Wiedza historyczna Polaków jest dość słaba. A zwłaszcza jeśli chodzi o wydarzenia na Wołyniu, gdzie dokonano trzeciego ludobójstwa na Polakach w czasie II Wojny Światowej.

— powiedziała Ewa Siemaszko w rozmowie z Marcinem Wikło w programie „Cztery strony” na antenie TVP Info.

Siemaszko była konsultantką filmu „Wołyń” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

Film jest środkiem, który dociera do wyobraźni, do intelektu w sposób wyraźny. Dlatego jego rola może być znacząca.

— mówiła badaczka ludobójstwa na Wołyniu.

W filmie pokazana jest prawda historyczna. Jednak nie można od tego typu filmów oczekiwać stylu dokumentacyjnego i idealnej wierności. Ale wymowa i konstrukcja akcji jest zgodna z faktami historycznymi. Smarzowski ma instynkt historyka. Potrafił doskonale ustawić przebieg wydarzeń tak, by powstał prawidłowy obraz stopniowego narastania nienawiści, wrogości, grozy, aż do kulminacji gdzie dzieje się straszliwa zbrodnia.

— powiedziała.

Jestem po lekturze kilku tysięcy świadectw. Atmosfera i sytuacje, które Smarzowski pokazał występują prawie we wszystkich. Stanowią prawidłowość, którą wyciągamy z poszczególnych świadectw. Można wysnuć wniosek, że plan OUN był realizowany stopniowo, był świadomie i konsekwentnie realizowany. Niemożliwe jest rzucić tylu ludzi do mordowania. Trzeba było to starannie i długotrwale planować. Wojna była dobrym czasem na rozwinięcie tego co nacjonaliści ukraińscy zaplanowali już w latach 30.

— dodała.

Parlamentarzyści mieli problem z poprawnością polityczną. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego i danych zebranych na temat tej zbrodni nie ma wątpliwości, że było to ludobójstwo. Polacy byli mordowani tylko dlatego, że byli Polakami. Pion śledczy IPN w toku śledztw jednoznacznie stwierdza, że dokonano ludobójstwa

— powiedziała.

Siemaszko mówiła też o roli Ukraińców w Holocauście. Ukraińscy nacjonaliści pomagali Niemcom w mordowaniu Żydów, często robiąc to z własnej inicjatywy. Dziś próbują ten fragment historii przemilczeć.

Tam w planie nie byli tylko Polacy. Polacy byli najważniejszą grupą do eliminacji, ale nacjonaliści ukraińscy mieli też udział w Holocauście. Policjanci ukraińscy, którzy przeszli do UPA wcześniej brali udział właśnie w Holocauście. Wcześniej członkowie bojówek ukraińskich bez pomocy Niemców mordowali Żydów. OUN chciała zbudować państwo bez innych narodowości

— powiedziała Siemaszko.

Można mieć problemy z przyznaniem się do takich potworności. Smarzowski nie pokazał wszystkich. Ludobójstwo wołyńskie było to genocidium atrox - ludobójstwo dzikie, barbarzyńskie, okrutne. Sposoby zadawania śmierci i cierpienia są przerażające.

— mówiła Siemaszko.

Siemaszko mówi wprost, że nasi wschodni sąsiedzi nie chcą zaakceptować prawdy o ludobójstwie na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej.

Ukraińcy tej prawdy nie chcą, zakłamują ją, a często mówią nawet, że to się Polakom należało, że sami do tego doprowadziliśmy. Takich usprawiedliwień przyjąć nie można

— stwierdziła.

Ci, którzy przyjmują propagandę probanderowską, pronacjonalistyczną nie zdają sobie sprawy, że OUN była organizacją terrorystyczną o faszystowskim profilu, nawet z elementami nazistowskimi. Gdyby to OUN zdobyła władzę, to biada Ukraińcom. Ukraina byłaby państwem terroru, państwem totalitarnym.

Odmowa wstąpienia do UPA kończyła się śmiercią.

Siemaszko zgodziła się też, że odwet sił polskich był jedynie incydentem, patrząc na skalę ludobójstwa przeprowadzonego przez ukraińskich faszystów z UPA.

Dążyli do całkowitego unicestwienia Polaków. Chcieli ściągnąć z powrotem Polaków, którzy uciekli, tylko po to, by ich zamordować. A podziemie polskie apelowało, by nie przeprowadzać odwetu. Z jednej strony są rozkazy mordów, z drugiej polski rozkaz zaniechania odwetu

— powiedziała polska naukowiec.

mly

Nigdy niepublikowane drukiem relacje tych, którzy przeżyli wołyńską rzeź w 1943 roku: „Wołyń. Bez komentarza”. Książka do kupienia „wSklepiku.pl”!