Franciszek Stefczyk urodził się 2 grudnia 1861 r. w Bachowicach w Małopolsce. Był nauczycielem, historykiem, ekonomistą, wybitnym działaczem społecznym i spółdzielczym, inicjatorem zakładania spółdzielczych kas oszczędnościowo-pożyczkowych, znanych dziś jako Kasy Stefczyka.
Stefczyk z wykształcenia był historykiem. Po ukończeniu w 1879 r. Gimnazjum św. Anny studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Wiedniu. W 1887 r. doktoryzował się w zakresie nauk historycznych, w latach 1884 – 1898 był profesorem Szkoły Rolniczej w Czernichowie. W 1889 r. przebywał w Westfalii, gdzie zapoznał się z systemem wiejskich kas spółdzielczych zakładanych przez Raiffeisena, które od 1866 r. szeroko przyjęły się w krajach niemieckich i w Austrii. Po powrocie do kraju pracował jako nauczyciel szkoły rolniczej w Czernichowie koło Krakowa, gdzie założył w 1889 r. pierwszą na ziemiach polskich wiejską spółdzielnię oszczędnościowo-pożyczkową według wzoru Raiffaisena. W latach 1898-1899 był dyrektorem Związku Handlowego Kółek Rolniczych. W latach 1899–1918 był kierownikiem Biura Patronatu dla Spółek Oszczędności i Pożyczek przy Wydziale Krajowym we Lwowie. Prowadząc szeroką działalność w zakresie rozwoju spółdzielczości założył ponad 1500 spółek. Przyczynił się do upowszechnienia wiejskich kas spółdzielczych i osłabienia lichwy w Galicji.
W 1907 r. był współorganizatorem, a od 1909 r. pierwszym dyrektorem Krajowej Centralnej Kasy dla Spółek Rolniczych we Lwowie, powołanej przez galicyjski Sejm Krajowy. Od 1907 r. był członkiem PSL-u, z jego ramienia – posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie. W czasie Obrony Lwowa w listopadzie 1918 r. był jednym z przywódców polskiego Komitetu bezpieczeństwa i ochrony dobra publicznego odpowiedzialnym za resort skarbu. W 1919 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie do 1924 r. kierował Centralną Kasą Spółek Rolniczych (przeniesioną tam ze Lwowa). W 1924 r. zainicjował powołanie Zjednoczenia Związków Spółdzielni Rolniczych i został jego prezesem. Był też autorem wielu prac o spółdzielczości, a tuż przed śmiercią uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Franciszek Stefczyk zmarł 30 czerwca 1924 r. w Krakowie. Został pochowany wraz z żoną na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. W 1993 r. powstała w Polsce SKOK odwołująca się do tradycji Kas Stefczyka, która przyjęła Franciszka Stefczyka za swojego patrona.
Tomasz Kwiatek, NGO Opole
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/160884-89-lat-temu-zmarl-franciszek-stefczyk-byl-apostolem-biednych-i-pionierem-polskiej-bankowosci
