Wpadł nam w ręce grudniowy raport pokontrolny Najwyższej Izby Kontroli sprawdzający zarządzanie rezerwami strategicznymi państwa. Sprawa bez wątpienia dla bezpieczeństwa obywateli kluczowa. Jak to wyglądało za rządów PO? W skrócie - tragicznie. Czego dokładnie dotyczyła kontrola?

Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła, z własnej inicjatywy, kontrolę pt. Gospodarowanie rezerwami strategicznymi, ujętą w planie pracy NIK pod nr P/15/017. Przesłanką do podjęcia kontroli była konieczność sprawdzenia, jak zmiana stanu prawnego w zakresie funkcjonowania systemu rezerw strategicznych wpłynęła na zapewnienie bezpieczeństwa gospodarczego i społecznego państwa i jego obywateli na wypadek zagrożenia wystąpienia klęsk żywiołowych, sytuacji kryzysowych lub zobowiązań międzynarodowych.

Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o rezerwach strategicznych 5 lutego 2011 r. określa zasady tworzenia, przechowywania, udostępnienia, likwidacji oraz finansowania rezerw strategicznych, a także zadania i organizację Agencji Rezerw Materiałowych.

NIK podkreśla:

Głównym celem kontroli była ocena adekwatności utrzymywanych rezerw strategicznych do potrzeb na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa i obronności państwa oraz czy rezerwy te odpowiadały poziomowi ustalonemu w dokumentach rządowych, jak również wymaganemu przez przepisy Unii Europejskiej.

Mamy więc jasną sytuację - zmiany w systemie budowy i utrzymywania rezerw strategicznych wprowadzony za rządów Tuska, z inicjatywy i w wykonaniu tamtej ekipy. Jak wyszło to w praktyce? Badaniami kontrolnymi objęto okres od 1 stycznia 2013 r. do 30 czerwca 2015 r. oraz działania wcześniejsze i późniejsze, które były istotne dla dokonania ocen kontrolowanej działalności.

Czas na wnioski. Są one - ostrzegamy - szokujące.

Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie działania ministrów: Finansów i Gospodarki, którzy nie byli w stanie doprowadzić do uruchomienia systemu rezerw strategicznych, w którym kluczowym elementem miała być realizacja Rządowego Programu Rezerw Strategicznych na lata 2013–2017, określającego zasady tworzenia rezerw strategicznych oraz asortymenty i ilości rezerw.

Nie zostało więc wykonane jedno z najważniejszych zadań państwowych, wynikających z postanowień ustawy o rezerwach strategicznych. Przyczyną tego zaniechania był i jest, nierozstrzygnięty przez Radę Ministrów, spór pomiędzy autorem projektu Programu, tj. Ministrem Gospodarki a Ministrem Finansów o wysokość środków budżetowych, dotyczących kosztów finansowania rezerw strategicznych objętych Programem.

Konsekwencją powyższego stanu rzeczy jest utrzymujący się wysoki poziom ryzyka, że zgromadzone dotychczas rezerwy strategiczne pod względem asortymentowym i ilościowym nie są wystarczające dla realizacji celów, dla których rezerwy te powinny być utrzymywane, tj. zwalczania lub przeciwdziałania zagrożeniom bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.

Od 2012 r. zachodzą dynamiczne zmiany, zwłaszcza w sytuacji międzynarodowej (działania wojenne na Ukrainie i eskalacja walk na Bliskim Wschodzie oraz przewidywane przyjęcie przez Polskę uchodźców). Część z tych zmian, zaistniała po 2012 r., i nie została uwzględniona w ocenach ryzyka wystąpienia zagrożeń leżących u podstaw określenia w projekcie Programu niezbędnego asortymentu i ilości rezerw strategicznych.

Skutkiem powyższego nastąpiła dezaktualizacja dotychczasowych rezultatów prac analitycznych i planistycznych dotyczących tworzenia rezerw strategicznych prowadzonych przez Ministra Gospodarki oraz opracowanych na ich podstawie i nie zmienionych dotychczas założeń Programu.

Co ważne:

Na powyższe nieprawidłowości i związane z nimi zagrożenia NIK zwracała uwagę już dwukrotnie, prezentując wyniki kontroli wykonania budżetu państwa w części 20 Gospodarka za lata 2013 r. i 2014 r.

Powtórzmy zatem główny wniosek z kontroli NIK: istnieje wysoki poziom ryzyka, że zgromadzone dotychczas rezerwy strategiczne pod względem asortymentowym i ilościowym nie są wystarczające dla realizacji celów, dla których rezerwy te powinny być utrzymywane, tj. zwalczania lub przeciwdziałania zagrożeniom bezpieczeństwa państwa i jego obywateli!

Powód? Bo ministrowie się spierali… Ot, rządy PO-PSL w pigułce.

gim, źródło: NIK