Większe wydatki na obronność, kolejne przywileje dla rodziców, pragmatyczna polityka wobec kryzysu na Ukrainie oraz szybkie prace nad założeniami nowej ordynacji podatkowej - to niektóre zapowiedzi z expose premier Ewy Kopacz. Szefowa rządu ma we wtorek podsumować pierwsze pół roku rządów.

Kopacz jest premierem od 22 września 2014 roku, 1 października 2014 roku wygłosiła expose, tego samego dnia jej gabinet uzyskał w Sejmie wotum zaufania.

Wszystkie moje decyzje i działania mojego nowego rządu będą podejmowane nie w oparciu o polityczne kalkulacje, ale będą miały jeden cel - szeroko pojęte bezpieczeństwo polskich rodzin

— zapewniała szefowa rządu w październiku zeszłego roku.

W expose padło wiele obietnic i zapowiedzi - począwszy od zwiększenia wydatków na bezpieczeństwo Polski do 2 proc. PKB w roku 2016, wprowadzenia urlopów macierzyńskich dla osób niezatrudnionych na etatach i zasady „złotówka za złotówkę” dla rodziców pobierających zasiłki i przekraczających próg dochodowy; poprzez zapowiedzi ułatwień dla podatników i przedsiębiorców, aż po obietnicę kolejnych darmowych podręczników czy zakazania sprzedaży „śmieciowego jedzenia” w szkołach.

W kwestii polityki prorodzinnej, Kopacz zapowiedziała m.in. zwiększenie nakładów w roku 2015 na budowę żłobków z 50 mln do 100 mln, przeznaczenie ponad 2 mld zł na wsparcie tworzenia zakładowych żłobków i przedszkoli w latach 2015-2020 - w ramach pieniędzy z europejskiego funduszu społecznego i specjalnego systemu ulg w podatku CIT.

Zgodnie z obietnicami, z urlopów rodzicielskich mieli korzystać wszyscy rodzice - także bezrobotni, pracujący na umowy o dzieło, studenci i rolnicy - otrzymają oni nowe świadczenia rodzicielskie, pobierane przez rok po urodzeniu dziecka (w przypadku urodzenia bliźniaków, trojaczków i więcej dzieci - odpowiednio dłużej); świadczenie miało wynieść ok. 1 tys. złotych. Zmiana miałaby obowiązywać od 2016 roku.

Kolejna zapowiedź to wprowadzenie zasady „złotówka za złotówkę” - świadczenie dla rodziców będzie pomniejszane o kwotę, o jaką przekroczyli oni próg dochodowy, uprawniający do świadczenia.

W dziedzinie edukacji, premier zapowiedziała bezwzględną likwidację „śmieciowego jedzenia” w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach od 1 września 2015 roku. Obiecała też, że samorządy, we współpracy z rodzicami, będą mogły decydować o zakresie monitoringów w szkołach, a rząd dofinansuje projekt w wysokości 50 proc. kosztu zakupu instalacji monitoringu; pozostałe 50 proc. zapewnią samorządy.

Szefowa rządu zapowiedziała również wprowadzenie bezpłatnego podręcznika do drugich i czwartych klas szkół podstawowych i pierwszych klas gimnazjów - w roku 2015. Wszystkie klasy szkół podstawowych i gimnazjalnych zaopatrzone mają zostać - zgodnie z zapowiedziami - w bezpłatne podręczniki do 2017 roku.

Inne zapowiedzi to m.in. program staży dla studentów w urzędach administracji publicznej, sfinansowanie przez państwo od 2016 roku zagranicznych studiów osób najzdolniejszych (takie osoby będą musiały potem co najmniej 5 lat pracować w Polsce) oraz „wdrażanie programu odbudowy szkolnictwa zawodowego we współpracy z przedsiębiorcami”.

Kopacz zapowiedziała zwiększenie finansowania nauki do 2 proc. PKB do roku 2020. W kwestii wsparcia dla ludzi starszych premier obiecała, że zapowiedziana przez Donalda Tuska waloryzacja emerytur będzie zrealizowana, a w 2015 roku na ten cel będzie przeznaczone 3,8 mld złotych. Kolejne zapowiedzi, to dzienne domy opieki nad ludźmi starszymi - pieniądze miałyby pochodzić z puli środków europejskich - oraz stworzenie instytutu geriatrii.

Jeśli chodzi o politykę zdrowotną, Kopacz zapowiedziała wdrożenie pakietów: kolejkowego i onkologicznego oraz sfinansowania przez budżet państwa - począwszy od 2015 roku - specjalizacji 3,5 tys. lekarzy rezydentów, absolwentów uczelni medycznych z lat 2012-2015.

W dziedzinie prawa, Kopacz zapowiedziała wprowadzenie programu „Prawo dla każdego”, który ma zagwarantować bezpłatny dostęp do porad prawnych na poziomie lokalnym. Premier obiecała też wprowadzenie systemu, który ma powiadamiać obywateli o potencjalnych zagrożeniach i klęskach żywiołowych.

Kopacz złożyła również obietnice dotyczące wsparcia dla kultury - wdrożenie projektu „Kultura Dostępna”, czyli tańsze bilety do najważniejszych muzeów i teatrów, darmowe lekcje w instytucjach kultury dla dzieci i młodzieży oraz specjalne oferty dla seniorów, a także bogatszą ofertę w bibliotekach oraz poszerzanie darmowego dostępu przez internet do książek, nagrań koncertów i spektakli teatralnych objętych prawem autorskim.

Istotna część expose Kopacz poświęcona była zapowiedziom z dziedziny gospodarki i kwestii podatkowych. Premier zapowiedziała m.in. przedstawienie założeń do projektu nowej ordynacji podatkowej oraz wprowadzenie systemu e-podatki - w roku 2015.

System e-podatki zakłada, że każdy będzie miał łatwy i bezpieczny dostęp do swojego konta podatnika; podatnik będzie mógł załatwić swoje sprawy w dowolnym urzędzie. W centrum obsługi, pracownik Urzędu Skarbowego obsłuży obywateli nie tylko w sprawach dotyczących podatków, ale także z zakresu działania innych instytucji np. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Służby Celnej, samorządu terytorialnego.

Kopacz zapowiedziała również przedstawienie założeń nowego prawa o działalności gospodarczej oraz zwiększenie przepustowości infolinii podatkowej, a także budowę internetowej bazy wiedzy administracji podatkowej. Premier powiedziała, że na początku 2015 r. do parlamentu trafi kodeks budowlany, który ma m.in. uprościć procedury związane z budową domów jednorodzinnych.

Inne zapowiedzi Kopacz w expose to zwiększenie przez Bank Gospodarstwa Krajowego do 25 mld zł środków na zasilenie polskiej przedsiębiorczości, oraz rozszerzenie programu pomocy de minimis o wsparcie dla przedsiębiorców na rzecz eksportu ich produkcji.

Szefowa rządu obiecała ponadto pomoc dla rolników w związku z rosyjskim embargiem. Zapowiedziała, że rząd przygotuje specjalną antykryzysową ustawę, dzięki której firmy, które straciły na embargu, będą mogły skorzystać z dopłat do wynagrodzeń lub do szkoleń pracowników, bądź otrzymają refundację składek na ZUS (w ramach tej pomocy możliwość skorzystania do kwoty 500 mln złotych z funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych).

W dziedzinie górnictwa, premier zapowiedziała m.in. zmiany w prawie zamówień publicznych - preferujące produkty pochodzenia wspólnotowego oraz wsparcie rozwoju nowoczesnych technologii węglowych.

W zakresie transportu, Kopacz obiecała oddanie do końca 2015 roku 250 km dróg ekspresowych i podpisanie umów na kolejne 0,5 tys. km. Zgodnie z zapowiedziami premier, w latach 2014-2020 ma powstać w Polsce 1770 km autostrad oraz dróg ekspresowych i 35 obwodnic za blisko 93 mld złotych. Kopacz obiecała oddanie do użytku pełnej sieci autostrad A1, A2 i A4 i dróg ekspresowych (S3, S5, S6, S7, S8 i S17, cała obwodnica Warszawy)

Kopacz mówiła, że w 2015 roku na tory wyjadą całkowicie nowe składy pociągów o wartości 6 mld złotych; na koniec kadencji ok. 70 proc. taboru PKP i Intercity ma być nowe lub zmodernizowane, a 13,5 mld złotych do 2020 roku ma zostać przeznaczone na nowy tabor i linie tramwajowe dla polskich miast i polskich producentów taboru.

Szefowa rządu zapowiedziała także zwiększanie przepustowości polskich portów, poprawę infrastruktury dostępowej od strony lądu, na co rząd ma wydać w roku 2015 ponad 1 mld złotych, a do końca 2020 ponad 11 mld złotych.

W zakresie polityki zagranicznej Kopacz zapowiedziała pragmatyczną politykę wobec konfliktu na Ukrainie i zacieśnianie relacji z USA.

Kopacz zapowiedziała, że od 2016 r. wydatki obronne zostaną zwiększone do 2 proc. PKB, co zapewni dodatkowe 800 mln zł na nowoczesny sprzęt dla wojska polskiego. Zapowiedziała dodatkowe 39 mln złotych od 2015 roku, które mają trafić dla żołnierzy - premiując dłuższy okres służby oficerów i podoficerów.

Jednym z najważniejszych celów - jakie wyznaczyła rządowi Kopacz - jest dalsze wzmacnianie pozycji Polski w UE; Polska ma też nadal wspierać budowę unii energetycznej i sprzeciwiać się monopolistycznym praktykom na rynku gazu.

Rzeczniczka rządu Małgorzata Kidawa-Błońska i szef gabinetu premier Kopacz Marcin Kierwiński zapowiedzieli, że podczas wtorkowej konferencji prasowej premier Ewa Kopacz podsumuje pierwsze pół roku swoich rządów i powie o zrealizowaniu 50 proc. zapowiedzi z expose.

mc,PAP