Wprowadzenie kary śmierci wymagałoby wystąpienia Polski z UE lub spowodowałoby zawieszenie praw członkowskich. Wnioskodawcy powinni uprzedzać

nmf.ms.gov.pl
nmf.ms.gov.pl

Wszyscy politycy i eksperci wnioskujący ponowne wprowadzenie kary śmierci w Polsce powinni lojalnie uprzedzać naród, że wymagałoby to wcześniejszego wystąpienia z Unii Europejskiej, lub spowodowałoby zawieszenie praw członkowskich, albo nawet uznanie przez pozostałych członków, że traktaty unijne przestały stosować się do Polski, więc jej członkostwo wygasło. Kara śmierci jest sprzeczna z najwyższym prawem Unii: Kartą Praw Podstawowych, mającą moc równą Traktatowi o UE i Traktatowi o Funkcjonowaniu UE w kształcie ustalonym przez Traktat Lizboński, gdy wszedł w życie w 2009 roku. Karta Praw Podstawowych UE stwierdza w ustępie 2 artykułu 2, nazwanego „Prawo do życia”:

Nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu.

Państwo zamierzające nie uznawać tego zapisu i chcące uniknąć obłudy powinno uczciwie wystąpić z Unii. Prawo do wystąpienia przysługuje każdemu państwu na mocy artykułu 50 Traktatu o UE. Alternatywą dla wystąpienia byłoby wynegocjowanie z pozostałymi 27 państwami członkowskimi – bo zmiany traktatów wymagają jednomyślności – usunięcia zakazu kary śmierci, lub uczynienia go opcjonalnym, albo wprowadzenia specjalnego wyjątku dla Polski. Wszystko to zostałoby uznane przez przynajmniej część członków za sprzeczne z tożsamością europejską, oraz za grożące rozpadem całego systemu prawa, polityki i gospodarki Unii. Wyjątki robiono przed, nie po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego. Ostatnio większość państw UE odrzuciła – mniej lub bardziej milcząco – propozycję renegocjowania warunków członkostwa przez stosunkowo potężną i wpływową Wielką Brytanię. Mimo, że rząd brytyjski zagroził referendum o wystąpieniu. Negocjacje podejmowane przez Polskę byłyby podobnie bez szans.

Gdyby Polska udawała, że nie widzi sprzeczności między karą śmierci a członkostwem w UE, narażałaby się na zawieszenie niektórych praw członkowskich, włącznie z prawem głosu w Radzie Europejskiej. Unia mogłaby zawiesić dowolną liczbę dowolnie wybranych uprawnień Polski na podstawie artykułu 7 Traktatu o UE. Zawieszenie jest możliwe tylko w przypadku „poważnego i stałego naruszenia” wartości unijnych, określonych w artykule 2 traktatu. Ale listę tych wartości otwiera „poszanowanie godności osoby ludzkiej”, a zakaz kary śmierci znajduje się w tytule I „Godność” Karty Praw Podstawowych.

Traktat o UE nie przewiduje wykluczania państw, ale ogólne zasady prawa międzynarodowego, dotyczące wszystkich traktatów, stwarzają też taką skrajną możliwość. Zgodnie z Konwencją Wiedeńska o Prawie Traktatów – artykuł 60 – inni członkowie Unii mogliby uznać, że wskutek złamania traktatów unijnych przez Polskę, przestają one obowiązywać wobec Polski, zatem Polska straciła podstawę członkostwa.

Każdy polityk lub ekspert proponujący przywrócenie kary śmierci ze wszystkimi powyższymi skutkami ma etyczny i profesjonalny obowiązek ogłoszenia spodziewanego bilansu korzyści i szkód niematerialnych i materialnych dla Polski. Konieczny jest bilans wyników całego nierozdzielnego pakietu. Na koniec naród wybierze.

Dotychczasowy system zamieszczania komentarzy na portalu został wyłączony.

Przeczytaj więcej

Dziękujemy za wszystkie dotychczasowe komentarze i dyskusje.

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych.