Kiedy ważna społeczna zmiana jest wprowadzana w Sejmie przy zaledwie 8 głosach przeciwnych, zaczynam się niepokoić. Główny spór wokół ozusawania umów zleceń dotyczył terminu wprowadzenia, a nie samej zasady. Wszystkie główne siły polityczne są „za”, a ja nie mam pewności, czy wszystko zostało przeliczone i przemyślane.

Jeszcze ciekawsze jest to, że decyzja Sejmu z zeszłego tygodnia została podjęte niemal w ciszy. Przesłonięta przez efektowne katastrofy i przez ważną skądinąd debatę o wypowiedzi Sikorskiego. Rozumiem, że wszyscy koncentrujemy się na nadbudowie. Zresztą to ważna nadbudowa, bo dotyczy narodowego bezpieczeństwa. Ale wyborcy powinni rozliczać swoich przedstawicieli, także kiedy majstrują przy bazie.

Nie jestem doktrynalnym przeciwnikiem walki ze śmieciówkami. Rozumiem, że to forma dyskryminacji młodszych, wchodzących na rynek pracowników. Wręcz jeszcze jedna postać nierówności wobec prawa.

Rad bym jednak usłyszeć odpowiedzi na dwa pytania. I zachęcam do stawiania ich wszystkim: prawicy i lewicy, PO, ale także i PiS, który szykuje się do przejęcia władzy w 2015 roku.

Pytanie pierwsze: nie ma nic przeciwko wzmocnieniu gwarancji socjalnych, nie uważam ich za wymysł doktrynerów. Ale trudno mi też ignorować sygnały ze strony drobnych przedsiębiorców, tych najcenniejszych, tych o których mówi się „kapitał narodowy”. Oni naprawdę twierdzą, także w całkiem niepolitycznych rozmowach, że koszty pracy to dziś dla nich ciężar nie do udźwignięcia.

Czy ozusowanie umów zleceń to tylko ruch pozorny, kosmetyka umożliwiająca przesuwanie się ku innych formom pracy „nieobciążonej” , np. ku umowom o dzieło? Czy też może krok w kierunku rzeczywistego oskładkowania wszystkiego. Bo jeżeli to drugie, to może należałoby te ciężary rozłożyć jakoś inaczej, sprawiedliwiej. Uderzyła mnie przychylna lub neutralna reakcja organizacji pracodawców reprezentujących większe firmy. Może ich zagrożenie nie dotyczy? Czy jednak to ma oznaczać, że nie chronimy tych mniejszych? PiS na przykład, utożsamiający się z wszelkimi postulatami „Solidarności”, mówi zarazem w najnowszym programie o konieczności szybszego i skuteczniejszego wprowadzania na rynek ludzi młodych? Czy na rynek drobnej przedsiębiorczości też? Bo jeśli tak, to pytam o koszty pracy.

Jest i pytanie drugie, może ważniejsze. Wszyscy mówią o tym, że dotychczasowy system emerytalny się zawali. NIK wskazał nawet na ostateczny termin: 2018 rok. Czy uszczelnienie tego systemu jest skuteczną receptą na to zawalenie. To ma nawet pewien sens: wprowadzić do systemu nieco więcej nowych pieniędzy. Ale czy to wystarczy?

Warto aby tak zgodnie głosujący posłowie koalicji i opozycji wiedzieli, że wielu młodych ludzi, i tym razem nie przedsiębiorców, jednak temu systemowi nie dowierza. Więc próbują się zabezpieczyć, odłożyć na czarną godzinę w inny sposób. Dla nich ozusowanie nie jest wybawieniem, ale raczej fiskalną metodą na ich dosięgnięcie. Oni się często dogadują za swoim pracodawcą, ale niekoniecznie z zachłannym państwem.

Co im powiecie? Jak przekonacie, że powszechnemu systemowi emerytalnemu warto zaufać? Czy w ogóle o nich myślicie?

Nie jestem w tej sprawie ekstremistą w żadną stronę, chciałbym tylko wiedzieć. Mam jednak wrażenie, że debata w Polsce toczy się między korwinistami i Leszkiem Balcerowiczem z jednej strony, a „Solidarnością” i opozycją wrzeszczącymi zawzięcie do rządu: dołóżcie i zabezpieczcie! Prawda nie zawsze leży pośrodku, ale akurat w sprawie pieniędzy nie ufam ani jednemu ani drugiemu ekstremum.

Zwracam też uwagę, że nie odpowiadając na moje pytanie, PiS pewne grupy oddaje awansem Korwinowi-Mikke i posłowi Wiplerowi. Tych drobnych przedsiębiorców, i tych zaradnych młodych ludzi szukających szczęścia poza systemem. A być może mógłby do części z nich dotrzeć, nie tracąc też z oczu interesu tych, co są już na etatach.

Powtarzam raz jeszcze: tylko pytam.