W ostatnich 9 latach Trójmorze stało się najważniejszą platformą współpracy regionalnej; wspólne projekty ułatwiły odejście od rosyjskich surowców, są też kluczowe dla wspólnego bezpieczeństwa m.in. dla mobilności wojsk – mówił prezydent Andrzej Duda podczas Forum Biznesu Inicjatywy Trójmorza w Wilnie.

Prezydent Duda wraz z m.in. przywódcą Litwy Gitanasem Nausedą wziął udział w Forum Biznesu Inicjatywy Trójmorza, zorganizowanym na marginesie odbywającego się w stolicy Litwy szczytu Inicjatywy Trójmorza, w którym wezmą udział liderzy państw regionu. W Forum Biznesu bierze udział ponad 1000 przedsiębiorców ze wszystkich państw inicjatywy, w tym ok. 130 z Polski.

Andrzej Duda na Forum w Wilnie

Prezydent podczas wystąpienia podczas panelu dyskusyjnego „3SI: Building resilience and prosperity” zwracał uwagę na infrastrukturalny wymiar Inicjatywy. Jako przykład udanej współpracy regionalnej w tym zakresie wskazywał Polskę i Litwę i wspólne inwestycje, jak np. wybudowanie interkonektora gazowego łączącego oba kraje czy trwającą budowę linii kolejowej Rail Baltica, łączącą kraje bałtyckie z Polską i resztą Europy.

Nie ma wątpliwości, że w ciągu ostatnich 9 lat Trójmorze stało się najważniejszą platformą współpracy gospodarczej w naszej części Europy

– ocenił prezydent. Dodał, że zrealizowane i powstające projekty infrastrukturalne – jak terminale LNG nad Bałtykiem i Adriatykiem, trasy Via Carpatia czy Rail Baltica – przyczyniły się do rozwoju i odporności gospodarki całej UE.

Jak mówił, „przez ostatnich 15 lat nasze kraje były wśród najszybciej rozwijających się w Unii Europejskiej”.

Jesteśmy napędem europejskiej gospodarki

– ocenił Duda.

Rozwój infrastruktury

Prezydent zaznaczył, że mimo to rozbudowa wszelkiego rodzaju infrastruktury jest wciąż kluczowa, zwłaszcza dla rozbudowy odporności regionu wobec zagrożeń związanych m.in. z inwazją Rosji na Ukrainę. Jak ocenił, już po pełnoskalowym ataku rosyjskim na Ukrainę infrastruktura państw Trójmorza pozwoli krajom regionu w dużej mierze uwolnić się od rosyjskich surowców energetycznych.

Duda zwrócił także uwagę na kwestie infrastruktury transportowej w kontekście transportu wojsk. Jak wskazał, kluczowe jest posiadanie w regionie zdolności do szybkiego przerzucania wojsk – drogami, przez porty morskie czy liniami kolejowymi – w razie zagrożenia. Zaznaczył, że konieczna jest ciągła adaptacja całego regionu do wyzwań stwarzanych przez agresywną politykę Rosji.

Trójmorze a Ukraina

Prezydent, pytany o przyszłość Inicjatywy Trójmorza i ewentualne dołączenie do niej Ukrainy, podkreślił, że Ukraina jest już – obok Mołdawii – strategicznym partnerem Trójmorza, ale by zostać pełnym członkiem, musi należeć do Unii Europejskiej.

Nauseda dodał, że państwa Trójmorza mogą i powinny robić więcej, by ułatwić Ukrainie proces akcesji do UE, tak by nastąpiła ona „tak szybko, jak to możliwe”. Wyraził nadzieję, że Ukraina mogłaby stać się częścią wspólnoty europejskiej np. w 2027 roku, podczas prezydencji Litwy.

Prezydent Litwy przestrzegł, że państwa Trójmorza i UE wciąż nie są przygotowane do integracji rynku ukraińskiego z unijnym, ale zaznaczył, że odpowiednie przygotowanie trójmorskiej infrastruktury – np. linii kolejowych czy dróg do bałtyckich portów dla eksportu towarów z Ukrainy poza UE – mogłoby znacząco ułatwić ten proces.

Szczyt w Wilnie to dziewiąty w historii Inicjatywy Trójmorza; poprzedni odbył się we wrześniu 2023 roku w Bukareszcie. W tym roku do Wilna oprócz przywódców państw Inicjatywy przybył także prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który weźmie udział w szczycie.

Inicjatywa Trójmorza zrzesza Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry, a od września ubiegłego roku do Inicjatywy dołączyła Grecja, natomiast państwem stowarzyszonym – obok Ukrainy – została Mołdawia. W tym roku do grona strategicznych partnerów dołączyć ma Japonia.

CZYTAJ TAKŻE:

—Obchody Święta Narodowego Litwy z udziałem polskiej pary prezydenckiej! Prezydent Duda: „Wilno i Warszawa są bliżej siebie niż kiedykolwiek”

—System planowania obronnego zostanie wzmocniony! Prezydent Duda: To szczególnie pilna kwestia z punktu widzenia bezpieczeństwa

—Odprawa przed szczytem NATO. Prezydent: Z Warszawy popłynie silny sygnał; Szef MON: Liczymy na jasne stanowisko ws. Ukrainy

PAP/bjg