Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.

Gdy szukałem czegoś, przy okazji powrotu do rodzinnego domu na święta, zupełnie przypadkiem wpadła mi w ręce pewna książka. Bożonarodzeniowy klimat sprzyja lekkiej formie, zatem tytuł i autora tej lektury podam na końcu tego tekstu, na razie odnotujmy tylko, że jest to postać ważna dla oddających władzę i wpływy elit, postać niezwykle mocno i ostro broniąca status quo.

Kartkowałem tę publicystyczną książkę z narastającym zdziwieniem i rozbawieniem, notując gdzieś na marginesie najlepsze smaczki. Poniżej 20 cytatów (niektórych nieco przydługich, za co przepraszam), które dobrze oddają ówczesnego ducha, mentalność i poglądy autora oraz to, jak widział i oceniał III RP. Na wnioski przyjdzie czas po ich przeczytaniu lub choćby po pobieżnym przejrzeniu.

Krótkie wycinki z książki (napisanej, nawiasem mówiąc, w większości w stylu wypracowania i trącącej kiczem) czasem są wyrazem ogólnych refleksji, a często dotyczą spraw konkretnych: mediów, korupcji czy rozliczenia z komunizmem. Ale do rzeczy, zacznijmy tę małą zabawę.

Cytat numer 1.

Co widzimy? Demokrację, która w dużym stopniu jest jednodniowa - ograniczająca się do dnia, w którym wrzucamy do urny kartkę wyborczą, jeśli oczywiście w ogóle fatygujemy się głosować. Nie ma równości. Nawet nie równości tego, co mamy. Tej nie ma i już nie będzie. Nie ma równości wobec prawa, bo jaka jest równość w kraju, w którym uczciwego biznesmena pakuje się do aresztu, ponieważ nie chce płacić łapówek politykom, a inny, nieuczciwy biznesmen czy polityk, zostaje na wolności, bo trzyma z władzą. (…) Nie ma sprawiedliwości, bo co to za sprawiedliwość, na którą trzeba czekać latami, dobijając się do zapchanego innymi sprawami sądu. Nie ma prawdziwej telewizji publicznej, bo co to za telewizja publiczna, która służy nawet nie państwu, ale rządowi i rządzącej partii. Nie ma prawdziwej służby cywilnej, bo partyjni notable konsekwentnie pozbywają się wykształconych urzędników chcących służyć państwu, zastępując ich partyjnymi mianowańcami służącymi partii i sobie. Mamy rozciągniętą na całą Polskę sieć interesów i interesików łączących polityków wszelkiego szczebla z gospodarką - prywatną, a państwową w szczególności.

Cytat numer 2.

Być może większym problemem jest fakt, że nikt nie ma moralnego prawa żądać jakichkolwiek wyrzeczeń od ludzi, którzy dzień po dniu i tydzień po tygodniu widzą na własne oczy na szczytach władzy i na jej pośrednich szczeblach i szczebelkach tyle sobiepaństwa, korupcji, złodziejstwa, buty, arogancji i traktowania państwa jak swej własności.

Cytat nr 3.

Będę się też upierał, że o wiele gorszy niż kryzys świata polityki jest postępujący zanik poczucia wspólnoty, poczucia, że mamy wspólny cel, że na tym wózku jedziemy razem, że mamy wobec siebie obowiązki, że to wszystko nie jest jakąś grą o sumie zerowej - że albo wszyscy wygramy, albo ogromna większość z nas, poza paroma oligarchami i nielicznymi szczęściarzami, z kretesem przegra.

Cytat numer 4.

Nie byłoby źle, gdyby słowa: „Polska”, „patriotyzm”, „ojczyzna”, „naród” wróciły do naszego słownika. Ostatnio z niego wyparowały, bo jakoś tak brzmią obco, nie pasują, może gdzieś się w głowie kołaczą, ale do języka im bardzo daleko.

Cytat numer 5.

[Trzeba] sprawić, by nasze państwo zaczęło nam służyć, choć można mieć pewność, że ono samo będzie stawiało opór. Ograniczyć rolę państwa w gospodarce, by była ona naprawdę rynkowa, a jednocześnie wykonać wielki wysiłek, by ci, którzy naprawdę potrzebują opieki, mieli ją zapewnioną. Doprowadzić do otwarcia systemu politycznego, choć ci, którzy są w środku, będą pilnować, by nikt do środka nie wszedł. Upublicznić media, choć ci, którzy nam je ukradli, uznają je już za swoją własność i na pewno nie zamierzają ich oddać. Ograniczyć władzę naszych oligarchów, choć wydają się oni wszechwładni.

Cytat numer 6.

Nie przez przypadek owych cwaniaków, bandytów i złodziejaszków zwykle nie spotyka żaden ostracyzm. (…) Skandali i wielkich kompromitacji co niemiara, a wstydu nie ma. Rumieniec wstydu? To już chyba tylko dla nastolatek. Bohater największej afery III RP nie chowa się po kątach, nie unika wzroku bliźnich, ale wyzywająco patrzy im prosto w oczy, ostentacyjnie paląc kolejne wielkie cygaro. W jego obronie, może i pod presją, ale presji jednak ulegając, staje kilkadziesiąt osób ze świecznika. Kilkadziesiąt innych już podobno przestępuje z nogi na nogę, bo jak już nasz Lew dostanie wyrok w zawieszeniu, to będzie z nim można zrobić kilka nowych interesów. Solidarność 2003.

Cytat numer 7.

Problem w tym, że wielu odmawia wszystkim, także Kościołowi, prawa do stosowania jakichkolwiek moralnych sankcji. „Kościół? Niech się nie miesza”. Wymagamy już więc od niego nie tylko, by nie mieszał się do polityki, ale też, by się nie mieszał do niczego. Zachowujemy się, jakbyśmy chcieli, by pozostał instytucją usługową - chrzciny, śluby, pogrzeby - oczywiście zastrzegamy sobie prawo do krytyki Kościoła, że za te usługi pobiera od nas za dużo. Przecież każda instytucja usługowa musi być poddawana krytyce. Jak nie Kościół, bo coś nam każe, to może istotnie „róbta, co chceta”?

Cytat numer 8.

Chwała Owsiakowi, że znalazł sposób, by dotrzeć do naszych serc i kieszeni, ale ciekawe, czy znalazłby drogę do naszych portfeli, gdyby udał się do nich przez nasze głowy. Gdy widzę młodych ludzi z puszkami zbierających na Wielką Orkiestrę, płacę, ale serduszka wolę sobie nie przylepiać. Bo to chyba trochę za mało, żeby kupić dobre samopoczucie i plakietkę „jestem taki fajny, jak wy, jak my wszyscy”. Może taka terapia jest potrzebna, ale wydaje mi się zbyt prosta. Gratulacje dla Owsiaka, że potrafił złapać kontakt z młodzieżą, ale udało mu się tak po części dlatego, że nigdy jej nie karci, a zawsze jej schlebia. Efekt? Owsiak krzyczy w Żarach do młodych: „Jesteście przyszłością Polski”. A przyszłość wsiada do pociągów i je demoluje. Ja do pociągu z taką przyszłością nie wsiadam.

Ciąg dalszy na następnej stronie.

Strona 1 z 3