Czy w tych wyborach można szukać podobieństwa z np. wyborami w Stanach Zjednoczonych i odrzuceniem przez społeczeństwo rządów oligarchii? Czy powszechne wśród Francuzów jest poczucie konieczności zmian w kraju?

Szukać zawsze można… Ale - tak, jakieś podobieństwa oczywiście są. Nie należy jednak wrzucać Trumpa, Brexitu i wyborów we Francji do jednego worka. Pod tym względem Francja może rzeczywiście jest tym słynnym „wyjątkiem”, w mierze, w jakiej rządy we Francji zawsze były oligarchiczne; zawsze była „klasa polityczna” i ogromny rozziew między nią a resztą społeczeństwa. Prawdą jest jednak, że ten rozziew w ostatnich latach stał się przepaścią i nawet Francuzi marzą o zmianie. Tylko nie bardzo wiedzą, na czym ta zmiana miałaby polegać, prócz większej przejrzystości i demokratyczności. Francuskie „acquis sociaux” są acquis na amen; jak dotąd żadnemu rządowi nie udało się ich nawet nadgryźć. Unię Francuzi kochają i o wyjściu z niej nikt szczególnie nie marzy.

Jaką rolę w tych wyborach odegra islam? Czego Francuzi oczekują od przyszłego prezydenta w związku z tą kwestią?

Na pewno większość z nich - prócz tych na antysemickiej islamo-lewicy, którzy wyją o „islamofobii” - oczekuje czegoś bardziej konkretnego niż obietnic, że wszystko będzie dobrze i wszyscy jesteśmy Charlie, pobożnych frazesów, okrzyków „pas d’amalgame!”, multikulturalnych programów i pobłażliwości dla islamistów bo mieli trudne dzieciństwo i są prześladowani wskutek “islamofobii”. Mimo to można mieć nadzieję, że nie skłoni ich to to głosowania na Le Pen.

not. Kamil Kwiatek