Istnieje powiedzenie „polityka jest sztuką możliwości”. Żeby więc politykę uprawiać trzeba mieć talent – skoro polityka jest sztuką i trzeba dobrze rozpoznać w jakich warunkach będzie się działać, jakie są możliwości. Kategorią specjalnie podnoszoną w polityce jest realizm. Kłopot jednak jest w tym, że nikt z uprawiających politykę przyzna, że jego polityka jest pozbawiona realizmu. Czy jednak jedynym kryterium realizmu politycznego jest skuteczność uprawianej polityki.

Polityka powinna być realistyczna - by jak najmniejszym kosztem osiągać ważne cele z punktu widzenia narodu. Żaden z polityków nie powie, że prowadzi politykę nierealistyczną. (…) My, Polacy, mamy kłopot z realistyczną polityką. Ostatnie dwieście lat: naród polski znajdował się w skrajnych sytuacjach, gdy ciężko było znaleźć polityczne postępowanie, które uchroniłoby nas przed najgorszym. Mówię o tym przy okazji września 1939 roku. Wrzesień to również kolejny miesiąc Powstania Warszawskiego. (…)

Od pewnego czasu w publicystyce pojawiła się niewielka, ale donośna grupa ludzi, którzy siebie nazywają realistami w ocenie polityki, domagają się tego realizmu w polskiej polityce, a jako kontrapunkt wskazują te zdarzenia, o których powiedziałem. (…) Zastanawiałem się nad tą metodą, którą przedstawiają zwolennicy tych poglądów. Jakie konsekwencje mogą mieć te poglądy?

Można się dowiedzieć z tych książek, że - upraszczając i skracając - skoro wszyscy w polityce są bandytami, to dlaczego Polska ma być uczciwa i dotrzymywać umów? Dlaczego ma narażać w imię wartości swoich obywateli? To następujące rozumowanie - skoro tak wielu ludzi kradnie, to dlaczego ja mam być uczciwy?

Zobacz całość wideofelietonu: