Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało, że kolejne utracone dzieła sztuki narodowej wrócą do naszego kraju ze Stanów Zjednoczonych. Według zapowiedzi resortu, mają to być dwie osiemnastowieczne akwarele Zygmunta Vogla, które przepadły w wyniku zawirowań II wojny światowej oraz rysunek Melchiora Steidla, który został skradziony w 2005 roku z prywatnej kolekcji w Warszawie.

Prezentacja odzyskanych dóbr kultury narodowej ma się odbyć 1 października w konsulacie polskim w Nowym Jorku, gdzie gościem będzie minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.

Kolekcja Raczyńskiego

Według informacji podanych przez resort kultury, przed II wojną światową akwarele „Widok cmentarza przy kościele Panny Marii” i „Widok kościoła karmelitów w Warszawie” należały do warszawskiej kolekcji hrabiego Edwarda Raczyńskiego, a tym samym wchodziły do zbioru kilkudziesięciu dzieł Zygmunta Vogla, przedstawiających stolicę.

Wraz z agresją hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku akwarele i inne cenne dzieła sztuki zostały zdeponowane w warszawskim Muzeum Narodowym, aby uchronić je przed ewentualną grabieżą w wojennej zawierusze. To jednak nie ustrzegło dzieł sztuki i ich los przez kilkadziesiąt lat był nieznany.

Na początku XXI wieku akwarele autorstwa Vogla znalazły się w prywatnej kolekcji w Stanach Zjednoczonych. Nabywcą był kolekcjoner i pasjonat polskich dzieł sztuki, który zakupił prace Vogla we Wiedniu. Przyświecały mu jednak bardzo szczytne cele, aby po zakupie przekazać dzieła do Polski - dla uzupełnienia ocalałej części historycznej kolekcji Raczyńskiego.

Dzieła sztuki zwrócono we wrześniu 2023 r. w wyniku porozumienia polskiego resortu kultury z dotychczasowym posiadaczem. Trafią one ponownie do zbiorów stołecznego Muzeum Narodowego. W całym procesie odzyskiwania utraconych dóbr kultury narodowej zaangażowana był Fundacja Kościuszkowska.

Rysunek Steidla

Rysunek Melchiora Steidla pt. „Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny z 1704 r.” skradziono w 2005 roku, a jego rejestracja w wykazie zabytków skradzionych lub wywiezionych nielegalnie za granicę umożliwiła jego odnalezienie w Stanach Zjednoczonych.

Pracownicy polskiego resortu kultury zaalarmowali o kradzieży rysunku Steidla swoich partnerów z amerykańskiego FBI. Według ustaleń krajowych organów ścigania, niedługo po kradzieży, rysunek trafił na terytorium Niemiec, a potem znalazł się na na międzynarodowym rynku dzieł sztuki. Ostatecznie został kupiony do National Gallery of Art w Waszyngtonie.

Dzięki dostarczeniu odpowiedniej dokumentacji przez ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego, amerykańska Galeria Narodowa podjęła decyzję o zwrocie dzieła sztuki do Polski.

CZYTAJ TEŻ:

— Minister Gliński: Odzyskaliśmy straty wojenne - grafikę „Dama z wachlarzem” oraz litografię „Królewska Huta”

— Historyczne malarstwo narodowe odzyskane. Gliński: Wreszcie udało się to zrobić - po 85 latach „Łukaszowcy” wracają do Kazimierza Dolnego

pn/TVP Info/X