Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.

Z czego wynikała nieudolność działania m.in. prokuratury i organów ścigania wobec takich afer jak Amber Gold?

Brak zainteresowania tą kategorią przestępczości mimo wielu niepokojących sygnałów wręcz zdumiewa i budzi ogromny niepokój o stan państwa. Sprawy o ogromnym kalibrze trafiały do prokuratur rejonowych, gdzie prokuratorzy mieli pilnych 200 innych spraw. A byli rozliczani w znacznej mierze z efektów statystycznych oraz ze spraw głośnych dla pewnych środowisk, np. przestępstw dotyczących mowy nienawiści. Sprawy gospodarcze były zaś przyjmowane niechętnie, bo  prokuratorzy spotykali się z głośną krytyką, że ingerują w swobodę działalności gospodarczej. Brak zainteresowania szedł w parze z brakiem asystentów wyspecjalizowanych w analizie typowej dla tego rodzaju przestępczości, np. analizie dokumentów księgowych.

Minister Ziobro mówił, że wydał wytyczne dla prokuratorów dot. ścigania przestępstw finansowych. Czego one dotyczą i jakie skutki mają przynieść.

Prokurator Generalny przede wszystkim wskazał, że czynności podejmowane przez prokuratorów już od wstępnego etapu postępowania powinny być ukierunkowane na ustalenie kierowniczych sprawców. Tym samym prokuratorzy nie powinni poprzestawać na zidentyfikowaniu samych „słupów”, po to żeby jak najszybciej zamknąć sprawę. Po wykonaniu tych czynności prokuratorzy powinni zastosować lub wystąpić z wnioskiem o zastosowanie środków zapobiegawczych oraz wydać postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym. Prokuratorzy powinni również dążyć do ustalenia stanu majątkowego podejrzanych i praw majątkowych, które mogą stanowić przedmiot zabezpieczenia. Są to absolutnie kluczowe elementy, bez których późniejsze wykonanie orzeczeń o przepadku lub grzywnie jest zwyczajnie niemożliwe. Obecnie wielu prokuratorów szczerze przyznaje, że w ogóle o tych kwestiach nie myślą, skupiając się tylko na udowodnieniu znamion. O każdym zawiadomieniu o przestępstwie mają być informowani specjalni koordynatorzy w Prokuraturach Regionalnych lub w Prokuraturze Krajowej. Jeśli uznają oni, że może to być proceder na dużą, ogólnopolską skalę, pojedyncze postępowania prowadzone w różnych regionach kraju będą łączone. Koordynatorzy pomogą także we współdziałaniu z innymi instytucjami państwa, odpowiedzialnymi za zwalczanie przestępstw finansowych. Będą koordynować pracę m.in. organów skarbowych, Komisji Nadzoru Finansowego, policji a nawet ABW.

Jakie są szanse na zmianę mentalności prokuratorów i organów ścigania?

Nie da się tego zrobić od razu, jedną decyzją, wytyczną czy zmianą przepisu. To proces. Wymaga m.in. zmiany w kształceniu i szkoleniach, potrzebna jest też zmiana całej filozofii systemu kontroli pracy prokuratorów czy sędziów. Nie mogą jak dotychczas być oceniani ze statystyk, na zasadzie: im więcej załatwionych spraw, tym lepiej. Musi się zacząć liczyć jakość ich pracy, sposób załatwienia sprawy a nie ich liczba. Prokuratorzy to naprawdę zdolni i inteligentni ludzie, którzy są oddani Polsce. Trzeba im tylko zapewnić warunki i środowisko pozwalające na działanie.

Minister Patryk Jaki zapowiedział na jesień wielką reformę sądowniczą. Na jakim etapie są prace nad reformą i jakie zmiany ma przynieść?

Reforma jest na zaawansowanym etapie i zostało już podjętych wiele działań, które ją przybliżają do ostatecznych kompleksowych rozwiązań. Reforma usprawni działanie całego wymiaru sprawiedliwości. Prace jednak wciąż trwają, należy bowiem pamiętać, że sądownictwo targane jest przez wiele problemów, na które od lat zwracali uwagę sami sędziowie.

Rozmawiał Kamil Kwiatek.

Strona 2 z 2