Ministrowie finansów państw unijnych porozumieli się we wtorek w Brukseli w sprawie systemu rozwiązywania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w Unii Europejskiej. Nowe rozwiązania mają dać większą pewność płacącym podatki w różnych krajach „28”.

Ta propozycja jest ważna z kilku powodów: po pierwsze, to spełnienie naszej obietnicy, żeby uczynić środowisko podatkowe w UE efektywniejszym, bardziej przejrzystym i uczciwszym. Po drugie, spory podatkowe są poważnym utrudnieniem, jeśli chodzi o międzynarodowe inwestycje

— mówił na wtorkowej konferencji prasowej w Brukseli wiceszef Komisji Europejskiej ds. euro Valdis Dombrovskis.

Propozycja KE w tej sprawie została przedstawiona pod koniec ubiegłego roku. Dzięki nowym regulacjom przedsiębiorstwa i obywatele państw UE będą mogli zmniejszyć wymiar podwójnego opodatkowania, które jest uznawane za jedną z większych przeszkód na rynku UE.

Podwójne opodatkowanie występuje, gdy podatek jest pobierany od tego samego dochodu w dwóch lub większej liczbie państw. Aby łatwiej rozwiązywać konflikty z tej dziedziny, Komisja zaproponowała utworzenie specjalnego mechanizmu rozstrzygania sporów.

O tym, że jest on bardzo potrzebny, świadczy liczba spraw, jakie aktualnie toczą się na tym polu. W UE prowadzonych jest obecnie około 900 sporów podatkowych dotyczących podwójnego opodatkowania, których wartość podatkowa szacowana jest na około 10,5 mld euro.

Dzięki nowym zasadom podatnicy będą mieli dostęp do przejrzystej, szybkiej i rozstrzygającej procedury rozwiązywania konfliktów na podstawie wypracowania porozumienia z zaangażowanymi państwami członkowskimi lub decyzji komisji doradczej. Mniejsze przedsiębiorstwa i obywatele będą mogli korzystać z ułatwionej procedury.

Nowy mechanizm jest efektywniejszy. Przewiduje wiążące rozstrzyganie sporów dotyczących podwójnego opodatkowania, jeśli potrzeba - poprzez arbitraż ze ściśle określonym czasem na załatwienie sprawy

— podkreślał Dombrovskis.

Wypracowany przez ministrów kompromisowy tekst dyrektywy przewiduje stosowanie procedury wzajemnego porozumienia, która miałaby być inicjowana przez podatnika. W jej ramach państwa członkowskie są zobowiązane do osiągnięcia w ciągu maksymalnie dwóch lat porozumienia w sprawie miejsca pobierania podatku.

Jeśli procedura nie przyniesie skutku, rozpocznie się proces arbitrażu. Sprawami na tym etapie zajmować ma się 3-5 specjalnie powoływanych niezależnych arbitrów oraz do dwóch reprezentantów każdego z zainteresowanych państw członkowskich.

Taka komisja doradcza ma wydawać opinie w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania w spornej sprawie. Opinia ta ma być wiążąca dla państw członkowskich będących w sporze, chyba że same wypracują one alternatywny mechanizm.

Obecnie większość państw członkowskich ma dwustronne umowy podatkowe, dotyczące podwójnego opodatkowania i procedur odnośnie do sporów. Jednak są one długotrwałe, kosztowne i nie zawsze przynoszą porozumienie

— zwracał uwagę wiceszef Komisji.

Kompromis państw członkowskich dotyczy m.in. zakresu stosowania dyrektywy. Ministrowie zgodzili się, by był on jak najszerszy, ale z możliwością wyłączenia spraw (badanych każdorazowo, przypadek po przypadku), jeśli nie dotyczą one podwójnego opodatkowania.

Ustalono również kryteria gwarantujące niezależność osób powoływanych do panelu arbitrażowego. Eksperci ci nie mogą być pracownikami firm doradztwa podatkowego ani świadczyć takich usług z wolnej ręki.

Rada UE zatwierdzi dyrektywę, gdy tylko Parlament Europejski wyda opinię w sprawie proponowanych przepisów. W sprawach podatkowych rola eurodeputowanych jest ograniczona do opiniowania aktów prawnych. Kraje członkowskie będą miały czas do połowy 2019 r., by wdrożyć te przepisy do prawa krajowego.

Z Brukseli Krzysztof Strzępka,PAP,pg