Były premier Jan Olszewski, założyciel Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Jerzy Owsiak oraz wybitny polski chirurg naczyniowy prof. Mieczysław Szostek zostali w czwartek honorowymi obywatelami Warszawy.

Uroczystość nadania tytułów odbyła się na Zamku Królewskim podczas dorocznej sesji Rady Warszawy w przeddzień głównych obchodów 70. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. Podczas uroczystej sesji wręczono też nagrody m.st. Warszawy.

Spośród wyróżnionych tytułem honorowego obywatela stolicy na uroczystość przybył osobiście tylko prof. Mieczysław Szostek; tytuł w imieniu Jana Olszewskiego odebrała jego żona Marta; wystąpienie z podziękowaniem Jerzego Owsiaka zostało odtworzone z nagrania (Owsiak przebywa w Kostrzynie nad Odrą, gdzie w czwartek rozpoczyna się Przystanek Woodstock).

Prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz podkreśliła, że honorowy obywatel Warszawy jest wzorem postawy społecznej i autorytetem moralnym.

Szczególnie serdecznie pragnę pokłonić się honorowym obywatelom Warszawy i powstańcom warszawskim

— powiedziała.

Gronkiewicz-Waltz podkreśliła, że Rada Warszawy doceniła ich zasługi, dorobek zawodowy i społeczny, a także postawę życiową i system wartości.

W czasach ogromnych zmian w języku, w czasach gdy coraz rzadziej stykamy się z pojęciem honoru, pragnę zapewnić w imieniu samorządowych władz Warszawy i jej mieszkańców, że honorowy obywatel Warszawy pozostaje dla nas wzorem postawy społecznej i autorytetem moralnym

— powiedziała.

Prezydent miasta przekazała powstańcom wyrazy uznania i podziękowania za ich heroiczną walkę.

Pragnę podziękować powstańcom warszawskim i ich rodzinom za pamięć o poległych kolegach, za kultywowanie przez lata pamięci o powstaniu, za odwagę przekazywania tej pamięci i prawdy historycznej. Rocznice żadnego innego wydarzenia w historii naszej stolicy nie były tak spontanicznie obchodzone przez jej mieszkańców, jak dzień 1 sierpnia

— podkreśliła.

Przewodnicząca Rady Warszawy Ewa Malinowska-Grupińska podkreśliła, że honorowi obywatele dla wielu są wzorem do naśladowania.

Wszyscy oni należą do elitarnej grupy obywateli świadomych wspólnego dobra (…). Należą do warstwy społecznej gotowej do wyrzeczeń i poświęceń

— powiedziała Malinowska-Grupińska.

Tradycja nadawania godności honorowego obywatela sięga w Warszawie 1918 r. Jako pierwszego uhonorowano Józefa Piłsudskiego. Rada miasta nadawała tytuł w latach 1918-1929 osobom szczególnie zasłużonym dla stolicy. Tradycję wznowiono w 1992 r. Wyróżniona w ten sposób osoba (dotychczas było ich 68) otrzymuje akt nadania, odznakę i legitymację.

Przyznanie tytułu honorowego obywatela stolicy jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców.

Jan Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 r. w Warszawie, w związanej z PPS rodzinie kolejarskiej. W czasie okupacji działał w Szarych Szeregach, był łącznikiem w powstaniu warszawskim. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 60. bronił w procesach politycznych m.in. Jacka Kuronia, Karola Modzelewskiego, Melchiora Wańkowicza, Janusza Szpotańskiego, Wojciecha Ziembińskiego.

W 1975 r. podpisał „List 59” - protest przeciw poprawkom wprowadzającym do konstytucji PRL zapis o przewodniej roli PZPR i sojuszu z ZSRR. W 1976 r. bronił w sądach robotników Radomia i Ursusa. Współpracował z KOR i Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. W 1980 r. doradzał „Solidarności” i Lechowi Wałęsie.

Był pełnomocnikiem rodziny ks. Jerzego Popiełuszki podczas procesu jego zabójców z SB. W stanie wojennym współpracował z episkopatem i podziemną Solidarnością. Bronił w sądach m.in. Lecha Wałęsę, Zbigniewa Romaszewskiego i Zbigniewa Bujaka.

Jako członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie uczestniczył w rozmowach Okrągłego Stołu.

Premierem był od grudnia 1991 r. do czerwca 1992 r. Jego rząd upadł po ujawnieniu przez szefa MSW Antoniego Macierewicza archiwaliów SB - listy polityków figurujących w archiwach MSW jako konfidenci komunistycznych służb specjalnych. Na liście tej znajdował się m.in. Wałęsa, który 4 czerwca 1992 r. wnioskował o odwołanie premiera.

Olszewski został doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który odznaczył go Orderem Orła Białego.

Jerzy Owsiak - twórca i prezes Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy - urodził się w 1953 r. w Gdańsku. Założona przez niego fundacja od ponad 20 lat organizuje zbiórki na konkretny, wcześniej wytyczony medyczny cel. Podczas 22 finałów zebrano ponad 581 mln zł. Środki te wykorzystano na zakup sprzętu dla ponad 650 placówek medycznych w całej Polsce.

Owsiak został uhonorowany m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju działalności państwowej i publicznej.

Prof. Mieczysław Szostek to związany od lat z Warszawą jeden z najwybitniejszych polskich chirurgów naczyniowych. W latach 90. był prezydentem Europejskiego Towarzystwa Chirurgów Naczyniowych, którego członkiem zarządu nadal pozostaje. Jest też prezesem Fundacji Rozwoju Chirurgii Naczyniowej.

Szostek przez wiele lat zasiadał w stołecznej radzie narodowej; w latach 1981-1990 był jej przewodniczącym. W latach 1985-1989 był posłem na Sejm. Był zaangażowany w prace komisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw zmieniających przepisy dotyczące rad narodowych i samorządu terytorialnego, która stworzyła podstawy do zmian systemu samorządowego po 1989 r.

mc,PAP