Półki lodówki uginają się od świątecznych potraw. W koszyczku wylegują się kolorowe pisanki. Ze stołu spogląda drożdżowy baranek z żółtą kokardą na szyi, bacznie obserwując otoczenie. Ażurowe, żółte koguciki spokojnie zasiadły obok kaktusów licząc na więcej ciepła. Tylko ręcznie dziergany zając wygląda jakby miał zeskoczyć z komody i narobić sporego zamieszania w tej przedświątecznej atmosferze.

To nie przypadkowe towarzystwo w moim domu. Święta, w tym wypadku Wielkanoc, to czas kiedy symbolika ma ogromne znaczenie. Baranek jako zwierzę czyste i niewinne podczas Wielkiej Nocy symbolizuje ofiarę miłości. To chrześcijański symbol zwycięstwa Chrystusa nad śmiercią. Z większym zrozumieniem właśnie w ten dzień odmawiamy słowa:

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

Prefacja wielkanocna także przypomina nam, że

Chrystus został ofiarowany jako nasza Pascha, ponieważ jest prawdziwym Barankiem, który zgładził grzechy świata.

Modlitwę do Baranka Bożego odmawiamy przed Komunią świętą. Baranek Boży, zraniony i zabity, jednocześnie zwycięża,  tym samym staje się niewątpliwym biblijnym symbolem Wielkanocy. Wzmianka o nim pojawia się w tradycji żydowskiej w związku ze świętem Paschy, obchodzonym na pamiątkę wyzwolenia z niewoli egipskiej. W wielu krajach baran z rusztu to jedna z tradycyjnych potraw podczas świat Wielkanocnych.

Choć trudno w to uwierzyć, jajka symbolem świąt Wielkanocnych zostały dopiero w XII w. Do tego czasu wręcz zakazane było ich spożywanie w tym okresie, ponieważ łączono je z rytuałami pogańskimi. Kiedy już kościół wyraził zgodę aby jajka trafiły na świąteczne stoły, nakazano najpierw je poświęcić. W chrześcijaństwie jajo jest motywem zmartwychwstania Chrystusa, symbolizując nadzieję na zycie wieczne. Czerwień była kolorem dominującym, a to za sprawą legendy, która mówi, iż Maria Magdalena, kiedy ujrzała Chrystusa zmartwychwstałego, pobiegła do domu. Wówczas zauważyła, że jajka w jej gospodarstwie zabarwiły się na czerwono. Gdy poszła przekazać wieści o Zbawicielu, czerwonymi jajkami podzieliła się z apostołami. Ciekawostka, najstarsze pisanki pochodzą z terenów sumeryjskiej Mezopotamii i liczą ponad 5 tys. lat. Najsłynniejsze wielkanocne jajka wykonał w 1883 r. rosyjski jubiler Peter Carl Fabergé jako prezent dla cesarzowej Mari Aleksandrownej na zlecenie ówczesnego cara Rosji Aleksandra II Romanowa z okazji świąt. Takich jajek w sumie wykonał kilkadziesiąt. W 2002 roku za jedno z jaj Fabergé zapłacono 9,5 miliona dolarów!

Symbolem świąt jest przede wszystkim święcenie jajek. Króliczek z czekolady zawsze stoi na wielkanocnym stole. Do tego domowe gotowanie i pyszne zapachy z kuchni

— opowiadają zgodnie Karolina i Grzegorz z Krakowa.

Kurczak jest symbolem nowego życia. Jego żółty kolor w słowiańskiej kulturze wiązany był ze słońcem i jego twórczą mocą. Teraz dla chrześcijan jest symbolem przezwyciężania śmierci przez Chrystusa. To również nieodłączna część jajka.

Zając symbolizuje płodność i zmartwychwstanie. Jedna z wersji mówi, iż to zapożyczony symbol ze starożytnego Egiptu. Inna opowiada o Eostre, bogini wiosny i płodności czczonej setki lat temu w Germanii i na Wyspach Brytyjskich, której imię pochodzi od słów Easter (angielska nazwa świąt) i Oster (niemiecka nazwa świąt). Pierwsze jadalne zajączki były pomysłem Niemców. W sprzedaży pojawiły się w 1800 roku. Do wyboru były okazy zrobione z ciasta bądź cukru. Długouchy popularność zyskał dopiero w XIX wieku. Później wielkanocnego zajączka przechrzczono na wielkanocnego króliczka. Podobnie jak Święty Mikołaj jest niecierpliwie oczekiwany przez dzieci ze względu na wielkanocny poranek i koszyczek pełen czekoladowych pyszności.

Co ciekawe, okres wielkanocny był również czasem przebierańców. Korowody paradowały przez całe wsie a ich kluczową postacią był niedźwiedź, jako symbol sił witalnych. Takiego przebieranego niedźwiedzia owijano słomą i prowadzono razem z innymi osobami-przebierańcami, między innymi bocianem i kozą. Ciekawą postacią był kokot, czyli drewniany kogut na dwukołowym wózku. Oto kolejny aspekt życia, gdzie zwierzęta wiodą kluczową rolę. Dzięki nim nasza religia, tradycja i zwykła codzienność zyskują niebanalny wymiar, a człowiek będąc bliżej braci mniejszych zawsze jest bliżej Boga.

Andżelika Brzozowska-Przybek