Od dzisiaj - 15 lipca br. - startuje nowa, wzbogacona formuła programu „Czyste powietrze”, która zakłada prefinansowanie inwestycji w wymianę nieefektywnego źródła ciepła oraz termomodernizację domu jednorodzinnego. Zmiany zapowiedział premier Mateusz Morawiecki. „Czyste powietrze plus” zakłada, że jeszcze przed rozpoczęciem faktycznego remontu będzie można otrzymać z wyprzedzeniem do 50 proc. maksymalnej kwoty dotacji.

Wiele budynków i domów w Polsce zostało wzniesione w latach, kiedy tanie materiały nie posiadały zbyt dobrych właściwości izolacyjnych. O ile w dzisiejszych czasach, nawet tanie materiały budowlane oferują wysokie standardy w dziedzinie izolacji termicznej, dawniej tak nie było. Dziś z pomocą przychodzą rozwiązania, różnego rodzaju. Tradycyjne w postaci styropianu czy wełny oraz bardziej nowatorskie, czyli różnego rodzaju piany poliuretanowe.

Wymierne oszczędności

Największe oszczędności to termoizolacja ścian. Ponieważ najwięcej ciepła z budynku ucieka właśnie tą drogą, w tym wypadku można zaoszczędzić od 20 proc. aż do 35 proc. na kosztach ogrzewania. Na termoizolacji dachu można zaoszczędzić około 10 proc. – 20 proc. W przypadku poddasza nieużytkowego dzięki ociepleniu stropu można zyskać od 7 proc. do  10 proc. Około 5 – 10 proc. można zaoszczędzić na ociepleniu ścian fundamentowych i piwnicznych. Wymiana okien na bardziej szczelne to dodatkowa oszczędność w granicach 10 – 15 proc.

Według ekspertów prawidłowo przeprowadzona termomodernizacja domu poprawi energooszczędność budynku i pozwoli zaoszczędzić nawet 60 proc. na ogrzewaniu oraz zadbać o środowisko, m.in. dzięki wymianie starych urządzeń grzewczych.

Termomodernizacja wymaga poniesienia niemałych nakładów finansowych. Warto jednak potraktować ją jako inwestycję w większy komfort, zdrowie i mniejsze rachunki.

W celu dokładnego obliczenia całkowitych nakładów na termomodernizację budynku, trzeba określić zakres robót i posłużyć się wskaźnikami jednostkowymi kosztów. Mogą się one różnić w zależności od aktualnego stanu technicznego budynku. Orientacyjnie można przyjąć, że koszt ocieplenia ścian zewnętrznych to od 150 do 250 zł/m. kw., ocieplenie stropu pod poddaszem nieogrzewanym kosztuje od 80 do 100 zł/m. kw., ocieplenie dachu nad ogrzewanym poddaszem waha się miedzy 100 a 150 zł/m. kw., ocieplenie stropu nad piwnicą to koszt 100 zł/m. kw., wymiana okien od 800 do 1200 zł/m. kw., a modernizacja instalacji wewnętrznej ogrzewania kosztuje ok. 40 zł/m. kw.

Podanie nawet orientacyjnych kosztów modernizacji instalacji ciepłej wody nie jest możliwe z uwagi na bardzo różne rozwiązania instalacyjne istniejących systemów i możliwości ich usprawnienia – informują przedstawiciele firm zajmujących się termomodernizacją. Ich zdaniem na oszczędności związane z termoizolacją domu składa się wiele czynników. Materiały i technologia jakie zostały zastosowane przy budowie, jakość i rodzaj okien oraz drzwi, a także fakt czy dane pomieszczenie jak poddasze lub piwnica jest ogrzewane.

Dzięki termomodernizacji obniżą się rachunki za ciepło i energię. Poprawią się także warunki użytkowania budynku. W pomieszczeniach nie ma zimnych ścian czy podłóg, a budynek jest łatwiej ogrzać nawet przy największych mrozach. Ponadto, dzięki ociepleniu, które łączy się z odnawianiem elewacji, budynek zyskuje estetyczny wygląd, a jego wartość rynkowa może wzrosnąć. To ważne, ale nie jedyne korzyści, dla których warto poddać nasz dom termomodernizacji. Dzięki niej zmniejszamy spalanie paliw grzewczych, a co za tym idzie - ograniczamy emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń powietrza. Ma to ma pozytywny wpływ i na środowisko, i na zdrowie ludzi.

Program „Czyste Powietrze”

Dofinansowanie w rządowym programie „Czyste Powietrze” pozwala na redukcję kosztów ponoszonych podczas wymiany źródła ciepła i termoizolacji jednorodzinnych obiektów budowlanych. Po przeprowadzeniu kompleksowej termomodernizacji możliwe jest efektywne i odpowiedzialne zarządzanie energią, ochroną środowiska oraz przede wszystkich poprawa stanu domowego budżetu.

Oprócz wymiany przestarzałego urządzenia grzewczego program obejmuje także dofinansowanie ocieplenia istniejącego domu jednorodzinnego. Dzięki programowi „Czyste Powietrze” można wymienić stare kotły grzewcze, przeprowadzić termoizolację, wymienić drzwi i okna, a także zainstalować nowoczesne, odnawialne źródła energii..

Nawet blisko 40 tys. zł Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wypłaci jeszcze przed rozpoczęciem remontu właścicielom domów jednorodzinnych, którzy chcą wymienić tzw. kopciucha lub ocieplić dom — informuje wiceszef Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej Paweł Mirowski. Resztę pieniędzy wykonawca otrzyma po zakończeniu prac.

Paweł Mirowski podkreśla, że to rozwiązanie było oczekiwane przez wiele osób chcących skorzystać z „Czystego powietrza”, których nie było stać na wkład własny w inwestycję szczególnie w jej pierwszej fazie realizacji. Dotychczas termomodernizacja domu i wymiana źródła ciepła w programie rozliczane były po ich zrealizowaniu. Oznaczało to, że beneficjent musiał sam sfinansować inwestycję, a dopiero po jej zakończeniu i rozliczeniu wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej wypłacił dotację. Od 15 lipca część wnioskujących będzie mogła liczyć na to, że połowa maksymalnej przyznanej przez wojewódzki fundusz dotacji zostanie wypłacona wcześniej, czyli przed rozpoczęciem prac.

Paweł Mirowski wyjaśnił, że ze ścieżki prefinansowania w „Czystym powietrzu” będą mogli skorzystać beneficjenci kwalifikujący się w programie do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania.

Chodzi o właścicieli domów, gdzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie wynosi do 1564 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym oraz do 2189 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Drugą grupą beneficjentów są właściciele domów, których dochód w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza 900 zł na osobę oraz 1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Te dwie grupy w „Czystym powietrzu plus” będą mogły otrzymać też o 10 tys. wyższą maksymalną kwotę dotacji

— poinformował Paweł Mirowski.

W ramach podwyższonego dofinansowania maksymalna dotacja w „Czystym powietrzu” wynosi do 37 tys. zł, z kolei w najwyższym — do 69 tys. zł. W „Czystym powietrzu plus” będzie to odpowiednio maksymalnie do 47 tys. i 79 tys. zł.

Oznacza to, że przy najwyższym stopniu dofinansowania w ramach prefinansowania będzie można otrzymać wcześniej, czyli przed wykonaniem inwestycji, nawet blisko 40 tys. zł

— mówi Paweł Mirowski.

Przypomniał, że to wojewódzkie fundusze, na podstawie zrealizowanych prac, czyli w zależności od zakresu rzeczowego inwestycji wyliczają należną dotację dla beneficjenta. Im zakres prac jest większy, tym wyższa jest kwota dotacji, a tym samym i prefinansowania.

Wnioskowanie o dofinansowanie z prefinansowaniem będzie możliwe wyłącznie dla nowych osób przystępujących do programu „Czyste powietrze”.

Warunkiem wypłaty do 50 proc. dotacji wcześniej będzie załączenie umowy zawartej z wykonawcą na przeprowadzenie konkretnych prac do wniosku o dofinansowanie. W ramach realizowanej inwestycji możliwe będzie zawarcie do trzech umów z wykonawcami. Umowy będzie można dołączyć od razu przy składaniu wniosku lub później przy uzupełnieniu wniosku, ale będzie na to tylko 10 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania wezwania przez wnioskodawcę. Prefinansowanie nie trafi też bezpośrednio do właściciela domu jednorodzinnego, lecz na konto wykonawcy inwestycji.

Jak i gdzie złożyć wniosek

Jak powiedział Paweł Mirowski w formie elektronicznej wniosek będzie można złożyć za pośrednictwem generatora wniosków o dofinansowanie NFOŚiGW, podpisując go podpisem zaufanym lub kwalifikowanym. Jeśli takiego podpisu nie mamy, wniosek trzeba będzie i tak wysłać elektronicznie, choć trzeba będzie też wydrukować formularz, podpisać ręcznie i wysłać pocztą do właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, złożyć go osobiście w wojewódzkim oddziale NFOŚiGW lub w gminie, która ma podpisaną umowę o współpracę z Narodowym Funduszem. W tej chwili 2065 gmin ma podpisane takie porozumienia, a na terenie Polski działa 1888 punktów konsultacyjno-informacyjnych. Do programu przystąpiło ok. 83 proc. samorządów.

Według zapowiedzi resortu klimatu i środowiska rozpatrzenie wniosku powinno trwać do 14 dni. Potem w ciągu kolejnych dwóch tygodni od zawarcia umowy z beneficjentem, część zaliczkowa (do 50 proc. dotacji) zostanie przekazana do wykonawcy prac termomodernizacyjnych. Po zakończeniu całej inwestycji właściciel remontowanego domu będzie musiał złożyć końcowy wniosek o płatność, zawierający ostateczną fakturę, protokół odbioru, który będzie dokumentował wykonanie całości prac oraz potwierdzenie uregulowania wkładu własnego przez beneficjenta na rzecz wykonawcy. Rozpatrzenie wniosku o płatność wraz z wypłatą pozostałych pieniędzy z dotacji powinno nastąpić w ciągu 30 dni od daty złożenia przez beneficjenta kompletnych i prawidłowych dokumentów.

Według stanu na 8 lipca 2022 r. w programie Czyste powietrze do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska wpłynęło 466 tys. 796 wniosków na kwotę dofinansowania przekraczającą 8,4 mld zł. Do tego czasu wypłacono dofinansowanie w wysokości blisko 3,14 mld zł.

Premier Mateusz Morawiecki zwrócił się z apelem, by Polacy ocieplali domy jeszcze przed obecnym sezonem grzewczym. Zachęca do termomodernizacji domów, wymiany źródeł ciepła w ramach programu „Czyste powietrze”.

Po ataku Rosji na Ukrainę, kiedy jak wszyscy wiedzą, ceny energii szaleją, także energii cieplnej warto korzystać z różnych programów. A tutaj mamy dwa w jednym, bo ekologiczne równa się ekonomiczne, czyli to, co sprzyja środowisku, bo termomodernizacja i wykorzystanie wszystkich środków z tym związanych, to ograniczenie emisji szkodliwych pyłów nawet do 95 proc. emisji CO2. A kosztów energii cieplnej – czyli tego, co Polaków najbardziej interesuje – ograniczenie mniej więcej do 50 proc., a nawet do 70 proc. ograniczenia kosztów rachunków. Wszystkie tego typu programy są do dyspozycji. Upraszczamy je po to, żeby trochę łagodniej można było przejść przez ten trudny sezon, który jest przed nami. Dotacje mogą sięgać nawet 79 tys. zł, w zależności od wielkości inwestycji, od poziomu dochodów

— powiedział Mateusz Morawiecki.

Zespół wGospodarce