przyszłe wyroki:

Jeszcze musisz sama jedna

Latać z wiatrem przez dwa roki,

A potem staniesz za niebieskim progiem.

Odpowiedź C nie jest więc prawdziwa, bo dziewczyna, aby odkupić winy musi tułać się między niebem a ziemią dłużej niż dwa lata (czas, który już spędziła w zaświatach, + jeszcze 2 lata).

I tak autorzy testu chcieli przyłapać uczniów na nieznajomości nieistotnego dla treści dramatu szczegółu, a przyłapali się sami. Może to znak, że lepiej powtórzyć gimnazjum niż gimnazjalistów testować. Błędy pojawiły się także w zadaniach z matematyki. Skoro przygotowanie testów jest tak trudne, to może lepiej z tego egzaminu w ogóle zrezygnować? W ten sposób można zaoszczędzić mnóstwo pieniędzy, masę nerwów gimnazjalistów i uchronić Komisję przygotowującą egzaminy przed kompromitacją.